سیمای حوزه

حضرت امام خامنه‌ای ^{مدظله العالي}: «یک جریانی است که به رهبری حسین‌بن‌علی ^{(سلام‌الله‌علیه)} دارد در دنیا پیش میرود؛ و ان‌شاءالله پیش خواهد رفت و کارگشا خواهد بود و گره‌‌های ملّتها را باز خواهد کرد.» ۱۳۹۶/۰۶/۳۰

#محرم_آمد
#قصه_سر_شروع_شد

#سلام_بر_ارباب

توصیه‌های عزاداری محرم در شرایط کرونا؛
به عشق امام حسین انقلاب کردیم

برگزاری مراسم عزاداری محرم امسال باتوجه به شرایط کرونا با سؤالات فراوانی روبرو است، رهبرانقلاب در این باره نظر بر این دارند که در شیوه مراسم‌های عزاداری از دستورالعمل‌های ستاد مبارزه با کرونا باید تبعیت کرد: «آنچه بنده میخواهم تأکید کنم این است که در عزاداری‌ها معیار آن چیزی است که کارشناسان بهداشت به ما میگویند؛ [یعنی] ستاد ملّی کرونا. خود بنده شخصاً هر چه آنها لازم بدانند مراعات خواهم کرد.» ۱۳۹۹/۰۵/۱۰
بخش فقه و معارف پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR در گفتگو با حجت‌الاسلام حاج شیخ حسین انصاریان، بایدها و نبایدهای مراسم عزاداری محرم در شرایط کرونایی را بررسی کرده است.

* در این ایام نکات و به خصوص با توجه به شرایط کرونایی در کشور، مطالب مختلفی درباره عزاداری سیدالشهداء مطرح شده که در گفت‌وگوی امروز به آن خواهیم پرداخت. قبل از ورود به موضوع شرایط اخیر بفرمائید که اساساً عزاداری سیدالشهداء تعطیل‌بردار هست یا خیر و چه سیر تاریخی در این زمینه داشته‌ایم؟
* قرآن مجید در سوره‌ی احزاب با یک قاطعیتی پیغمبر اکرم را سرمشق و الگوی امت معرفی کرده. این سرمشق بودنشان و الگو بودنشان در همه‌ی امور زندگی‌شان اعم از ایمان، اخلاق، و روش ایشان و نوع برخوردشان با حوادث است. یعنی ما اگر از ایشان در همه‌ی امورشان سرمشق بگیریم خدا را عبادت کردیم. چون پروردگار اعلام می‌کند «لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ». از آیه استفاده می‌شود که پروردگار دوست دارد امت از ایشان درس بگیرد؛ این یک مسأله‌ی قرآنی است. و اما ما در کتابهای متعددی که شماره‌اش هم کم نیست می‌بینیم اولین کسی که بعد از ولادت ابی عبداللّه در همان لحظات اول جلسه‌ی عزا برپا کرد، پیغمبر اکرم بود. آن چنان گریه کرد که امیرالمؤمنین و صدیقه‌ی کبری هم گریه کردند. علتش را پرسیدند. که چرا گریه می‌کنی؟ پیغمبر اکرم به مصائب آینده‌ی ابی عبداللّه و حتی بیان زمینی که این مصائب به حضرت وارد می‌شود اشاره کردند.

این جلسه‌‌ی عزاداری بعد از پیغمبر اکرم ادامه داشت. یعنی در روایات است امیرالمؤمنین هر وقت ایشان را می‌دید می‌فرمود پدرم فدایت بشود که من دارم می‌بینم وحشی‌های بیابان به طرف کربلای تو گردن می‌کشند و برایت گریه می‌کنند. خود امیرالمومنین هم که گریه کن ابی‌ عبداللّه بود. بعد از حادثه‌ی کربلا اولین جایی که جلسه‌ی عزاداری برپا شد شام بود. یعنی اهل بیت قبل از خروج از شام زمینه آماده کردند که حکومت بنی امیه مزاحمشان نشود. که معروف است چند شبانه روز عزاداری کردند. از آنجا که برگشتند و اربعین رسیدند به کربلا دیگر عزاداری‌شان به اوج رسید. تا وقتی آمدند مدینه. خیلی جالب است که در مدینه، زین العابدین دستور داد - دستور امام واجب است- دستور داد مدتها خانه‌های بنی هاشم و اهل بیت غذا درست نکنند. فقط جلسه‌ی عزاداری داشته باشند. خود زین العابدین به خرج خودشان پخت و پز می‌کردند و با کمک افراد به تمام خانه‌ها غذا می‌دادند. خود این یک سرمشق است برای مسجدها، هیئتها، حسینیه‌ها که غذادادن برای عزاداران یک کار عظیم زین العابدین است.

خب بعد از زین العابدین به خصوص دهه‌ی عاشورا ائمه‌ی ما تا وقتی که از شرّ بنی امیه و بنی عباس آزاد بودند جلسه می‌گرفتند. شاعر دعوت می‌کردند، امر می‌کردند که در مصائب ابی عبداللّه شعر بخوانید. و قبل از اینکه آنها شعر را شروع کنند به شاعر می‌گفتند صبر کن. تمام خانواده را دعوت می‌کردند بیایید پشت در یا پشت پرده بنشینید که نوشتند وقتی شاعر می‌خواند حالا امامان ما که به شدت گریه می‌کردند صدای زنان و دختران در حد بالا بلند می‌شد ائمه هم منع نمی‌کردند. اینهایی که من می‌گویم در معتبرترین کتاب‌هایمان مثل کامل الزیارات و دیگر کتابها آمده است.

از زمان پیغمبر تا حالا ما سراغ نداریم که جلسات محرم ابی‌عبداللّه تعطیل شده باشد. البته ایجاد مضیقه شده، مثل هفت سال زمان رضاخانِ زندیق. ولی شیعه در آن هفت سال در کل ایران جوری که پدربزرگ‌های ما برای خود من نقل کردند جلسه‌ی دهه‌ی عاشورا را ساعت سه بامداد یعنی دو ساعت مانده به نماز صبح برپا می‌کردند و تک تک مردم به عنوان اینکه می‌روند حمام به همراه یک بقچه که آن زمان یک پاسبانی، آجودانی نبیند می‌آمدند یک ساعت و نیم دو ساعت گریه می‌کردند حالا نمی‌شد سینه بزنند که صدایش بیاید بیرون اما نگذاشتند تعطیل بشود. یعنی ضامن بقاء جلسات ابی عبداللّه شخص پروردگار است.

اگر اجازه بدهید من یک روایت درباره‌ی اقامه‌ی عزا از سه کتاب مهم «جواهر الکلام»،‌ «منتخب طریحی» و «مستدرک سفینة البحار» که ده جلد است- و من مؤلفش آیت اللّه آشیخ علی نمازی را در مشهد دیده بودم. خیلی برای این کتاب زحمت کشید- بخوانم. و با یقین به اینکه با این روایات که یکی از آنها را من می‌خوانم شاید دو سوم کتاب کامل الزیارات روایات گریه و عزاداری و برپا کردن مجلس و زیارت ابی عبداللّه است.

روایت درباره‌ی جلسه گرفتن امام صادق است. یعنی الان که ما در مسجدها، حسینیه‌ها و تکیه‌ها در نقاط دور و نزدیک جلسه می‌گیریم اینها دنباله‌ی همان جلسات است مخصوصاً در جلسه گرفتن امام صادق همه‌ی این کارها که ما می‌کنیم آنجا انجام گرفته. که روایت می‌فرماید:

«وروی عن الامام الصادق (علیه السلام) انه اذا هل هلال عاشور اشتد حزنه وعظم بکاؤه على مصاب جده الحسین (علیه السلام) والناس یأتون الیه من کل جانب ومکان یعزونه بالحسین ویبکون وینوحون على مصاب الحسین فإذا فرغوا من البکاء یقول لهم: ایها الناس اعلموا ان الحسین حی عند ربه یرزق من حیث یشاء وهو (علیه السلام) دائما ینظر الى مکان مصرعه ومن حل فیه من الشهداء وینظر الى زواره والباکین علیه والمقیمین العزاء علیه وهو اعرف بهم وبأسمائهم واسماء آبائهم وبدرجاتهم ومنازلهم فی الجنة وانه لیرى من یبکی علیه فیستغفر له ویسأل جده واباه وامه واخاه ان یستغفروا للباکین علیه والمقیمین عزاه ویقول لو یعلم زائری والباکی علی لانقلب الى اهله مسرورا وما یقوم من مجلسه الا وما علیه ذنب وصار کیوم ولدته امه.»

وقتی شب اول محرم می‌رسید و دهه‌ی عاشورا می‌خواست شروع بشود امام صادق شدیداً غصه‌دار می‌شد. برای مصائبی که به جدش ابی عبداللّه رسید گریه‌اش بلند بلند می‌شد. در را باز می‌کرد و «الناس» نفرموده شیعه یا سنی یا مسافر یا حاضر بلکه عموم مردم و نه فقط از داخل شهر، بلکه از نقاط مختلف می‌آمدند و امام را تسلیت می‌دادند. و همه با هم گریه می‌کردند همه با هم با گریه‌ی امام صادق و نوحه گری‌اش نوحه می‌کردند. نه گریه‌ی تنها، ناله می‌زدند نوحه می‌کردند که یک وقتی امام صادق به شاعر فرمود شعر بخوان. به قول ما به حالت «دکلمه‌ای» شروع کرد بخواند. حضرت فرمود من این را نمی‌پسندم همان جوری که بین خودتان می‌خوانید صدا در هم می‌اندازید ناله می‌کنید آن جوری برای من بخوان. بعد در ادامه روایت امام صادق فرمودند حسینِ ما پیش پروردگار زنده است و از هر کجا به او روزی داده می‌شود.

خودِ ابی عبداللّه از عالم ملکوت دائماً لشگرگاهش را نگاه می‌کند. گودال محل افتادن خودش را نگاه می‌کند. شهدایی را که وارد آن منطقه شدند نگاه می‌کند. به زائرینش، به گریه‌کنانش نگاه می‌کند و این نکته برای ما راهگشاست که فرمود «والمقیمین العزاء علیه» و به تمام آنهایی که جلسه‌ی عزا به پا می‌کنند -همه‌ی آنها؛ به آن کسی که کفش جفت می‌کند، کسی که چای می‌‌ریزد، کسی که جلوی مردم قند می‌گیرد، صبحانه می‌گذارد، شام می‌گذارد، گلاب می‌پاشد- یعنی هر کس به هر شکلی این جلسه را برپا می‌کند ابی عبداللّه شخصاً به او نظر می‌کند. تک تک برپا کنندگان جلسات را می‌شناسد. اسم‌هایشان را می‌داند. اسم پدرانشان را می‌داند. درجات و منازل آخرتی‌شان را می‌داند. و جای بهشت‌شان را هم می‌داند. دائم به کسانی که در این جلسات عزاداری گریه می‌کنند نگاه می‌کند و برای گریه کن طلب آمرزش می‌کند.- دعای ابی عبداللّه مستجاب است- یعنی این قدر گریه‌ی برای او عظیم است که وصل به مغفرت خداست. از پیغمبر، پدرش علی و فاطمه می‌خواهد که برای گریه کنندگان بر مصائب حسین و آنهایی که جلسه برپا کردند از خدا طلب آمرزش کنند.

* نکات مهمی درباره ارزش و اهمیت روضه اباعبدالله و همچنین تاریخچه برگزاری عزای سیدالشهداء فرمودید. حال با توجه به شرایط جدید و محدودیت‌هایی کرونایی چه کار باید کرد؟
* باید ببینیم که آیا الان مثل گذشته درست است بریزیم در مساجد، حسینیه‌ها و تکیه‌ها؟ به دلیل عقل و به دلیل شرع جداً کار درستی نیست. خب اینجا باید چه کار کرد؟ اینجا مردم باید توجه داشته باشند که قوانین حکومت و دولت که به نفع مردم وضع می‌شود هر نوع قانونی حالا فقط قانون این شرایط نیست. به فتوای حضرت امام (ره) واجب است عمل به قانون که به نفع ملت به ملت داده می‌شود.

الان یک ستاد قانونگذاری برای کشور هست به نام ستاد کرونا. ستاد چه فرموده به ملت؛ ۱- در اجتماعات فاصله را مراعات کنید ۲- ماسک بزنید. ۳- دست‌هایتان را با مواد شوینده بشویید. خب این سه تا عمل واجب است؛ چرا واجب است؟ یکی قانون حکومت است یکی قانون حفظ جان است. این را که دیگر کسی منکر نیست. که حفظ جان بر هر کسی مرد و زن، پیر و جوان واجب است. پس ما برای اجرای قوانین ستاد کرونا باید دو مسأله را در نظر بگیریم یکی وجوب عمل یکی وجوب حفظ جان. خب ما سه شب احیا هم همین کار را کردیم. من خودم بنا نداشتم احیا بگیرم نکند به کسی لطمه بخورد. ولی سه چهار روز پی‌جویی کردیم گفتند ماسک با فاصله با شستن دست مانعی ندارد. خب سه شب هم برگزار شد. من که در خیابان را نمی‌دیدم ولی می‌گفتند با فاصله نشسته بودند. با لطف خدا الان از رمضان نزدیک سه ماه است گذشته یک دانه خبر به حسینیه نرسیده که کسی آن شب کرونا گرفته. چون همه چیز رعایت شد.
گفت‌وگو | ماسک زدن عبادت است
(گفت‌وگو با حجت‌الاسلام شیخ حسین انصاریان)

گذشته از این، بعضی روایات مربوط به بهداشت حالت امر دارد. عمل به امر خدا، امر نبی و امر ولی واجب است. و اگر هنگام رعایت مسائل بهداشتی به این توصیه‌های دینی توجه داشته باشیم، جنبه‌ی عبادت پیدا می‌کند. یعنی من که دارم ماسک می‌زنم عبادت می‌کنم. عبادت که فقط نماز و روزه نیست. هر حرف خدا و پیغمبر و ائمه را گوش دادن عبادت است. مثلاً‌ ائمه پیغمبر می‌گویند با محبت به قیافه‌ی پدر و مادر نگاه کن. این عبادت است. نه اینکه نگاه چشم من خیلی مهم است یا قیافه‌ی پدر، مادرم خیلی خاص است، نه. چون دارم حرف اهل بیت را گوش می‌دهم مهم است، عبادت است.

حالا درباره‌ی بهداشت خیلی این روایت برای من جالب است، پیغمبر می‌فرماید «تَنَظَّفوا بــِکُلِّ ما اِستَطَعتُم فَاِنَّ اللهَ تَعالی بَنَی الاِسلامَ عَلَی النِّظافَةِ وَ لَن یَدخُلَ الجَـنَّةَ اِلّا کُلُّ نَظیفٍ» «تنظفوا» امر است. چگونه؟ به هر شکلی که امکان دارد. در شرایط کنونی دستهایتان را بشویید، ماسک بزنید با فاصله بنشینید. شما از فقها و علما بپرسید همه‌ی این امور زمان ما را شامل می‌شود. چون پیغمبر تعیین که نکرده. می‌گوید بــِکُلِّ ما اِستَطَعتُم به هر شکلی که ممکن است بهداشت را رعایت کنید.در ادامه روایت می‌فرماید خدا ساختمان اسلام را بر بهداشت گذاشته است و هیچ کس جز فرد نظیف نمی‌تواند وارد بهشت بشود یعنی آدم آلوده، آدم کثیف، آدمی که دو ماه است حمام نرفته، سه ماه است لباس‌هایش را نشسته، سر و صورتش به هم ریخته است. مردم از دیدنش مشمئز می‌شوند. این بهشتی نیست.

باز پیغمبر می‌فرماید إنّ اللّه َ یُحِبُّ النّاسِکَ النَّظیفَ(خداوند، عبادت کننده پاکیزه را دوست دارد). بیخودی نماز نخوان، روزه نگیر،‌ حج نرو. پیغمبر می‌گوید که خدا عاشق عبادت‌کننده‌ی پاکیزه است. پیغمبر اکرم هر روز که می‌خواست برود بیرون خودش را در آیینه‌ی زمان خودش می‌دید. با تمیزترین لباس می‌رفت. همیشه هم عطر می‌زد به خودش. یعنی جزو خریدهای خودش و خانواده‌اش بوی خوش بود.

امام هشتم که همه‌ی شما ملت ایران هم عاشقش هستید و زیارتش رفته‌اید و ان‌شاء‌اللّه که کرونا برطرف بشود با سر دوباره بتوانیم برویم، می‌فرماید: مِن أخلاقِ الأنبیاءِ التَّنَظُّفُ این خیلی حرف است. روش همه‌ی ۱۲۴ هزار پیغمبر مراعات بهداشت بوده است. باز رسول خدا می‌فرماید «اِنَّ اللهَ طَیِّبٌ یُحِبُّ الطِّیبَ، نَظیفٌ یُحِبُّ النَّظافَةَ» یعنی خداوند پاک است و پاکی را دوست دارد: پاکیزه است و پاکیزگی را دوست دارد. خدا عاشق آدمهای پاک و پاکیزه است. آدمهایی که لباسشان پاک است سر و صورتشان پاک است زندگی‌شان پاک است. و شما اگر بهداشت را در این مجالس یا در خانه‌هایتان مراعات کنید می‌شوید محبوب خدا. با یک کار خیلی ساده می‌شوید معشوق خدا.

آخرین روایت، پیغمبر اکرم می‌فرماید «بِئْسَ اَلْعَبْدُ اَلْقَاذُورَةُ». بد است آدمی که کثیف است و در بهداشت بی‌قید است. و به خودش نمی‌رسد. خب این روایات بهداشت است. ستاد کرونا می‌گوید آقا به نفع خودتان است که رعایت کنید. هیچ‌کس شک ندارد که مجالس ابی عبداللّه شفاخانه است اما خود ابی‌عبداللّه مراعات کننده‌ی بهداشت بود. تا جایی که شب عاشورا دستور داد به هر شکلی که ممکن است بروید چند تا مشک آب بیاورید و فرمود یک خیمه را برپا کنید می‌خواهم شست و شو کنم، نظافت کنم. آقا شما چند ساعت دیگر کشته می‌شوید، به خون می‌غلتید. یعنی مردم این مسأله را خیلی توجه کنند در آن شلوغی‌های شب عاشورا گریه‌ی زن و بچه و صدای اسلحه اما در کمال آرامش می‌گوید یک خیمه به عنوان حمام برپا بکنید خودش و اهل بیت و یاران به همه دستور داد بروید شست و شو کنید.

* با این توصیف، توصیه‌تان به مسئولین هیئت‌ها و دست‌اندرکاران مجالس حسینی چیست؟
* ببینید ما خودمان دهه‌ی عاشورا جلسه را برپا می‌کنیم. دیروز ده هزار تا ماسک بهداشتی خریدیم، می‌دانیم مردم هم با ماسک می‌آیند اما خریدیم. دو تا دستگاه بزرگ و گران‌قیمت خریدیم که در خیابان و در ورودی جلسه بگذارند که با پا پدال را می‌زنند و دست‌هایشان را می‌شویند و می‌آیند. کل حسینیه را از پایین تا بالا دو سه روز مانده به دهه همه را ضدعفونی می‌کنیم. فاصله‌ها را هم بیش از قانون ستاد کرونا گفتیم یک متر و نیم تا دو متر در نظر بگیرند. خب هر سال خیمه داشتیم گفتیم خیمه هم نزنید که هوا آزاد باشد. تمام پنجره‌های پشت بام، حیاط، داخل باز باشد چون می‌خواهیم خدا را عبادت کنیم.

من به مدیران جلسات عرض می‌کنم به هیئت مدیره‌ی مساجد، شما را به خدا قسم بیایید برای حفظ جان مردم رودربایستی نکنیم با کسی، بهداشت جلسه را مراعات کنید با همین سه تا قانون، شستن دست، ماسک، فاصله. اگر کسی گفت ول کن بابا، بایستید راهش ندهید. حتی ممکن است بدش بیاید اما امیرالمؤمنین دلیل به شما داده وَ لَایَحِلُّ أَذَى الْمُسْلِم إِلَّا بِمَا یَجِبُ. رنجاندن مسلمان حلال نیست مگر جایی که واجب است؛ خب برنجد. ممکن است فردی آثار کرونا را نداشته باشد اما ناقل باشد. خب بیاید شش نفر دیگر هم ممکن است بگیرند. هیچ رودربایستی نکنید؛ البته با محبت و احترام، با توجه به اینکه جان مردم ممکن است در خطر بیفتد. شاید شما داشته باشی خودت ندانی برو در خیابان بنشین. برو خانه‌ات ماسک بزن و بیا. ما ماسک داریم بیا ماسک‌های ما را بزن. این هم بر تمام کارگردان‌های مساجد و تکیه‌ها و حسینیه‌ها واقعاً واجب شرعی است. در جهت حفظ جان مردم و عمل کردن به قانون حکومت اسلامی.

* شما به دوره‌ی رضاخان و التزام مردم به حفظ روضه اباعبدالله اشاره کردید. جلوتر که آمدیم هم در سالهای منتهی به پیروزی انقلاب و بعد از انقلاب در دوران دفاع مقدس شاهد پیوند عمیق نهضت و انقلاب با روضه اباعبدالله هستیم.
* اینجا من دو چیز بگویم؛ یکی آن جمله‌ی عرشی حضرت امام را که فرمود:‌ هر چه داریم از محرم و صفر داریم. یعنی چه، یعنی حفظ دین و دین‌داری‌مان را مدیون همین هستیم. یعنی اگر زمان رضاشاه و شاه شیعه ماندیم با محرم و صفر بود و اگر انقلاب کردیم و خیلی راحت آمدیم جانمان را در خیابانها گذاشتیم به عشق امام حسین بود. خب خود من در تظاهرات بودم مدارکش عکس‌هایش هست. با توجه به اینکه اگر برویم یک گلوله هم من می‌خورم دو تا گلوله، می‌رفتیم به چه عشقی؟ به عشق اینکه راهمان راه سیدالشهداء و مبارزه‌ی با ظلم است. امام حسین مردم را ریخت بیرون، امام حسین انقلاب را پیروز کرد.

امام حسین هشت سال جبهه را اداره کرد. چون من خودم در هشت سال دفاع مقدس رفت و آمدهایی که در جبهه داشتم چه روضه‌هایی، چه گریه‌هایی، چه التماس‌هایی با گریه به من می‌کردند دعا کن ما فردا عملیات است شهید بشویم. بنابراین نمی‌توانیم حسین را از دست بدهیم؛ نه محبتش را، نه جلساتش و نه گریه بر او را، نه اقامه‌ی عزا را. و واقعاً این جمله ملکوتی بود. هر چه داریم از محرم و صفر داریم. ما فاطمیه هم داریم، بیست و یکم ماه رمضان را هم داریم، اینها را امام می‌دانست. ولی می‌دانست اسلام با پیغمبر پدید آمد ولی ضامن بقاء دین خدا و قرآن، ابی‌عبداللّه است. ولی شما مردم، شما مدیرها واقعاً بیایید مراعات کنید این مسائل بهداشتی را.

* تصاویری که بعد از شهادت حاج قاسم سلیمانی منتشر شد برخی وسائل همراه حاج قاسم را نشان می‌داد؛ یکی از آنها کتابچه‌ای حاوی مدح و مرثیه‌ی اهل بیت علیهم السلام بود. حسب ارتباطاتی که با حاج قاسم داشتید، نوع ارتباط ایشان با اهل بیت و روضه سیدالشهداء چگونه بود؟‌
* ببینید حاج قاسم رضوان اللّه تعالی علیه خیلی با من آشنا بود. خیلی با من رفیق بود. یعنی همان روزی که شهید شد من شب رفتم دیدن خانواده‌اش. خانواده‌‌اش به من فرمودند: «در این سالها اگر موفق به حضور در مراسم احیاء شما نمی‌شد حتما از تلویزیون مراسم شما را دنبال می‌کرد». حتی اگر در خانه بنا بود بماند،‌ خانواده‌اش گفتند ما را تشویق می‌کرد شما بروید یک احیائی همین مسجدهای دور و بر که ما نباشیم. چون وقتی برمی‌گشتیم چشم‌هایش از گریه قرمز شده بود. هم یک پیوند شدیدی به احیا داشت که من به عمرم گریه‌کن زیاد دیدم اما حاج قاسم یکی از نمونه عالی‌های گریه کن برای ابی عبداللّه و شبهای احیا بود. فیلم‌هایش هم هست گاهی خودش برای رزمندگان زیارت عاشورا می‌خواند. خیلی به ابی‌عبداللّه وابسته بود. من در یک مصاحبه یک ساعت و نیمه در کرمان درباره‌ی ایشان صحبت کردم یعنی همان گونه که بود از نظر ایمان و معنویت و حال و قدرت جهادگری و شجاعت و نترسی در آن یک ساعت و نیمه گفتم و به نظر من در مملکت ما تا سالها با شناختی که من از این مرد الهی دارم نه رزمنده،‌ مرد الهی، ملکوتی هر حرف مثبتی درباره‌اش بگویند کم گفتند.

یعنی واقعاً امکان اینکه او در چارچوب داوری‌های ما قرار بگیرد نیست. شهادت را هم خدا نصیبش کرد چون می‌خواست. چون در روایاتمان است هر چه بخواهی خدا به تو می‌دهد. این شهادت را مثل شهید کاظمی که چند بار هم خود شهید کاظمی به من گفت که مصرانه از خدا می خواهد که شهادت نصیبش شود. خوش به حالشان که دعایشان مستجاب شد. من از زمان جبهه آرزوی شهادت داشتم الان هم شدیدتر شده در دلم. اما نمی‌دانم چرا خدا برایم رقم نمی‌زند. یک وقت فکر می‌کنم می‌گوید شهادت خواهی را از من نخواه تو بمان بیشتر برای دین من عملگی کن. روی چشمم من تسلیم خواسته‌ی حقم. ولی خیلی لطف است اگر نصیب من کند شهادت را. من در خانه در رختخواب نمیرم، دوست ندارم.

* خاطره‌ای هم از حاج قاسم مدنظرتان هست؟
* بیشتر پای منبرهایم که می‌آمد همه‌اش حرف خدا را می‌زد حرف اخلاص را می‌زد. دلسوزی شدیدی برای ملت داشت. یعنی دلش می‌خواست یک روزی برسد که این ملت از شرّ گرگ‌های استعمار به کل آزاد بشود. اقتصاد مردم در اوج قرار بگیرد. نشنود که مشکل‌داری در کشور هست. و همه‌ی این آرزوهایی که داشت حالا به طور کامل به آن نرسید اما خداوند تحقق یافته‌ی کاملش را به او می‌دهد. دلیلش هم ابراهیم و اسماعیل است. ابراهیم نیت کامل داشت اسماعیل را قربانی کند. خدا نخواست. ولی در آیه‌ی مربوط به قربانی اسماعیل خدا می‌فرماید «کَذلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنِینَ» یعنی این کار خوبی را که نیت کرده بودی من اجرا شده پایت حساب کردم. این است که حاج قاسم هم اجرای همه‌ی خواسته‌هایش را نسبت به این هشتاد میلیون نفر و شیعیان کشورهای دیگر خدا به نامه‌ی عملش منتقل کرد.

گزیده‌ای از بیانات در پایان جلسه درس خارج فقه در آستانه ماه محرم سال 1380(انتشار براي اولين بار در سايت khamenei.ir)
 

بسم الله الرّحمن الرّحیم

الحمدلله‌ ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام على سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین و لعنة ‌الله‌ على اعدائهم اجمعین.

 محرّم را در پیش داریم. یکى از جهاتی که محرّم مورد اهتمام است بزرگداشت یک خاطره‌ى بى‌نظیر تاریخ است، [منتها] نه بى‌نظیر در مصیبت و غم و اندوه -که البتّه هست- بلکه بى‌نظیر در حماسه و بُروز برجستگى‌هاى انسان، برجستگى‌هاى اهل حق. اگر شما وضعیّت امام حسین را ملاحظه کنید خواهید دید که آن حرکت، آن قیام، با این خصوصیّات، بى‌نظیر است. ما خیلى قیام داشته‌ایم امّا این قیام با این خصوصیّات، بى‌نظیر است. [وضعیّت چنین بوده:] سلطه‌ى باطل با قساوت تمام و با وقاحت تمام روزبه‌روز رو به افزایش است. هیچ امر به معروف و نهى از منکرى هم ممکن نیست. به قدرى فضاى رعب زیاد است که آمرین به معروف و ناهین عن ‌المنکر سعى میکنند در معرض امر به معروف و نهى از منکر قرار نگیرند؛ حتّى افراد جسور و گستاخ. یعنى مثلاً عبدالله‌بن‌زبیر آدم جسورى است، آدم خیلى گستاخى است امّا سعى میکند با دستگاه خلافت مواجهه پیدا نکند؛ این قدر وضعیّت سخت است. یک کسى مثل عبدالله‌بن‌جعفر که برادرزاده‌ى امیرالمؤمنین و داماد امیرالمؤمنین و شوهر جناب زینب است، سعى میکند که به دستگاه خلافت حتّى نزدیک نشود، چون اصلاً غیر از این چیزى متصوَّر(۱) نیست. یک کسى مثل عبدالله‌بن‌عبّاس حالت انزوا از جامعه پیدا میکند، کأنّه کناره‌گیرى میکند، یک گوشه‌اى مى‌نشیند؛ یعنى این کسانى که زبانهاى ناطق و گویا و شخصیّت‌هاى برجسته و آقازادگان بزرگ بنى‌هاشم و قریش و جوانهاى نامدار صدر اسلام بودند -که هر کدام تاریخچه‌اى از افتخارات پشت سرشان است- جرئت نمیکنند بیایند وسط میدان، چه برسد مردم عادّى؛ نه فقط در شام، حتّى در خود مدینه. آن وقت شما وضع مدینه را با بقیّه‌ى جاهاى دیگر که آن مرکزیّت را هم نداشته مقایسه کنید. این شرایطِ آن اختناق عجیب و غریب است. آن وقت قیام امام حسین در اینجا براى این است که این سلطه را در هم بشکند؛ حرکت امام حسین براى در هم شکستن این سلطه است، منتها به قصد قدرت‌طلبى نیست؛ ما خَرَجتُ اَشِراً وَ لا بَطِراً وَ لا ظالِماً وَ لا مُفسِدا؛(۲) مثل بقیّه‌ى افرادى که قیام میکنند، خروج میکنند، میزنند، میکُشند براى اینکه قدرت را قبضه کنند نیست، بلکه براى امر به معروف و نهى از منکر است.
 دو عاقبت هم ممکن است برایش پیش بیاید: یکى اینکه پیروز بشود، یکى هم اینکه کُشته بشود؛ با آن وضع فجیعى که براى او قابل تصوّر بود، ولو بدون علم امامت؛ خب معلوم بود، اینها هیچ ملاحظه‌اى نداشتند. در یک چنین شرایطى همان کارى را امام حسین میکند که به نقل آیه‌ى مباهله در قرآن کریم -که این ایّام، [نزدیک] روزهاى مباهله بود- پیغمبر اکرم با نصارا کرد؛ یعنى اولادش را، نسائش را، اَنفُسش را آورد میدان؛ یعنى عزیزترین سرمایه‌هایش و همه‌ى موجودى خودش را برداشت آورد براى دفاع از حقیقت و براى قیام لله‌.

 و بعد صبر کرد؛ که این صبر امام حسین خیلى مهم است. من یک وقتى یک صحبت مفصّلى در مورد صبر امام حسین کرده‌ام که الان مجال نیست. ماها نمیفهمیم صبر یعنى چه. صبر در جاى صبر معلوم میشود که معنایش چىست. این‌ قدر آدم از بزرگان، از محدّثین، از شخصیّت‌هاى برجسته، از آدمهاى موجّه، از عقلا، از دلسوزان، از نیمه‌دلسوزان مدام بیایند به امام حسین بگویند آقا شما با این کارِ خودت، هم دارى یک عملى میکنى که فایده ندارد، هم این ‌جور خسارت به خودت و خاندان پیغمبر وارد میکنى، اهل حق را ذلیل میکنى؛ از این حرفها میزدند. از اوّلى که امام حسین از مکّه قصد حرکت کرد و بعضى فهمیدند، این موانع گوناگون اخلاقى در مقابل امام حسین شروع شد، تا شب عاشورا. صبر کردن در مقابل این حوادث [خیلی دشوار است.] من آن وقت -در همان صحبتى که اشاره کردم- گفتم امام (رضوان الله‌ علیه) هم درست همین جور صبر کرد، صبر او هم همین جور بود. این ‌قدر به امام گفتند: آقا جان این جوانها از بین میروند، این جور کشته میشوند، مملکت خراب میشود. در دوره‌ى نهضت میگفتند بهترین جوانها را شما دارید به دَم کُشتن میدهید. صبر کردن در مقابل این خیرخواهى‌هاى ناشیانه کار خیلى عظیمی است، کار خیلى بزرگى است، خیلى قدرت میخواهد؛ صبر کرد. همه‌ى صبر، در مقابل فشارها و مصائب جسمانى نیست؛ این فشارهایى که به عنوان مصلحت‌طلبى، مصلحت‌جویى، [که بگویند] «آقا بر خلاف مصلحت دارید کار میکنید» وارد مى‌آید، صبر کردن در مقابل اینها و راه بیّن و روشن و رُشد(۳) را رها نکردن، آن صبر عظیم و صبر جمیلى است که امام حسین (علیه السّلام) انجام داد.

 بعد هم با آن وضع فجیع یکى‌یکى دوستانش [کشته میشوند]، مثل کسى است که ذرّه‌ذرّه بدن او را قطعه‌قطعه کنند؛ امام حسین در روز عاشورا این جورى بود. این جور نبود که حالا یک بمب بیفتد عدّه‌اى از افراد کشته بشوند؛ نه، هر نفرى از این اصحاب که میرفتند، هر نفرى از این اهل‌بیت که میرفتند مثل این بود که یک عضوى از اعضاى حضرت را، یک قطعه‌اى از بدن مبارک آن حضرت را دارند جدا میکنند؛ و حضرت بر یکى‌یکى صبر کرد، این جرعه‌هاى صبر را یکى‌یکى نوشید؛ این حرکت به این عظمت [بود]. نتیجه‌اش هم معلوم شد، نتیجه این شد که آن ارزشهایى که امام حسین میخواست در دنیا بماند ماند: قرآن ماند، اسم اسلام ماند، ارزشهاى اسلامى ماند، حدیث پیغمبر ماند و در دایره‌ى محدودتر و مهم‌ترى، تشیّع که مکتب اهل‌بیت باشد ماند. اگر امام حسین این کار را نمیکرد، همچنان که در طول آن پنجاه شصت سال بعد از رحلت پیغمبر آن جور اسلام تغییر پیدا کرده بود و به آنجا رسیده بود که بتوانند جگرگوشه‌ى پیغمبر را بیایند به قتل برسانند -خب [اوضاع] خیلى فرق کرده بود؛ این را هم من یک وقتى مفصّل تشریح کرده‌ام؛ [اینکه] در دنیاى اسلام کار به جایی برسد که بیایند مثل امام حسینى را، مثل زینب کبرایى را، فرزندان پیغمبر را، جگرگوشگان پیغمبر را علناً، صریحاً بکُشند یا اسیر بکنند، باید خیلى اوضاع فرق کرده باشد- به فاصله‌ى اندکى چندین برابر آن، اوضاع فرق میکرد و بکل اسلام از بین میرفت. امام حسین در واقع مثل آن میخ عظیمى شد که این خیمه‌اى را که طوفان داشت [آن را] میبرد، با خون خودش نگه داشت. خب این بزرگ‌ترین حماسه‌ى تاریخ اسلام بلکه بزرگ‌ترین حماسه‌ى تاریخ است؛ این را باید حفظ کرد، این را باید زنده نگه داشت، این را باید به عنوان یک گره‌گشا در امورِ همیشه‌ى تاریخ مسلمین، مورد استفاده قرار داد.
 

 
۱) قابل تصوّر، پنداشتنی
۲) مثیرالاحزان، ص ۴
۳) راستی و درستی، هدایت

با نصب يك پرچم بر سردر خانه، همه خانه ها را حسينيه مي كنيم.

حضرت امام خامنه‌ای ^{مدظله العالي} در پیامی درگذشت عالم مجاهد و زبان گویای اسلام و تشیع حجت‌الاسلام والمسلمین تسخیری را تسلیت گفتند.
متن پیام رهبر انقلاب اسلامی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
با تأثر و تأسف اطلاع یافتیم که عالم مجاهد و زبان گویای اسلام و تشیع جناب حجة‌الاسلام والمسلمین آقای حاج شیخ محمدعلی تسخیری رحمةالله‌علیه دار فانی را وداع گفته است. کارنامه‌ی این سرو نستوه و خستگی‌ناپذیر در انواع خدمات برجسته در مجامع جهانیِ اسلامی حقاً درخشان است. عزم راسخ و دل پرانگیزه‌ی ایشان حتی بر ناتوانیهای جسمانی در چند سال اخیر فائق می‌آمد و حضور مؤثر و برکت وی را در هر نقطه‌ی لازم و مفید استمرار می‌بخشید. مسئولیتها و خدمات ایشان در داخل کشور نیز فصل جداگانه و ارزشمندی از تلاشهای این روحانی فاضل و متعهد است. اینجانب به خاندان و بازماندگان مکرم و نیز به همه‌ی همکاران و دوستان ایشان تسلیت عرض میکنم و رحمت و مغفرت و رضوان الهی را برای وی مسألت میکنم.
سیّدعلی خامنه‌ای
۲۸ مرداد ۱۳۹۹

بسم الله الرّحمن الرّحیم
والحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا و نبیّنا ابی‌القاسم المصطفیٰ محمّد و علی آله الاطیبین الاطهرین المنتجبین سیّما بقیّة الله فی الارضین.

 عید سعید قربان را -که یکی از خاطره‌های بزرگ تاریخی همه‌ی متدیّنین جهان است- تبریک عرض میکنم به ملّت عزیز ایران و به همه‌ی مسلمانان و به پیروان ادیان ابراهیمی.
 
دهه‌ی اوّل ذی‌حجّه، دهه‌ی خاطره‌های آموزنده و دهه‌ی تضرّع و انابه‌ی الی‌الله
 خاطره‌ی روز عید قربان، خاطره‌ی بزرگی است؛ اساساً دهه‌ی اوّل ذی‌حجّه، دهه‌ی خاطره‌ها است. در ماه ذی‌حجّه، هر دهه‌ای یک خصوصیّتی دارد؛ دهه‌ی اوّل، هم دهه‌ی خاطره‌های پُرشکوه و مهم و آموزنده است و هم دهه‌ی تضرّع و توجّه و انابه‌ی الی‌الله است. خاطره‌ها از خاطرات مربوط به حضرت موسیٰ (علیه السّلام) شروع میشود که مسئله‌ی «وَ واعَدْنا مُوسی‌ ثَلاثینَ لَیْلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ میقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعینَ لَیْلَة»(۱) [است که] چهل شب میعاد حضرت موسیٰ با پروردگار عالم در کوه طور یا همان میقاتی که بود طول کشیده؛ که در تفسیر هست که این چهل شب از اوّلِ شبِ اوّل ذی‌قعده است تا شب عید قربان. و اوّل، قرار سی شب است، بعد ده شب اضافه میشود که همین ده شب ذی‌حجّه است؛ که این [موضوع]، اهمّیّت این شبها را نشان میدهد.
 
 رنجهای حضرت موسیٰ در این خاطرات مشخّص است. خب زحمات فراوان حضرت موسیٰ (علیه السّلام) در مصر، درگیری با فرعون و مشکلات عجیب و غریبی که بعد از برگشتن از مدیَن تا بیرون آمدن از مصر برای این بزرگوار پیش آمد -در رابطه‌ی با فرعون، در رابطه‌ی با بنی‌اسرائیل، در رابطه‌ی با سَحَره و دیگران- و بعد از آن معجزه‌ی عظیمی که اتّفاق افتاد، که دریا شکافته شد و دشمنِ بنی‌اسرائیل با همه‌ی نیروهایش جلوی چشم آنها غرق شد، خب این دیگر باید یک ایمان ثابت مستقرّی را در بنی‌اسرائیل به وجود می‌آورد؛ [ولی] این جوری نشد. اوّل که گفتند «اِجْعَلْ لَنا إِلهاً کَما لَهُمْ آلِهَة»،(۲) که دنبال شرک و بت‌پرستی و مانند اینها [بودند و] دلشان پَر زد برای بت‌پرستی -این اوّل کار بود- بعد هم که قضیّه‌ی گوساله [بود] که این ظاهراً مربوط به همین چهل روز است؛ که این بزرگوار وقتی که از میقات برگشت، دید که اوضاع دگرگون شده و ملّت برگشتند.

...

 چه رنج بزرگی است برای یک پیغمبر، یک داعیِ الی‌الله، با این همه زحمت عدّه‌ای را در راه خدا به راه بیندازد و ایمان به اینها تلقین بکند، بعد به یک چیز جزئی اینها از این ایمان برگردند! که در قرآن دارد «وَاَلقَی الاَلواحَ وَاَخَذَ بِرَأسِ اَخیهِ یَجُرُّهُ اِلَیه»،(۳) حضرت این وضع را که دیدند، بشدّت خشمگین، ناراحت، متأسّف شدند، که در قرآن حدّاقل دو جا به این [موضوع] اشاره شده است، که «لا تَکونوا کَالَّذینَ آذَوا موسىٰ»؛(۴) آزار بنی‌اسرائیل به حضرت موسیٰ در اینجا ذکر شده؛ یک جا هم در سوره‌ی صف است که «قالَ موسىٰ لِقَومِهِ یا قَومِ لِمَ تُؤذونَنی وَقَد تَعلَمونَ أَنّی رَسولُ اللَهِ إِلَیکُم»؛(۵) این نشان‌دهنده‌ی آن است که اذیّت و آزار بنی‌اسرائیل به حضرت موسیٰ خیلی بزرگ بوده؛ این دَه شب خاطره‌ی این واقعات(۶) مهمّ تاریخی است و به ما نشان میدهد که حرکت در راه حق با وجود معجزاتی مثل معجزات موسیٰ چقدر مشکلات دارد و چطور باید با این مشکلات مواجه شد و صبر کرد، که این یک خاطره است. بعد مسئله‌ی روز عرفه است که روز دعا و توسّل و توجّه و اوج توجّه به خدا است که در روایت از امام صادق (علیه السّلام) نقل شده که ایشان فرمودند پدرم، یعنی حضرت باقر، در روز عرفه در عرفات در هوای داغِ آنجا روزه میگرفتند -که لابد روزه‌ی نذری بوده است- و دعا میخواندند و تضرّع میکردند و گریه میکردند در آن هوای داغ کذایی. دعای امام حسین (علیه السّلام) هم که خب روشن است و دعای صحیفه‌ی سجّادیّه هم که دعای فوق‌العاده‌ای است. اینها مربوط به روز عرفه است. امیدواریم ملّت عزیز ما دیروز را که عرفه بود، حظّ وافر برده باشند و ان‌شاءالله همه‌ی دعاهایتان مستجاب باشد.

 بعد نوبت میرسد به روز عید قربان، این قربانی شگفت‌انگیز و شگفتی‌ساز در تاریخ که بی‌نظیر است. حضرت ابراهیم مأمور میشود که نوجوان خودش را به دست خودش به قتل برساند -امر الهی است، آزمایش الهی است- آن هم فرزندی که سالهای متمادی از وجود او محروم بوده و در پیری اَلحَمدُ لِلَّهِ الَّذی وَهَبَ لی عَلَى الکِبَرِ إِسماعیلَ وَإِسحاق؛(۷) خدای متعال این بچّه را به حضرت ابراهیم داده بود و خب پیدا است چقدر انسان به فرزندِ اواخر عمر و دوران پیری دلبسته است. به این فرزند که حالا «فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْیَ»(۸) -یک جوانی و یا نوجوانی شده- گفت میخواهم تو را به قتل برسانم، این دستور خدا است. آن جوان هم گفت: یا أَبَتِ افْعَلْ ما تُؤْمَرُ سَتَجِدُنی‌ إِنْ شاءَ اللَهُ مِنَ الصَّابِرین.(۹) ببینید اینها حوادث عجیب تاریخ دین، تاریخ دین‌داری، تاریخ ایمان، تاریخ اسلام است. ما در گذشته‌ی خودمان، در سابقه‌ی دین‌داری خودمان اینها را داریم، که پدرِ پیر حاضر است جوان خودش را به دست خودش به خاطر دستور خداوند قربانی کند و جوان هم با کمال میل و طوع و رغبت میگوید: اِفْعَلْ ما تُؤْمَرُ سَتَجِدُنی‌ إِنْ شاءَ اللَهُ مِنَ الصَّابِرین؛‌ خواهی دید که من تحمّل میکنم. این هم خاطره‌ی عید قربان است که خب این دهه‌ی اوّل، دهه‌ی این‌ جور خاطره‌های شکوهمند و پُرمعنا و راهنمایی‌کننده است.

دهه‌ی دوّم و سوّم ذی‌حجّه؛ یادآوری برتری جایگاه ولایت
 دهه‌ی دوّم ذی‌حجّه، دهه‌ی ولایت است و مسئله‌ی غدیر که در روایت هست که «ما نودیَ اَحَدٌ بِشَیءٍ مِثلُ ما نودیَ بِوِلایة»؛ از همه‌ی احکام الهی، این ولایت جایگاه برتری دارد، چون تأمین‌کننده و تضمین‌کننده‌ی همه‌ی احکام الهی است که خب ماجرای غدیر و آن داستان بسیار مهم [بیانگر آن است].

 دهه‌ی سوّم هم باز دهه‌ای است که در آن هم حوادث مهمّی وجود دارد؛ از جمله و شاید مهم‌ترینش داستان مباهله است که آنجا هم مسئله، مسئله‌ی توحید است؛ یعنی بحث پیغمبر با مسیحیان آن روز، نصارای نجران که به مباهله منتهی شد، بحث درباره‌ی حضرت عیسیٰ بود که حضرت میفرمودند حضرت عیسیٰ بنده‌ی خدا و پیغمبر خدا است، آنها چیزهای دیگری میگفتند؛ قرار شد مباهله کنند که بعد در قضایای مباهله که معروف است و شنیده‌اید آنها مجبور شدند عقب‌نشینی کنند.

 خب امیدواریم ان‌شاءالله که این روز بر شما مبارک باشد؛ این دهه را با مبارکی گذرانده باشید و دو دهه‌‌ی بعد ذی‌حجّه را هم ان‌شاءالله آن چنان که رضای الهی است و آن چنان که خوشبختی ملّت عزیز ما است بگذرانیم.

دلیل محرومیّت اینجانب از دیدارهای مردمی
 خب یکی از دل‌خوشی‌های بنده، همیشه در طول این سالهای متمادی، دیدارهای با مردم بوده؛ یکی از دلبستگی‌های اینجانب و حوادث پُرجاذبه برای من، دیدار با مردم بوده که یک چیزی بشنوم، یک چیزی بگویم و با طبقات مختلف مردم دیدار کنیم؛ این دشمن حقیر و خطیر یعنی ویروس کرونا -که هم خیلی حقیر و صغیر است، هم خیلی خطرناک و خطیر است- مانع شده است؛ و این را هم مثل خیلی از دلبستگی‌های دیگر، از ما گرفته. قرار بود ما به خاطر محرومیّت از دیدار مردم، [به جای] این برنامه‌ای که الان داریم، با خدمتگزاران وادی سلامت و کمک مؤمنانه و مانند اینها دیدار تصویری داشته باشیم؛ که تعدادی از آنها طبعاً در یک‌ جایی باید جمع میشدند. بعد گفتند که مصوّبه‌ی ستاد ملّی کرونا این است که بیش از ده نفر جمع نشوند؛ آن را هم ما تعطیل کردیم به خاطر این [مصوّبه]، و تبدیل شد به این دیدار امروز که به شکل دورادور با شما مردم عزیز صحبت میکنیم.

ایثارگری مثال‌زدنیِ ملّت ایران در بلایای طبیعی و دفاع مقدّس، و این ابتلاء همگانی اخیر
 چند موضوع را من مطرح میکنم. موضوع اوّل، همین مسئله‌ی خدمت و کارهای بزرگی است که در واقع، مجاهدان سلامت و خدمت امروز دارند انجام میدهند و باید ان‌شاءالله ادامه پیدا کند. خب امروز همه‌ی دنیا با یک ابتلاء همگانی مواجهند؛ یعنی مخصوص جای خاصّی نیست؛ امروز همه‌ی دنیا، همه‌ی کره‌ی زمین تقریباً مبتلا به این حادثه‌اند؛ بعضی کمتر، بعضی شدیدتر؛ و شاید در بسیاری از جاها هم افرادی از آحاد مردم هستند که به گرفتارها و مبتلایان و مانند اینها کمکهایی میکنند، کم و بیش یک جاهایی کمکهایی هست لکن هیچ جا گمان نمیکنم مثل کشور ما، مثل ایران عزیز ما باشد که تعداد کسانی که داوطلبانه به یک چنین کمکهایی اقبال میکنند، این همه زیاد باشد؛ بنده سراغ ندارم و نشنیده‌ام و گزارشی ندارم از اینکه در جایی از کشوری از کشورهای دنیا این همه تحرّک مردمی و پشتیبانی‌های مردمی وجود داشته باشد؛ که این از خصوصیّات ملّت ما در ایثارگری است؛ هم در بلایای طبیعی مثل سیل و زلزله و امثال اینها، هم در بلایای غیر طبیعی مثل تحمیل جنگ. در هشت سال دفاع مقدّس همین حرکت عظیم ایثارگرانه‌ی مردمی بود که این حماسه‌ی بزرگ را به وجود آورد و جبهه‌ها را به آن شکل آراست که تا آخر در تاریخ ما یک دوران برجسته‌ای است. امروز هم همین جور است؛ در همین قضیّه مشاهده شد. خب مجموعه‌های درمانی صفوف مقدّم بودند؛ پزشکان و پرستاران و بقیّه‌ی عوامل درمانی واقعاً فداکاری کردند که دیگر زبان قاصر است از اینکه بخواهد اهمّیّت فداکاری اینها را بیان کند. پشت سر اینها هم داوطلبانی بودند که وارد شدند، در زمینه‌ی مسائل سلامت کمک کردند و کارهایی را که غیر متخصّصین میتوانستند انجام بدهند، بعضی‌ از اینها فرا گرفتند و انجام دادند و کارهای بزرگی در این زمینه انجام گرفت، که باید الان با توجّه به اوج دوباره‌ی این بیماری، همین خدمات و این پشتیبانی‌ها باز هم انجام بگیرد.

لزوم تداوم کمک مؤمنانه؛ در جهت جبران مشکلات و آسیب‌های جدّی مردم
 یک مسئله هم مسئله‌ی کمک مؤمنانه است. عدّه‌ای از مردم در این حوادث بِجِد آسیب دیدند؛ البتّه برای اغلب مردم از لحاظ کسب و کار و درآمد و زندگی و مانند اینها مشکلاتی پیدا شد لکن همه دچار آسیب‌های جدّی نشدند؛ امّا یک عدّه‌ای واقعاً دچار آسیب‌های جدّی شدند و مشکلات فراوانی برایشان پیش آمد. این را باید جبران کرد؛ چه کسی جبران کند؟ مردم. نمیشود همه‌ی بار را بر دوش دولت گذاشت؛ البتّه مسئولین دولتی و شبه‌دولتی وظایفی دارند که باید انجام بدهند و انجام هم میدهند. ما مطّلعیم که دارند کار میکنند لکن اینها کافی نیست و بایستی عموم مردم همچنان که در آن جریان اوّلِ کمک مؤمنانه در آستانه‌ی ماه رمضان وارد شدند و به معنای واقعی کلمه کمک کردند، باز هم همین [کار] انجام بگیرد. این «تسابق الی ‌الخیرات»(۱۰) است. ما در قرآن چند جا داریم که «یُسارِعُونَ فِی الْخَیْرات»؛(۱۱) یا «یُسارِعُونَ فِی الْخَیْراتِ وَ أُولئِکَ مِنَ الصَّالِحینَ».(۱۲) یک جا [دارد] «أُولئِکَ یُسارِعُونَ فِی الْخَیْراتِ وَ هُمْ لَها سابِقُونَ»؛(۱۳) چند جا [دارد] «فَاستَبِقُوا الخَیرات»،(۱۴) یعنی مسابقه گذاشتن که قرآن به معنای واقعی کلمه به ما میگوید در کار خیر و کمکهای مؤمنانه مسابقه بگذارید؛ یعنی سعی کنید شما جلوتر از دیگران حرکت کنید و [پیش] بروید. و این کار به نظر من مهم است؛ حتّی این اطعامهای محرّم را هم که در آن ایّام بعضی از هیئات، بعضی از مردم که توانایی‌هایی دارند و نذری و اطعام و مانند اینها درست میکنند، میشود به این شکل کمک مؤمنانه به خانواده‌ها و به شکل کاملاً پاکیزه و دور از مشکل سرایت [بیماری] و مانند این حرفها انجام داد. انقلابیگریِ به معنای واقعی کلمه اینها است؛ یعنی اینها جزو مسائل قطعی انقلابیگری است. انقلابیگری با زبان نیست، با عمل است؛ عمل جلوتر از زبان بایستی انسان را راه ببرد؛ و واقعاً کسانی که در این زمینه‌ها فعّالیّت میکنند، کار انقلابی انجام میدهند و این [کارها] انقلابیگری است. البتّه بعضی هم ممکن است که آمادگی نداشته باشند؛ یعنی این جور نیست که همه بتوانند کارهای برجسته‌ای در این زمینه انجام بدهند، لکن وقتی که می‌بینند یک کسانی در آن صفوف مقدّم با پیشتازی و علاقه و شوق حرکت میکنند، اینها هم به شوق می‌آیند و بالاخره در بین صفوف یک جایی برای خودشان پیدا میکنند و آنها هم وارد این میدان میشوند.

 پارسال -در اوّل سال ۹۸- در سیل خوزستان، شهید سلیمانی و شهید ابومهدی مهندس، هر دو در کف میدان حضور داشتند و دو طرف مرز را به هم وصل کردند. یعنی شهید ابومهدی موجب شد امکانات و وسایلی را که در خوزستان لازم بود، از آن طرف مرز، از داخل عراق، از بصره و بقیّه‌ی جاها بیاورند داخل کشور؛ که کمک بسیار بزرگی بود. خود این حضور این دو عزیز، دو ستاره‌ی برجسته‌ی میدان مجاهدت، موجب شد که کسان زیادی، هم در این طرف، هم در آن طرف به اینها نگاه کنند و وارد بشوند. البتّه در آن قضایا مردمِ ما امتحان خوبی دادند؛ هم در خوزستان، هم در بقیّه‌ی جاها از همه جا واقعاً شتافتند و کار کردند.

لزوم همکاری، تلاش، و تمرکز نیروها در برابر دشمنی‌ها
 دشمنی، امروز با ملّت ایران زیاد است. وقتی دشمنی زیاد شد، از این طرف همکاری باید زیاد بشود، تلاش باید زیاد بشود. وقتی دشمنی حمله میکند، انسان بایستی نیروهای خودش را متمرکز کند و مجتمع کند و کار کند؛ امروز این جوری است -حالا بعد شرح خواهم داد- دشمنها در صددند ملّت ایران را اذیّت کنند. همچنان که بنی‌اسرائیل حضرت موسیٰ را اذیّت میکردند، این دشمنانِ ما هم که بعضی‌شان جزو بنی‌اسرائیلند، میخواهند ملّت ما را که تابع پیغمبر و حضرت موسیٰ و حضرت عیسیٰ و بقیّه‌‌ی پیغمبران است اذیّت کنند. وقتی‌ میخواهند اذیّت کنند، ما باید همه‌ی نیروهایمان را جمع کنیم، متمرکز کنیم، تلاش کنیم و کار کنیم؛ مثل دوران دفاع مقدّس.

 البتّه یکی از کارهای مهمّی که در این دوران میشود انجام داد کار علمی است؛ که من اطّلاع دارم در بخشهای مختلفی با جدّیّت مشغولند برای شناسایی این ویروس، برای پیدا کردن وسیله‌ی پیشگیری از فعّالیّت این ویروس، برای پیدا کردن درمان بیماری این ویروس. کارهای زیاد علمی دارند انجام میدهند و خود این کارهای علمی‌ای که انجام میگیرد، دارای برکت است؛ یعنی کارهای مهمّی را به طور طبیعی برای ما پیش می‌‌آورد؛ همچنان که در دوران دفاع مقدّس هم همین جور بود؛ مثلاً فرض کنید شهید باقری را که یک جوانی بود در مثلاً یک روزنامه‌ای، در یک مجموعه‌ای مشغول کار و تلاش معمولی بود؛ وقتی که پای او به جنگ، به دفاع مقدّس باز شد، تبدیل شد به یک فرمانده و طرّاح برجسته‌ی نظامی؛ یعنی آن استعداد در او بُروز کرد؛ اینجا هم همین جور است؛ ممکن است کسانی که در کارهای تحقیقاتی هستند، وقتی وارد این میدان میشوند، تبدیل بشوند به یک برجستگان و محقّقین بزرگی که کارهای بزرگی را ان‌شاءالله انجام بدهند. خب این راجع به مسئله‌ی خدمت.

اهداف آمریکا در مسئله‌ی تحریم‌ها:
 مسئله‌ی بعدی که من مطرح میکنم، مسئله‌ی تحریمها است. خب، تحریمی که آمریکایی‌ها علیه ملّت ایران به کار گرفته‌اند، قطعاً یک جنایت است؛ یعنی در این تردیدی نیست، یک جنایت بزرگی است که اینها علیه یک ملّت به کار میگیرند؛ حالا ظاهرش این است که علیه نظام جمهوری اسلامی است امّا در واقع علیه همه‌ی ملّت ایران این جنایت را دارند اینها انجام میدهند. در این باره من چند نکته را میخواهم عرض بکنم؛ یک نکته این است که هدف اینها از این کار چیست؛ یک هدف کوتاه‌مدّت دارند، یک هدف میان‌مدّت دارند، یک هدف بلندمدّت دارند، و یک هدف جانبی.

۱) هدف کوتاه‌مدّت آمریکا؛ به ستوه آمدن ملّت ایران
 هدف کوتاه‌مدّت آنها این است که مردم را به ستوه بیاورند؛ ملّت ایران به ستوه بیایند، خسته بشوند، آشفته بشوند و در مقابل دستگاه حکومت بِایستند؛ این هدف اوّل آنها است. میخواهند این قدر فشار بیاورند که مردم را به ستوه بیاورند تا موجب بشود مردم در مقابل نظام، در مقابل حکومت و دولت بِایستند. این هدف کوتاه‌مدّت اینها است؛ لذا می‌بینید که هم پارسال گفتند، هم پیرارسال گفتند، هم امسال گفتند: «تابستان داغ»؛ داغ یعنی مردم بیایند در مقابل نظام ایستادگی کنند. حالا خودشان مبتلا به تابستان داغ شده‌اند.

۲) هدف میان‌مدّت آمریکا؛ ایجاد مانع در برابر پیشرفت کشور
 هدف میان‌مدّت آنها این است که با این تحریم از پیشرفت کشور مانع بشوند؛ عمدتاً پیشرفت علمی. اینها را گفته‌اند، اینها حدسیّات من و تحلیل من نیست، اینها حرفهایی است که لابه‌لای اظهارات خودشان -چه سیاستمدارانشان، چه آنهایی که در اندیشکده‌ها دارند کار میکنند، اندیشکده‌های سیاسی و امثال اینها- به زبان آورده‌اند، اینها را گفته‌اند. هدف این است که با این تحریم، محدودیّتهایی ایجاد کنند که کشور پیشرفت نکند و بخصوص در زمینه‌های علمی پیشرفت انجام نگیرد. حتّی گفته‌اند و تصریح کرده‌اند که این شهادتهایی هم که انجام گرفت -شهدای هسته‌ای و مانند اینها- برای این بود که پیشرفت علمی کشور ایران عقب بیفتد. این هم هدف میان‌‌مدّت اینها است.

۳) هدف بلند‌مدّت آمریکا؛ ورشکستگی دولت و فروپاشی اقتصاد
 هدف بلند‌مدّت‌شان هم به ورشکستگی کشاندن کشور است، به ورشکستگی کشاندن دولت است؛ یعنی متلاشی کردن اقتصاد کشور و فروپاشی اقتصاد کشور، که طبعاً اگر اقتصاد یک کشوری بکلّی از هم فرو پاشید و متلاشی شد، ادامه‌ی حیات برای او ممکن نیست، هدف نهایی‌شان این است و میخواهند این کارها را هم بکنند.

۴) هدف جنبی آمریکا؛ قطع رابطه‌ی جمهوری اسلامی با نیروهای مقاومت
 هدف جنبی‌ای هم دارند که میخواهند به این وسیله رابطه‌ی جمهوری اسلامی را با دستگاه‌ها و نیروهای مقاومت در منطقه قطع کنند؛ چون میدانند جمهوری اسلامی هر چه بتواند به اینها کمک میکند، حمایت میکند؛ اینها میخواهند این رابطه را قطع کنند. اینها هدفهای دشمن است که اصلاً وارد شده برای اینکه این کارها را انجام بدهد؛ البتّه باید گفت «شتر در خواب بیند پنبه‌دانه»؛ دنبال این است که این سه هدف را -کوتاه‌مدّت، میان‌مدّت، بلند‌مدّت- در کنار هم انجام بدهد که الحمدلله ناکام شده.

ناکامی دشمن در اهداف تحریم
 البتّه تحریم مشکلاتی ایجاد کرده؛ در این شکّی نیست. همه‌ی مشکلات هم مربوط به تحریم نیست؛ مقداری مربوط به ضعفهای ما در مدیریّت کشور است، مقداری هم در این اواخر مربوط به کرونا است، مقداری هم مربوط به تحریم است؛ مشکلات هست؛ [مثل] وضع معیشت مردم که حالا من بعد برمیگردم به این قضیّه. مشکلاتی وجود دارد امّا آنچه آنها میخواستند نشده و نخواهد شد؛ آن چیزی که آنها در ذهنشان بوده نشده، این خواب آشفته‌ی این دشمن خبیث تعبیر نشده. اتّفاقاً همین تعبیر نشدن این خواب و تحقّق نیافتن مقاصد اینها را هم خودشان اعتراف میکنند؛ الان در خبرهای فراوانی که از جاهای متعدّدی -از غرب، از آمریکا، از اروپا- میرسد، و افرادی که در همین اندیشکده‌ها مشغول کارند، دارند اعتراف میکنند و میگویند فشار شدید تحریم و شدّت عملی که آمریکا به خرج داد، به مقصود نرسید و نتوانستند آن کاری که در مورد ایران میخواستند انجام بدهند انجام بدهند. این نکته‌ی اوّل؛ بنابراین تحریم یک جنایتی بود با این هدفها و دشمن به این هدفها بحمدالله نرسیده و نخواهد رسید.

جریان تحریف حقایق به موازات تحریم
نکته‌ی دوّم: به موازات تحریم -این را درست توجّه کنید- یک جریان تحریف هم هست؛ در کنارش یک جریان تحریف هست؛ تحریف حقایق، واژگون نشان دادن واقعیّات؛ چه واقعیّات کشور ما، چه واقعیّات مرتبط با کشور ما؛ این هم یکی از کارهایی است که آنها انجام میدهند. هدف از این تحریف دو چیز است، دو کار را میخواهند انجام بدهند: یکی، ضربه به روحیه‌ی مردم است که حالا من عرض میکنم که چه جوری میخواهند به روحیه‌ی مردم ضربه بزنند؛ یکی [هم] آدرس غلط دادن برای رفع مشکل تحریم است. این تحریف در این زمینه‌ها است و با این دو هدف دارد انجام میگیرد. پول زیادی هم دارند خرج میکنند برای اینکه این حقایق را تحریف کنند. الان هم ملاحظه میکنید که همین رؤسایشان، وزیرشان، رئیسشان، دیگران، خودشان را دارند خفه میکنند از بس به اینجا و آنجا سفر کنند، علیه ایران حرف بزنند، مصاحبه کنند، در هر قضیّه‌ای اسم ایران را یک جوری بیاورند؛ واقعاً دارند خودشان را خفه میکنند، و این جریان تحریف است که وجود دارد.

تضعیف روحیه و نشاط و تحرّک و امید مردم توسّط دشمن، از اوّل انقلاب
 امّا آن مسئله‌ی اوّل که تضعیف روحیه‌ی مردم و ضعیف کردن نشاط و تحرّک و امید مردم است، از اوّل انقلاب بوده. از اوّل انقلاب، خطّ ثابت دشمن همین بود که خطاب به مردم ایران، به وسیله‌ی تلویزیون‌ها، رادیوها -البتّه آن وقت محدودتر بود، حالا که دیگر وسیع هم شده و انواع و اقسام راه‌های ارتباطی وجود دارد- به مردم ایران تفهیم کنند که بیچاره شدید، دیگر مثلاً کارتان تمام است و هیچ کاری از عهده‌ی کسی برای شما برنمی‌آید، اوضاعتان خراب است و غیره؛ از اوّل انقلاب -یعنی از اوایل انقلاب، که حالا یک مقداری اوّل انقلاب گیج بودند، [بعد] به خود آمدند و جریان تبلیغی را علیه کشور پیش گرفتند- یکی از هدفها همین بوده که به مردم ایران بگویند با قطع ارتباط با آمریکا، با گسستن پیوندی که بین ایرانِ استعماریِ دوران پهلوی با آمریکا بود، پدر ملّت ایران درآمده. این را از اوّل [دنبال میکردند]؛ الان هم همین است؛ الان هم دارند همین را دنبال میکنند، اوضاع را بد جلوه میدهند، با صدها زبان، با صدها وسیله. اگر نقطه‌ی قوّتی در کشور باشد که مطلقاً انکار میکنند؛ یا به سکوت برگزار میکنند یا انکار میکنند. خب، کارهای خوبی در کشور دارد انجام میگیرد؛ مطلقاً [حتّی] یکی از اینها در تبلیغات خارجی دشمنان ما منعکس نیست. نقطه‌ی ضعفی اگر وجود داشته باشد، آن را ده‌برابر میکنند، گاهی صدبرابر میکنند که این نقطه‌ی ضعف را بزرگ کنند؛ برای چیست؟ برای این است که روحیه‌ی مردم تضعیف بشود؛ امید مردم، بخصوص امید جوانها؛ چون وقتی امیدوار باشند، تحرّک جوانها، تحرّک فوق‌العاده است، جوانها پیشتازند، پیش‌رانند؛ اگر چنانچه امید از آنها گرفته شد، متوقّف میشوند، مثل ماشینی که بنزینش تمام میشود، این جور [متوقّف] میشوند.

 اینها هست، هدفشان این است، میخواهند جوانهای ما را ناامید کنند، نشاط را از آنها بگیرند، تحرّک را از آنها بگیرند و جوری بشود که جوانها تحرّک و پیشتازی و پیشگامی خودشان را نداشته باشند. این هدف اینها است و البتّه در بعضی‌ها اثر هم میکند. در داخل هم کسانی همین حرفهای آنها را تکرار میکنند؛ یک خبری را فرض بفرمایید در نوشته یا اظهارات فلان کسی که جزو مجموعه‌های سیاسی است انسان می‌شنود، دو روز بعد میبیند که یا در فضای مجازی، یا در فلان روزنامه در کشور ما همان منعکس میشود. از این کارها متأسّفانه هست در داخل.

شرطِ شکست تحریم: شکست جریان تحریف در عرصه‌ی جنگ اراده‌ها
 در آن بخش دوّم، [یعنی] آدرس غلط دادن، آدرس دادن‌شان این جوری است که میگویند «اگر میخواهید تحریم برطرف بشود، در مقابل آمریکا کوتاه بیایید»؛ خلاصه‌ی حرف این است که باید کوتاه بیایید در مقابل آمریکا، باید ایستادگی نکنید، که حالا من بعداً درباره‌ی این، با تفصیل بیشتری صحبت خواهم کرد. این هم جریان تحریف. البتّه من به شما عرض بکنم که بله، بعضی‌ها تحت تأثیر قرار میگیرند، و همان مطلبی را که آنها میگویند تکرار میکنند؛ چه در مورد ضعفهای کشور که ده‌برابر میشود، چه در مورد کم نشان دادن و کوچک نشان دادن نقطه‌قوّت‌ها و پیشرفتهای کشور، چه در مورد آدرس غلط دادن. خب این در بعضی‌ها اثر میکند امّا در اکثر مردم، در غالب ملّت ایران اثر نمیکند. [غالب مردم] شناخته‌اند آمریکا را، شناخته‌اند دشمن را، میدانند که اینها دروغ میگویند، میدانند که اینها مغرضانه حرف میزنند؛ پس جریان تحریف هم به نتایج مورد نظر آنها نرسیده. و من به شما بگویم که اگر جریان تحریف شکست بخورد، جریان تحریم قطعاً شکست خواهد خورد؛ زیرا که عرصه، عرصه‌ی جنگ اراده‌ها است؛ وقتی جریان تحریف شکست خورد و اراده‌ی ملّت ایران همچنان قوی و مستحکم باقی ماند، قطعاً بر اراده‌ی دشمن فائق می‌آید و پیروز خواهد شد. این هم نکته‌ی دوّم.

خودکفایی و اتّکاء به نفْس ملّی، در نتیجه‌ی تحریم
 نکته‌ی سوّم؛ خب گفتیم شکّی نیست که تحریم یک جنایتی است از طرف آمریکا، ضربه‌ای است که آمریکا حواله کرده به ملّت ایران؛ لکن ایرانی زیرک از این حمله، از این دشمنی حُسن استفاده را کرده و سود برده؛ یعنی کارهایی کرده که به کوری چشم دشمن و بر خلاف نظر دشمن تحقّق پیدا کرده. مردم ما، جوانهای ما، مسئولین ما، دانشمندان ما، فعّالان سیاسی و اجتماعی ما این تحریم را وسیله‌ای قرار دادند برای اینکه اتّکاء به نفْس ملّی را افزایش دهند. میدانید دیگر که تحریمهای ثانویه یعنی آمریکا به همه‌ی شرکتها، به همه‌ی کشورها، به همه‌ی افراد میگوید که شما حق ندارید مثلاً فلان جنسی را که ایران لازم دارد به او بدهید؛ خب طبعاً آن چیزی که ما لازم داریم از خارج بیاوریم، به دست ما نمیرسد؛ این موجب شد که کسانی در داخل، در موارد متعدّد -یک مورد و دو مورد نیست، صدها مورد است- وقتی که دیدند دستشان به خارج نمیرسد، به فکر بیفتند که در داخل تولید کنند.

 فرض کنید ما در نیروهای مسلّح احتیاج داشتیم به هواپیمای جت آموزشی، خب به ما نمیفروختند؛ ما چه کار کردیم؟ آمدیم هواپیمای جت پیشرفته‌ی آموزشی کوثر را در داخل درست کردیم. اگر به ما هواپیمای جت آموزشی میفروختند، ما امروز تولید جت آموزشی کوثر را در داخل نداشتیم؛ یا بسیاری از ماشین‌های ما، کارخانه‌های ما به قطعات گوناگون احتیاج داشتند؛ این قطعات را دشمن تحریم کرده بود، نمیگذاشت قطعات را وارد کنیم. اوّل گفتند قطعاتی که دوگانه است، یعنی در دو جور کار نظامی و غیر نظامی از آن استفاده میشود [تحریم است]؛ بعد تعمیم دادند، نگذاشتند. این موجب شد که در داخل، نهضت قطعه‌سازی به راه بیفتد. الان در کشور خوشبختانه نهضت قطعه‌سازی به راه افتاده و قطعه‌های گوناگون، قطعات بسیار حسّاس و ظریف برای دستگاه‌های مختلف را در کشور راه می‌اندازند. این [قطعات] را اگر چنانچه به ما میدادند، در داخل کسی به فکر نمی‌افتاد. خب [اگر] کارخانه‌دار احتیاج داشت، میرفت از خارج وارد میکرد و می‌آورد؛ وقتی که نمیشود از خارج وارد کند، می‌آید سراغ دانشگاه، می‌آید سراغ پژوهشکده، پژوهشگاه، از آنها میخواهد، آنها هم تلاش میکنند و برایش درست میکنند. بنابراین ما از همین تحریم هم توانستیم به توفیق الهی و به مدد الهی استفاده کنیم در خدمت شکوفایی علمی کشور؛ این هم نکته‌ی سوّم.

کارهای مهمّ اقتصادی و نظامی و علمی در کشور، دلیل ناکامیِ دشمن در تحریم
 نکته‌ی چهارم؛ خب، گفتیم که تحریم اثر نکرد؛ یعنی به اهداف مورد نظر دشمن نرسید؛ دلیلش چیست؟ دلیلش کارهای مهمّی است که در دوران تحریم در کشور انجام گرفت؛ فرض بفرمایید، چند هزار شرکت دانش‌بنیان در کشور درست شد؛ این کار مهمّی است؛ پیدا است که حرکت علمی کشور و حرکت اقتصادی کشور با قدرت بیشتری در جریان است. ما قبل از این تحریمهای شدید، این چند هزار شرکت دانش‌بنیان را نداشتیم؛ یا فرض بفرمایید پالایشگاه ستاره‌ی خلیج فارس که به وسیله‌ی سپاه درست شد؛ کار بسیار عظیمی است، کار بزرگی است؛ این در دوران تحریم انجام گرفت، و با وجود تحریم انجام گرفت، که مردم دنیا تعجّب میکنند؛ یا کارهای بسیار بزرگی که در بخشهای نظامی شده؛ یا کارهای بسیار بزرگی که در پارس جنوبی شده -در پارس جنوبی که منطقه‌ی مهمّ گازی ما است، کارهایی انجام گرفته در حال تحریم- یا طرحهای عظیم اِحیای اراضی خوزستان و ایلام که یکی از کارهای مهم است؛ من نمیدانم اینها چقدر تبلیغ شده، چقدر به مردم گفته شده؛ کارهای بزرگی انجام گرفت در اِحیای زمینهای نیازمند زه‌کشی در ایلام و در خوزستان، عمدتاً در خوزستان و مقداری در ایلام؛ زمینهای زیادی اِحیا شد و مورد استفاده قرار گرفت. این کارها همه در دوران تحریم انجام گرفت.

جدایی اقتصاد کشور از صادرات نفت خام؛ از نتایج تحریم
 یا طرحهای وزارت نیرو که قبلاً هم من اشاره کردم که طرحهای مهمّی است -هم در زمینه‌ی آب، هم در زمینه‌ی برق- و همچنین طرحهای وزارت راه و بعضی طرحهای دیگر و بالاخره تولیدات شگفت‌آور دفاعی ما که اینها واقعاً عجیب است، اینها را خودشان هم اعتراف کردند که ایران در دوره‌ی تحریم توانست یک چنین مصنوعات دفاعی را به وجود بیاورد. و به نظر من یکی از چیزهایی که در این زمینه در این فهرست میگنجد و قرار میگیرد، عبارت از تمرین جداسازی اقتصاد کشور از نفت است. این خیلی کار سختی است، بنده هم سالها بود این را مدام در دولتهای مختلف تذکّر میدادم، خیلی پیش نمیرفت [امّا] الان به طور طبیعی این جور شده است. نفت ما را خب کمتر میخرند یا خیلی کم میخرند؛ یعنی همه‌ی مشتری‌های قبلی ما ‌به مقدار کافی نفت نمیبرند. این موجب شده که ارتباط اقتصاد کشور با نفت که بسیار ارتباط مضر و زیان‌باری بود، کم بشود و ان‌شاء‌الله این یک تمرینی است که ما بتوانیم این [کار] را بعداً ادامه بدهیم. البتّه منظورم از نفت، نفت خام است وَالّا با نفتی که ارزش افزوده در داخل پیدا کند و محصولاتش صادر بشود، بنده هیچ مخالفتی ندارم. آنچه بنده روی آن تکیه میکنم، صادرات نفت خام است. ان‌شاء‌الله حالا امیدواریم با پیگیری بیشتر دولت و مجلس این [کار] انجام بگیرد و ظرفیّتهای فراوانی در کشور هست که میتواند جایگزین نفت بشود و مشکل بودجه‌ی ما را ان‌شاءالله حل کند.

ایستادگی در مقابل آمریکا، علاج تحریم
 نکته‌ی پنجم این سؤال است که آیا این تحریم قابل علاج است یا نه؟ جواب [اوّل] این است که قطعاً قابل علاج است؛ جواب دوّم این [است] که قطعاً این علاج، این نیست که ما در مقابل آمریکا عقب‌نشینی کنیم. بعضی‌ها این ‌جوری بحث میکنند و این را ترویج میکنند که اگر میخواهید جلوی زیاده‌خواهی و زورگویی آمریکا گرفته بشود، عقب‌نشینی کنید؛ نه آقا، به طور طبیعی وقتی شما در مقابل آن کسی که اهل تجاوز و زیاده‌خواهی است عقب نشستید، او جلو می‌آید؛ این [یک] چیز روشن و قهری است. [اگر] شما عقب‌نشینی کنید، خواسته‌های آمریکا را قبول کنید، او خواسته‌های جدیدی مطرح خواهد کرد. امروز حرف آمریکا با ما این است که شما صنعت هسته‌ای را بکلّی کنار بگذارید؛ امکانات دفاعی‌تان را به یک‌دهم تقلیل بدهید، یعنی همین موشکها و امکانات دفاعی‌ای را که ما داریم و خود این بازدارنده‌ی دشمن است کنار بگذارید و خودتان را بی‌دفاع کنید؛ اقتدار منطقه‌ای خودتان را رها بکنید؛ ما یک عمق راهبردی در منطقه داریم که خیلی از ملّتها و دولتها‌ی منطقه طرف‌دار ما هستند، علاقه‌مند به ما هستند و حاضرند در خدمت هدفهای ما تلاش کنند، این را میگوید کنار بگذارید؛ آمریکا اینها را از ما میخواهد. از اینها صرف‌نظر کردن موجب نمیشود که او عقب‌نشینی کند. وقتی که شما حاضر شدید امکان دفاعی‌تان را کم کنید، حاضر شدید که اقتدار منطقه‌ای‌تان را نابود کنید، حاضر شدید صنعت هسته‌ای را که حیاتی است برای کشور ما، بکلّی کنار بگذارید، او که قانع نمیشود، او یک چیز جدیدی مطالبه خواهد کرد، یک درخواست جدید را مطالبه میکند. و هیچ عقلی حکم نمیکند که ما برای اینکه متجاوز را وادار کنیم به توقّف، خواسته‌ی او را برآورده کنیم.

انرژی هسته‌ای؛ نیاز قطعی فردای کشور
 ببینید، یک عدّه‌ای متأسّفانه تحت تأثیر همین حرفهای دشمن میگویند «آقا [انرژی] هسته‌ای به چه درد ما میخورد؟» همینهایی که در روزنامه‌ها و مانند اینها گاهی یک چیزی مینویسند. من [قبلاً] گفتم که [انرژی] هسته‌ای نیاز قطعی فردای کشور ما است.(۱۵) ما تا چند سال دیگر حدّاقل به بیست هزار یا سی هزار مگاوات برقِ ناشی از انرژی هسته‌ای نیاز داریم؛ که این را از راه دیگر نمیتوانیم به دست بیاوریم یا مقرون‌به‌صرفه نیست. خب آن روزی که ما احتیاج پیدا کردیم، چه کار کنیم؟ برویم درِ خانه‌ی چه کسی؟ از آمریکا، از اروپا درخواست کنیم، گدایی کنیم که آقا بیایید به ما برق هسته‌ای بدهید یا بیایید برای ما غنی‌سازی راه بیندازید؟ میکنند؟ ما امروز بایستی فکر فردا را بکنیم. این نیازها، نیازهایی نیست که در ظرف شش ماه و یک سال و دو سال تأمین بشود، اینها را باید از قبل آماده کرد؛ ما این را آماده کرده‌ایم، زمینه‌اش را فراهم کرده‌ایم. خب با اینکه حالا در برجام خسارت فراوانی در این زمینه به ما وارد شد، امّا خوشبختانه اصل این کار محفوظ است و کارهای بزرگ و خوبی هم در این زمینه دارد انجام میگیرد؛ دشمن این را نمیخواهد؛ در زمینه‌ی مسائل دفاعی و موشکی هم همین جور است.

علّت مخالفت جمهوری اسلامی در مذاکره با آمریکا
 اینکه آمریکایی‌ها میگویند بیایید مذاکره کنیم، مذاکر‌ه‌شان سر این چیزها است. خواهش میکنم همه این را توجّه کنند! البتّه من این را بارها گفته‌ام، باز هم ناچارم بگویم، چون بعضی‌ها یا متوجّه نمیشوند یا وانمود میکنند متوجّه نشده‌اند؛ اینکه دشمن میگوید بیایید مذاکره کنیم، یعنی اینکه شما بیایید پشت میز مذاکره بنشینید و ما به شما بگوییم باید شما موشک نسازید، شما هم باید قبول کنید؛ اگر قبول کردید که خب پدرتان درآمده؛ یعنی خودتان را بی‌دفاع کرده‌اید؛ اگر قبول نکردید، همین آش است و همین کاسه؛ باز هم دعوا، باز هم تحریم، باز هم تهدید؛ مذاکره یعنی این؛ دلیل اینکه بنده میگویم با آمریکا مذاکره نمیکنیم، این است که این مذاکره [نتیجه ندارد]؛ البتّه او سود میبرد از مذاکره؛ این بنده‌خدا، پیرمردی که الان سرِ کار است در آمریکا، مثل اینکه از مذاکره‌ی با کره‌ی شمالی یک مقدار استفاده‌ی تبلیغاتی کرد؛ این میخواهد استفاده کند، حالا برای انتخابات، برای غیر انتخابات، دنبال استفاده‌ی شخصی خودش است امّا فراتر از اینها، نظام سیاسی آمریکا ادّعای مسائل حیاتی را در مورد جمهوری اسلامی ایران دارد؛ یعنی میگوید شما امکانات دفاعی‌تان را کنار بگذارید، شما اقتدار منطقه‌ای‌تان را کنار بگذارید، شما قدرت ملّی‌تان را کنار بگذارید. خب اینها که نمیشود؛ انسانی که باشَرف است و علاقه‌مند به حفظ مصالح کشور است که زیر بار این حرفها نمیرود؛ مذاکره یعنی این؛ اینکه بنده مخالفت میکنم با مذاکره، معنایش این است؛ وَالّا ما با همه ‌جای دنیا غیر از آمریکا و غیر از رژیم جعلی صهیونیست مذاکره میکنیم؛ با همه ارتباط داریم، مذاکره میکنیم، می‌نشینیم، پا میشویم، مشکلی نداریم؛ مسئله‌ی آمریکا این است.

لزوم تکیه بر توانایی‌های ملّی، پیگیری اقتصاد مقاومتی، با مدیریّت جهادی
 این هم یک مسئله که پس بنابراین تحریم قطعاً قابل علاج است امّا علاجش عقب‌نشینی نیست. علاجش چیست؟ علاج تحریم فقط و فقط تکیه بر توانایی‌های ملّی است. باید این توانایی‌ها را هر چه داریم نگه داریم، دنبال کشف توانایی‌های جدید باشیم -که قطعاً هم توانایی‌های ما زیاد است- و به آنها تکیه کنیم و آنها را اِحیا کنیم، جوانهای خودمان را وارد میدان بکنیم و ارکان اقتصاد مقاومتی را -یعنی درون‌زایی و برون‌گرایی- [دنبال کنیم.] ما، هم امکاناتی در درون داریم، هم امکانات بین‌الملل داریم. ما، هم میتوانیم در داخل تولید کنیم و امکانات فراوان گوناگونِ علمی، اقتصادی و غیره بجوشد از داخل، هم میتوانیم در عرصه‌ی جهان، عرصه‌ی بین‌الملل [فعّالیّت کنیم.] ما دوستان خوبی داریم، با این دوستان میتوانیم کار کنیم. تلاش لازم دارد، مجاهدت لازم دارد. در اقتصاد مقاومتی، درون‌زایی هم هست، برون‌گرایی هم هست و ما در هر دو مورد امکانات فراوانی داریم که میتوانیم آنها را انجام بدهیم. ظرفیّتهایمان واقعاً بی‌پایان است و هر چه پیش برویم ظرفیّتهای جدیدی پیش می‌آید که البتّه باید با مدیریّت جهادی اینها به دست بیاید؛ با تدبیر واقعی و با مدیریّت جهادی اینها به دست می‌آید.

 ما دوستان مؤثّری در دنیا داریم. البتّه این جور نیست که ما به دولتهای دوست خودمان تکیه بکنیم؛ نه، تکیه‌ی ما به خدای متعال و به خودمان است. ما اگر چنانچه دوستان قدرتمندی هم در دنیا نداشته باشیم، کار خودمان را میکنیم و پیش میرویم.

 در دوره‌ی دفاع مقدّس، هم جبهه‌ی شرق با ما مخالف بود، هم جبهه‌ی غرب با ما مخالف بود؛ هم شورویِ آن روز ضدّ ما و دشمن ما بود، هم آمریکا و اروپای آن روز ضدّ ما بودند؛ ما بدون اینها توانستیم هشت سال مقاومت کنیم و دشمن را شکست بدهیم؛ توانستیم صدّام را به زانو دربیاوریم و به خاک سیاه بنشانیم؛ این کار را توانستیم بکنیم؛ یعنی تکیه‌ی ‌ما به خدا است، تکیه‌مان به خودمان است ولی خب از امکانات دوستانمان حدّاکثر استفاده را ان‌شاء‌الله میکنیم.

دشمنی‌‌های خارجی و خیانتهای داخلی نسبت به خودکفایی
 و این را هم بدانید که تکیه‌ی به امکانات داخلی، دشمن دارد؛ یک عدّه دشمنهای خارجی‌اند، یک عدّه هم بدخواه‌های داخلی‌اند؛ آن [کسی] که فرض بفرمایید برای منافع خودش ــ چون از واردات یک منفعتی، یک سود حقیری میبرد ــ حاضر است جنسی را که در داخل تولید میشود، برود از خارج بیاورد و رقابت درست کند و کارخانه‌[ی داخلی] را به خاک سیاه بنشاند، دارد خیانت میکند؛ این را به شما عرض بکنم. متأسّفانه با اینکه بنده تأکید کردم و سفارش کردم، باز مشاهده میشود که در مواردی یک جنسی را که در داخل دارد تولید میشود، نوع خوبش هم تولید میشود، در عین حال میروند از خارج آن را وارد میکنند، آن کارخانه‌دار بیچاره‌ای که سرمایه گذاشته و زحمت کشیده و تولید کرده، جنسش روی دستش میماند؛ ما باید حواسمان باشد که این مخالفتها و این دشمنی‌ها در داخل هست.

 از قدیم هم دشمنی با استقلال داخلی بوده؛ ببینید در [بیش از] ۱۵۰ یا ۱۶۰ سال پیش از این، امیرکبیر بود که میخواست اقتصاد کشور و توانایی‌های حیاتی کشور را مستقل کند؛ سفارت انگلیس با خباثتش، با رذالتش، با وسوسه‌هایی که درست کردند، ناصرالدّین‌شاه را وادار کردند تا او را از صدراعظمی عزل کرد، بعد هم [او را] به قتل رساندند؛ کار انگلیس‌ها بود. همین جور در قضایای ملّی شدن صنعت نفت، که تا ملّت ایران آمد روی پای خودش بِایستد، آن حوادث بیست‌وهشتم مرداد و آن قضایای آمریکا و انگلیس را به وجود آوردند. بعد از انقلاب هم که به طور واضح دارند با همه‌ی مسائل مخالفت میکنند؛ باید توجّه داشت که این هم دشمن جدّی و اساسی دارد.

وعده‌های پوچ اروپایی‌ها بعد از خروج آمریکا از برجام
 به وعده‌های این و آن هم نباید تکیه کرد؛ من این را عرض کرده‌ام، اینجا هم باز هم عرض بکنم: ببینید، اوایل سال ۹۷ -دو سال قبل از این- که آمریکا از برجام خارج شده بود، مرتّب ما گفتیم باید اروپایی‌ها چنین کنند، چنان کنند؛ آنها گفتند باشد، مثلاً تا سه ماه دیگر صبر کنید، تا چهار ماه دیگر صبر کنید؛ بعد که چهار ماه شد گفتند تا پنج ماه دیگر، شش ماه دیگر؛ همین‌ طور ما را عقب انداختند، یعنی اقتصاد کشور را شرطی کردند، اقتصاد کشور را وابسته کردند؛ سرمایه‌گذار ما، تاجر ما، صادرات‌چیِ ما و عناصر فعّال اقتصادیِ ما در داخل معطّل ماندند ببینند بالاخره اروپا یک کاری میکند یا نمیکند؛ این خیلی برای اقتصاد کشور مضر است. به وعده‌های اینها نبایستی اعتماد کرد، اینها تخلّف میکنند. کشور را چشم‌انتظار اقدام این و آن نباید قرار داد؛ باید ما خودمان کار خودمان را بکنیم.

 اروپایی‌ها هم هیچ کار نکردند؛ آخرین ابتکار آنها یک بازیچه‌ی چرندی به نام اینستکس(۱۶) بود که البتّه آن هم تحقّق پیدا نکرده، آن هم تا الان نشده؛ خلاصه‌ی اینستکس این است که ایران پولهایی را که از جاهای دیگر طلب دارد، بدهد به حضرات اروپایی‌ها -مثلاً فرانسه، انگلیس- که آنها هر جنسی که مصلحت میدانند، بخرند برای ایران بفرستند؛ این معنای اینستکس است؛ که خود این یک چیز مضرّ غلطی است و البتّه همین را هم انجام نداده‌اند و نکرده‌اند. علاج تحریم، فعّال کردن ظرفیّتهای داخلی است؛ البتّه این جِد و جهد میخواهد، مجاهدت میخواهد و بایستی تلاش کرد؛ این هم یک نکته.

نکاتی در باب مسئله‌ی اقتصادی: ۱) ضرورت علاج گرانی و مهار قیمتها
 یک جمله در باب مسئله‌ی اقتصادی کشور عرض میکنم. خب، کشور از لحاظ معیشت عمومی دچار مشکل است؛ یعنی واقعاً معیشت خانوارها دچار مشکل جدّی است و مردم مشکل دارند؛ گرانی‌ها و مانند اینها هست، اینها بایست علاج بشود. البتّه کارهایی که باید انجام بگیرد، ما در جلسات خصوصی به مسئولین گفته‌ایم یا پیغام داده‌ایم؛ بنده با آقای رئیس‌جمهور هم صحبت کرده‌ام و با بعضی از مسئولین دیگر هم دورادور صحبت کرده‌ایم و پیغام داده‌ایم که کارهایی را انجام بدهند؛ حالا این را باز هم میگویم، تأکید میکنم بر اینکه دستگاه‌های مسئول به آن توجّه کنند که در همین زمینه‌ی مربوط به مشکل اقتصادی، یک بخش مسائل فوری ما است، یک بخش هم مسائل بلندمدّت ما یا میان‌مدّت ما است.

 مسائل فوری عمدتاً مسئله‌ی مهار قیمتها است؛ یعنی تلاشهایی [برای آن] باید کرد. متخصّصین مسائل اقتصادی معتقدند که این کار ممکن است؛ یعنی کسانی که اهل مدیریّتهای اجرائی در زمینه‌ی اقتصادی هستند معتقدند که میشود قیمتها را مهار کرد. البتّه گاهی اوقات که قیمتها بالا میرود به خاطر کمبود کالا است؛ لکن در مواردی هیچ کمبودی وجود ندارد، جنس وجود دارد، زیاد هم هست [امّا] در انبار آن را نگه میدارند، عرضه نمیکنند، که خب با اینها بایستی برخورد کرد؛ یعنی واقعاً اینها را حتماً بایستی دستگاه‌های ذی‌ربط که عمدتاً دستگاه‌های دولتی هستند ــ قوّه‌ی مجریه، و قوّه‌ی قضائیّه هم اگر کمکی از او لازم است ــ وارد بشوند. این یک مسئله است که بازار یک ثباتی پیدا بکند. این حالت که هر روز اجناس یک قیمتی پیدا کند، برای کشور مضر است.

۲) لزوم حفظ ارزش پول ملّی
 بعد هم مسئله‌ی حفظ ارزش پول ملّی است؛ اینکه این ارز همین طور افسار پاره کند و قیمتش روزبه‌روز بالا برود، چیز بسیار بدی است، این جزو کارهای کوتاه‌مدّت است که بایستی [مسئولین] انجام بدهند. البتّه من اطّلاع دارم بانک مرکزی تلاشهای زیادی دارد میکند و ان‌شاء‌الله موفّق هم خواهد شد و این هم به بنده گزارش شده از جاهای مطمئن که این [موضوع] بیش از آنچه دلایل اقتصادی داشته باشد، دلایل امنیّتی -سیاسی دارد -نه اینکه دلایل اقتصادی نداشته باشد امّا [عمده] دلایل امنیّتی و سیاسی است- که خب اگر این [طور] باشد باید جدّاً مقابله بشود؛ کسانی هستند که به این آتش‌افروزی دامن میزنند.

۳) ضرورت هدایت نقدینگی به تولید
 یک مسئله‌ی دیگر هم که جزو مسائل لازم است و آن را هم باز اهل فن و کارشناس‌های ذی‌ربط میگویند که ممکن است، مسئله‌ی هدایت نقدینگی به تولید است. من البتّه دو سال قبل از این در نماز عید فطر این را گفتم که نقدینگی برای اقتصاد کشور یک خطر بزرگی است،(۱۷) امّا همین خطر را میشود تبدیل کرد به سود؛ اگر بتوانیم با تدبیرِ درست این نقدینگی را به سمت تولید هدایت بکنیم، نه فقط دیگر ضرر ندارد، بلکه سودمند هم خواهد بود. کارشناس‌ها به ما میگویند که این کار ممکن است، میتوان این کار را کرد؛ برنامه‌ریزی لازم دارد، دنبال‌گیری لازم دارد که ان‌شاءالله بایستی انجام بگیرد.

۴) لزوم شناسایی و رفع موانعِ جهش تولید
یک موضوع دیگر هم موانع جهش تولید است؛ ما امسال را سال جهش تولید معیّن کردیم و موانعی در اینجا و در سر راه وجود دارد. به من این جور پیشنهاد شده که من حالا مطرح میکنم و آقایان رؤسای محترم سه قوّه این را دنبال کنند، بررسی کنند. پیشنهاد شده که یک کارگروه ویژه‌ای از طرف سران سه قوّه تعیین شود و این کارگروه که نماینده‌ی جلسه‌ی اقتصادی سران سه قوّه است، بروند این موانع را شناسایی کنند و رفع کنند. این را حضرات در جلسه‌شان مطرح کنند و به یک نتیجه‌ای برسند و جدّاً این را دنبال کنند که موانع جهش تولید چیست که شاید یکی از موانع، همین مسئله‌ی واردات بی‌رویّه باشد که بسیار مهم است.

۵) ضرورت اصلاح ساختار بودجه و نظام بانکی، ارتقای سرمایه‌گذاری و اشتغال، بهبود فضای کسب و کار
اینها کارهایی است که در کوتاه‌مدّت بایست به طور فوری و با اولویّت انجام بگیرد؛ و همه‌ی دستگاه‌ها هم -دستگاه‌های دولتی، دستگاه‌های خصوصی و شبه‌خصوصی- بایستی همه با هم همکاری کنند که این کار انجام بگیرد؛ لکن اصلاحات اساسی، همان چیزی است که ما دو سال قبل از این به همین جلسه‌ی شورای اقتصادی سران سه قوّه ابلاغ کردیم؛ که یکی عبارت است از مسئله‌ی اصلاح ساختار بودجه که خیلی مهم است، یکی مسئله‌ی اصلاح نظام بانکی است، یکی ارتقای سرمایه‌گذاری و اشتغال است. البتّه از سالها پیش متأسّفانه مسئله‌ی سرمایه‌گذاری در کشور تضعیف شده و کار لازم در این زمینه انجام نگرفته؛ از ده دوازده سال پیش، این مشکل وجود داشته در کشور که بایستی جبران بشود؛ این کار جزو کارهای بلندمدّت است. یکی هم بهبود فضای کسب و کار است، که البتّه اینها را ما درخواست کرده‌ایم، آقایان هم تلاش میکنند؛ پیشرفت قابل توجّهی نداشته ولی خب میدانیم چه میخواهیم؛ مهم این است؛ میدانیم دنبال چه هستیم و برنامه اینها است، باید این کارها تحقّق پیدا کند؛ این هم یک چند جمله راجع به بحث اقتصاد.

احتیاج به صبر و ثبات قدم
 من راجع به آینده هم یک جمله‌ای عرض بکنم. به نظر من برای تأمین آینده احتیاج داریم به صبر و ثبات؛ بایستی گاممان را محکم کنیم؛ رَبَّنَا اغفِر لَنا ذُنوبَنا وَ إِسرافَنا فی أَمرِنا وَ ثَبِّت أَقدامَنا؛(۱۸) یکی از چیزهایی که در دعا خواسته شده، همین است که قدمهایمان ثابت باشد؛ صبر و ثبات قدم لازم است؛ که البتّه مردم هم خوشبختانه مردم صبوری هستند؛ ما این را تجربه کرده‌ایم، میدانیم که به خاطر ایمان مذهبی‌ای که دارند، به خاطر اعتمادی که به نظام و کشور و جمهوری اسلامی دارند، ثبات مردم انصافاً ثبات خوبی است؛ مسئولین هم باید با کار جهادی، صبر و ثبات خودشان را نشان بدهند؛ یعنی کار جهادی به نظر من بسیار لازم است؛ تردید، نگرانی، آیا میشود، آیا نمیشود، بکنیم، نکنیم، اینها خیلی مضر است؛ مسئولین به اینها باید توجّه کنند.

مشکلات بزرگ و عجیب جامعه‌ی آمریکا
توجّه داشته باشیم مشکلات بزرگی که امروز حول و حوش دشمن اصلی ما را گرفته -که دشمن اصلی ما نظام آمریکا و رژیم آمریکا است- قابل مقایسه با مشکلات ما نیست، ده‌ها برابر بزرگ‌تر از مشکلات ما است؛ یعنی آمریکایی‌ها الان محصور به مشکلات گوناگون [هستند]: از طرفی افزایش فاصله‌ی طبقاتی به شکل عجیب، از طرفی مشکل تبعیض نژادی که خب بُروز کرده و دارد خودش را نشان میدهد و همه را در مقابل این نظام آمریکا به صف کرده؛ از طرفی مشکلات لاینحلّ اقتصادی. اینکه حالا گفته شد ۴۵ میلیون بیکار [دارند]، چیز خیلی مهمّی است، چیز خیلی عجیبی است در کشور.

 و مشکلات مدیریّتی که در باب کرونا خودش را نشان داد. اینها مشکلات آمریکا است؛ و رفتار پلیس سنگدل هم نشان‌دهنده‌ی مشکل مدیریّتی است. یعنی مدیریّتهای اجتماعیِ آن کشور جوری است که نمیتوانند مانع بشوند از اینکه یک پلیسی این جور وحشیانه جلوی چشم مردم، داخل خیابان یک نفر را با شکنجه به قتل برساند؛ نمیتوانند مانع این کار بشوند. این نشان‌دهنده‌ی مشکلات سخت مدیریّتی است و همینها موجب شده آمریکا امروز در سطح دنیا منفور است، در سطح دنیا منزوی است، و آتش زیر خاکستر هم شعله کشیده. ممکن است این حرکاتی را که امروز در کف خیابانها در آمریکا در ایالتهای مختلف هست سرکوب کنند، موقّتاً آن را خاموش کنند لکن آتش زیر خاکستر باقی است، از بین نمیرود و شعله میکشد. اینها نظام کنونی آمریکا را از بین خواهد برد. و علّتش هم این است که نظام، نظام غلطی است؛ فلسفه‌ی اقتصادی و سیاسیِ نظام آمریکا فلسفه‌ی غلطی است منتها فلسفه‌های غلط، ظرف ده سال و بیست سال خودش را نشان نمیدهد، در طول مدّت نشان میدهد و دارد الان نشان میدهد؛ و مدیریّت آمریکا خلاصه الان دچار سرگیجه است. البتّه گفتم علیه ما مرتّباً اینجا و آنجا حرف میزنند لکن این ظاهر قضیّه است، این برای آن است که خودشان را از تک و تا نیندازند؛ وَالّا همه‌‌ی آنها گرفتار مشکلات داخلی‌اند، همه‌ی آنها نگران مسائل آینده‌ی خودشان [هستند].

ملّت آمریکا، بزرگ‌ترین دشمن رژیم آمریکا
 به نظر من آمریکایی‌ها دنبال پیدا کردن دشمنند؛ گاهی اسم ایران را می‌آورند،گاهی اسم چین را می‌آورند، گاهی اسم روسیه را می‌آورند؛ میخواهند دشمن درست کنند. به نظر من آمریکا، دشمنی بزرگ‌تر از ملّت خودش ندارد؛ الان بزرگ‌ترین دشمن رژیم آمریکا، ملّت آمریکا هستند؛ دنبالِ دشمنِ دیگر نگردد؛ همین دشمن هم هست که این رژیم را به زانو درخواهد آورد. و مشکل آمریکا با ما هم این است که نه میتواند ما را حذف کند، نه میتواند ما را تسلیم کند؛ او دنبال این است که یا ما را تسلیم خواسته‌های خودش بکند، یا ما را حذف کند و از بین ببرد، و هیچ کدام را نمیتواند، لذاست که ناراحت است؛ بنابراین به نظر ما صبر و ثبات و ایستادگی و ان‌شاء‌الله کار جهادی وظیفه‌ی ما است.

 خب این دولت [کنونی ما] هم در اواخر دوران مسئولیّت خودش است؛ در این هفت سال کارهایی انجام داده‌اند و هر چه توانستند تلاش کرده‌اند؛ بعد هم ان‌شا‌ءالله دولت تازه‌نفَس دیگری می‌آید و امیدواریم که ان‌شاء‌الله کارها را با یک جدّیّت بیشتری دنبال بکنند. بعضی از بخشهای دولت در این مدّت هم واقعاً خوب کار کردند؛ حالا نسبت به همه‌‌ی این بخشها نمیشود این را گفت امّا در بعضی از بخشها واقعاً کارهای خوبی انجام گرفته. بنابراین بحول‌الله و قوّته، ان‌شا‌ءالله ما کارها را ادامه میدهیم، راه را پیش میبریم و ملّت ایران پیروز خواهد شد.

لزوم رعایت معیارها و ضوابط ستاد ملّی کرونا در مجالس عزاداری ماه محرّم
یک جمله من راجع به محرّم بگویم؛ بحث [در مورد] محرّم زیاد است و همین طور الان مدّتها است که هر کسی یک چیزی راجع به محرّم میگوید. خب عزاداری را بالاخره به یک شکلی [بر پا] میکنند؛ آنچه بنده میخواهم تأکید کنم این است که در عزاداری‌ها معیار آن چیزی است که کارشناسان بهداشت به ما میگویند؛ [یعنی] ستاد ملّی کرونا. خود بنده شخصاً هر چه آنها لازم بدانند مراعات خواهم کرد. توصیه‌ی من و تأکید من به همه‌ی کسانی که میخواهند عزاداری کنند -هیئات، آقایان حضرات منبری‌ها، صاحبان مجالس، مدّاحها، نوحه‌خوان‌ها و دیگران- این است: هر کاری میکنید، [اوّل] ببینید آنها چه میگویند. یعنی ستاد ملّی کرونا اگر چنانچه یک ضابطه‌ای را معیّن کرد برای عزاداری، همه‌ی ما موظّفیم آن را عمل کنیم. مسئله، مسئله‌ی کوچکی نیست، مسئله‌ی بسیار مهمّی است. الان یک مقداری مراقبت هست و کنترل هست؛ خدای نکرده اگر چنانچه همین مقدار هم شل گرفته بشود و از بین برود، آن وقت فاجعه‌ای به وجود خواهد آمد که دیگر آن سرش ناپیدا است.

 امیدواریم خدای متعال کمک کند، حضرت بقیّة‌الله (ارواحنا فداه) دست ما را بگیرد، به کمک ما بیاید -همچنان که همیشه [چنین] بوده- و ان‌شاء‌الله ارواح طیّبه‌ی شهدا و روح مطهّر امام راحل (رضوان‌ الله علیه) ما را دعا کنند و موفّقیّت ملّت ایران را از خدا بخواهند.

والسّلام علیکم و رحمة‌الله و برکاته


۱) سوره‌ی اعراف، بخشی از آیه‌ی ۱۴۲؛ «و با موسىٰ، سى شب وعده گذاشتیم و آن را با دَه شب دیگر تمام کردیم. تا آنکه وقت معیّنِ پروردگارش در چهل شب به سر آمد. …»
۲) سوره‌ی اعراف، بخشی از آیه‌ی ۱۳۸؛ «… همان گونه که براى آنان خدایانى است، براى ما [نیز] خدایى قرار ده. …»
۳) سوره‌ی اعراف، بخشی از آیه‌ی ۱۵۰؛ «… و الواح را افکند و [موى‌] سر برادرش را گرفت و او را به طرف خود کشید. …»
۴) سوره‌ی احزاب، بخشی از آیه‌ی ۶۹؛ «… مانند کسانى مباشید که موسیٰ را [با اتّهام خود] آزار دادند. …»
۵) سوره‌ی صف، بخشی از آیه‌ی ۵؛ «… «اى قوم من! چرا آزارم میدهید، با اینکه میدانید من فرستاده‌ی خدا به سوى شما هستم؟ …»
۶) وقایع
۷) سوره‌ی ابراهیم، بخشی از آیه‌ی ۳۹؛ «سپاس خداى را که با وجود سالخوردگى، اسماعیل و اسحاق را به من بخشید. …»
۸) سوره‌ی صافات، بخشی از آیه‌ی ۱۰۲؛ « وقتى با او به جایگاه «سَعْى» رسید. …»
۹) سوره‌ی صافات، بخشی از آیه‌ی ۱۰۲؛ «… اى پدر من! آنچه را مأمورى بکن؛ ان‌شاء‌الله مرا از شکیبایان خواهى یافت‌.»
۱۰) پیشی گرفتن به خیرات
۱۱) از جمله سوره‌ی آل‌عمران، آیه‌ی ۱۱۴
۱۲) سوره‌ی آل‌عمران، بخشی از آیه‌ی ۱۱۴؛ «… و در کارهاى نیک شتاب میکنند، و آنان از شایستگانند.»
۱۳) سوره‌ی مؤمنون، آیه‌ی ۶۱؛ «آنانند که در کارهاى نیک شتاب مى‌ورزند و آنانند که در انجام آنها سبقت میجویند.»
۱۴) از جمله سوره‌ی بقره، آیه‌ی ۱۴۸؛ «… پس در کارهاى نیک بر یکدیگر پیشى گیرید. …»
۱۵) بیانات در مراسم بیست‌ونهمین سالگرد رحلت امام خمینی (ره) (۱۳۹۷/۳/۱۴)
۱۶) INSTEX یا سامانه‌ی حمایت از مبادلات تجاری
۱۷) خطبه‌های نماز عید فطر (۱۳۹۷/۳/۲۵)
۱۸) سوره‌ی آل‌عمران، بخشی از آیه‌ی ۱۴۷؛ «… پروردگارا! گناهان ما و زیاده‌روی ما در کارمان را بر ما ببخش و گامهای ما را استوار دار …»

بسم الله الرّحمن الرّحیم
والحمدلله ربّ العالمین و صلّی الله علی محمّد و آله الطّاهرین و صحبه المنتجبین و من تبعهم باحسان الی یوم الدّین.

 موسم حج که همواره موسم احساس عزّت و عظمت و شکفتگی جهان اسلام بود، امسال دستخوش اندوه و حسرت مؤمنان و مبتلا به احساس فراق و ناکامی مشتاقان است. دلها از غربت کعبه احساس غربت میکند و لبّیکِ جداماندگان با اشک و آه در هم می‌آمیزد. این محرومیّت، کوته‌مدّت است و بحول و قوّه‌ی الهی دیر نخواهد پایید، لکن درس آن، که قدردانستن نعمت بزرگ حج است، باید ماندگار شود و ما را از غفلت برهاند. رمز عظمت و قدرت امّت اسلام در جمع فراگیر و متنوّع مؤمنان در حریم کعبه و حرم پیامبر (صلّی الله علیه و آله) و ائمّه‌ی بقیع (علیهم‌السّلام) را امسال باید بیش از همیشه حس کنیم و در آن بیندیشیم.

 حج، فریضه‌ای بی‌مانند است؛ گل صد برگ در میان فرائض اسلامی است؛ گویی همه‌ی جوانب مهمّ فردی و اجتماعی، و زمینی و آسمانی، و تاریخی و جهانیِ دین، قرار است در آن مرور شود. معنویّت در آن هست، ولی بدون انزوا و گوشه‌نشینی و خلوت‌گزینی. اجتماع در آن هست، ولی به دور از درگیری و بدگویی و بدخواهی. از سویی حظّ روحی از مناجات و ابتهال و ذکر الهی، و از سویِ دیگر پیوند اُنس و ارتباط مردمی. حاجی با یک چشم، پیوند دیرین خود با تاریخ -با ابراهیم و اسماعیل و هاجر، با رسول خدا در هنگام ورود پیروزمندانه به مسجدالحرام، و با خیل مؤمنان صدر اوّل- را مینگرد و با چشمی دیگر، انبوه مؤمنان هم‌روزگار خود را که هر کدام میتوانند دستی برای همیاری و اعتصام جمعی به حبل‌الله باشند.

 تدبّر و اندیشیدن در پدیده‌ی حج، حج‌گزار را به این باور قطعی میرساند که بسیاری از آرمانها و آرزوهای دین برای بشریّت، بدون هم‌افزایی و همدلی و همکاری مجموعه‌ی دین‌داران، به بار نمی‌نشیند، و با پیدایش این همدلی و همکاری، کید معاندان و دشمنان، مشکل مهمّی بر سر این راه پدید نمی‌آورد.

 حج، رزمایش قدرت در برابر مستکبرانی است که کانون فساد و ظلم و ضعیف‌کُشی و غارتگری‌اند و امروز جسم و جان امّت اسلامی از ستمگری و خباثت آنان آزرده و خون‌آلود است. حج، نمایش توانایی‌های سخت و نرم امّت است. این، طبیعت حج و روح حج و بخشی از مهم‌ترین هدفهای حج است؛ این همان است که امام راحل خمینی کبیر، آن را حجّ ابراهیمی نامید؛ و این همان است که اگر متولّیان امر حج که خود را خادم حرمین مینامند، صادقانه به آن گردن نهند و به جای خشنودی دولت آمریکا، رضای الهی را برگزینند، میتواند مشکلات بزرگی از جهان اسلام را حل کند.

 امروز مانند همیشه و بیش از همیشه، مصلحتِ الزامی امّت اسلامی، در وحدت است؛ وحدتی که ید واحده در برابر تهدیدها و دشمنی‌ها پدید ‌آوَرَد و بر سر شیطان مجسّم، آمریکای متجاوز و غدّار و سگ زنجیری‌اش رژیم صهیونیستی، رعدآسا فریاد کشد و در برابر زورگویی‌ها، شجاعانه سینه سپر کند. این معنی فرمان الهی است که فرمود: وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللهِ جَمیعًا وَلا تَفَرَّقوا.(۱) قرآن حکیم، امّت اسلامی را در چهارچوب «اَشِدّاءُ عَلَی الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم»(۲) معرّفی میکند، و از او وظیفه‌ی «وَلا تَرکَنوا اِلَی الَّذینَ ظَلَموا»،(۳) «وَلَن یَجعَلَ اللهُ لِلکافِرینَ عَلَی المُؤمِنینَ سَبیلًا»،(۴) «فَقاتِلوا اَئِمَّةَ الکُفر»(۵) و «لا تَتَّخِذوا عَدُوّی وَ عَدُوَّکُم اَولِیاء»(۶) را میطلبد، و برای اینکه دشمن را مشخّص کند، حکمِ «لا یَنهٰکُمُ اللهُ عَنِ الَّذینَ لَم یُقاتِلوکُم فِی الدّینِ وَلَم یُخرِجوکُم مِن دِیارِکُم»(۷) صادر میفرماید. این فرمانهای مهم و سرنوشت‌ساز، هرگز نباید از منظومه‌ی فکری و ارزشی ما مسلمانان جدامانده و به‌دست فراموشی سپرده شود.

...

 امروز بیش از همیشه زمینه‌ی این تحوّل اساسی در دسترس امّت و نخبگان دلسوز و صلاح‌اندیش آن است. امروز بیداری اسلامی به معنی توجّه نخبگان و جوانان مسلمان به دارایی‌های معرفتی و معنوی خود، یک حقیقت انکار نشدنی است. امروز لیبرالیسم و کمونیسم که در صد سال پیش و پنجاه سال پیش برجسته‌ترین ارمغانهای تمدّن غرب شمرده میشد، بکلّی از جلوه افتاده و عیوب درمان‌ناپذیر آنها آشکار شده است؛ نظام مبتنی بر آن یک، فروپاشید، و نظام مبتنی بر این دیگری هم درگیر بحرانهای عمیق و در شُرُف فروپاشی است.

 امروز نه فقط الگوی فرهنگی غرب -که از آغاز هم با وقاحت و رسوایی پا به میدان گذاشت- بلکه حتّی الگوی سیاسی و اقتصادی آن یعنی دموکراسی پول‌محور و سرمایه‌داری طبقاتی و تبعیض‌آمیز هم ناکارآمدی و فسادانگیزی خود را نشان داده است.

 امروز کم نیستند نخبگانی در جهان اسلام که با گردن برافراشته و باافتخار و سربلندی، همه‌ی ادّعاهای معرفتی و تمدّنی غرب را به چالش میکشند و جایگزینهای اسلامی را با صراحت نشان میدهند. امروز حتّی برخی متفکّران غربی که پیش از این، لیبرالیسم را مغرورانه، پایان تاریخ معرفی میکردند، بناچار آن ادّعا را پس گرفته و به سرگردانی نظری و عملی خود اعتراف میکنند. نگاهی به خیابانهای آمریکا، به رفتار دولتمردان آمریکا با مردم خود، به درّه‌ی عمیق فاصله‌ی طبقاتی در آن کشور، به حقارت و بلاهتِ کسانی که برای مدیریّت آن کشور انتخاب شده‌اند، به تبعیض‌نژادی هولناک در آن، به قساوت مأمور موظّف آن که یک غیرمجرم را در خیابان با خونسردی و در برابر چشم رهگذران با شکنجه به قتل میرساند، عمق بحران اخلاقی و اجتماعی تمدّن غربی و اعوجاج و بطلان فلسفه‌ی سیاسی و اقتصادی آن را آشکار میکند. رفتار آمریکا با ملّتهای ضعیف، نسخه‌ی بزرگ‌شده‌ی رفتار آن پلیس است که زانوی خود را بر گردن یک سیاه‌پوست بی‌دفاع گذاشت و آن قدر فشرد تا جان داد. دولتهای دیگر غربی هم هر یک به اندازه‌ی وُسع و امکان خود نمونه‌های دیگر از این وضعیّت فاجعه‌بارند.

 حجّ ابراهیمی، پدیده‌ی شکوهمند اسلام در برابر این جاهلیّت مدرن است؛ دعوت به اسلام و نمایش نمادین زیست جامعه‌ی اسلامی است. جامعه‌ای که در آن همزیستی مؤمنان، در حرکتی پیوسته بر گرد محور توحید، برترین نشانه است؛ دوری از تنازع و تعارض، دوری از تبعیض و امتیازات اشرافی، دوری از فساد و آلودگی، شرط لازم است؛ رمی شیطان و برائت از مشرکان و آمیختگی با فرودستان و کمک به مستمندان و برافراشتن شعائر اهل ایمان، در شمار وظایف اصلی است؛ و دست یافتن به منافع و مصالح عمومی همراه با یاد خدا و شکر او و بندگی او، هدفهای میانی و نهایی است. این تصویر اجمالی از جامعه‌ی اسلامی در آئینه‌ی حجّ ابراهیمی است؛ و مقایسه‌ی آن با واقعیّت جوامع غربی پر ادّعا، دل هر مسلمان با همّت را لبریز از شوق به تلاش و مبارزه برای رسیدن به چنین جامعه‌ای میسازد.

 ما مردم ایران به هدایت و رهبری امام خمینی کبیر، با چنین شوقی قدم در راه گذاشتیم و موفّق شدیم. ادعا نمیکنیم که توانسته‌ایم آنچه را که می‌شناسیم و دوست میداریم یکسره تحقّق بخشیم، ولی ادّعا میکنیم که در این راه بسی پیش رفته و موانع بسیاری را از سرِ راه برداشته‌ایم. به برکت اعتماد به وعده‌های قرآنی، گام ما استوار مانده است. بزرگ‌ترین شیطان راهزن و غدّار این زمان یعنی رژیم آمریکا، نتوانسته است ما را بترساند یا مغلوب مکر و فریب خود کند یا جلو پیشرفت مادّی و معنوی ما را بگیرد.

 ما همه‌ی ملّتهای مسلمان را برادران خود میدانیم، و با غیر مسلمانانی که در جبهه‌ی معارض وارد نشده‌اند با نیکی و عدالت رفتار میکنیم. غم و گرفتاری جوامع مسلمان را گرفتاری خود به شمار می‌آ‌وریم و برای علاج آن تلاش میکنیم. کمک به فلسطین مظلوم، دلسوزی برای پیکر مجروح یمن و دغدغه‌ی مسلمانان زیر ستم در هر نقطه‌ی جهان را اهتمام همیشگی خود قرار میدهیم. نصیحت به سران برخی کشورهای مسلمان را وظیفه میدانیم؛ دولتمردانی که به جای تکیه به برادر مسلمان خود، به آغوش دشمن پناه میبرند و برای سود شخصی چند روزه، تحقیر و زورگویی دشمن را تحمّل میکنند و چوب حراج به عزّت و استقلال ملّت خود میزنند -آنان که بقاء رژیم غاصب و ظالم صهیونیست را میپذیرند و پنهان و آشکار دست دوستی به آنان میدهند- اینان را نصیحت میکنیم و از پیامدهای تلخ این رفتار بر حذر میداریم. حضور آمریکا در منطقه‌ی غرب آسیا را به زیان ملّتهای این منطقه و موجب ناامنی و ویرانی و عقب‌ماندگی کشورها میدانیم. در قضایای کنونیِ آمریکا و حرکت ضدّ تبعیض نژادی در آن هم، موضع قاطع ما جا‌نب‌داری از مردم و محکوم کردن رفتار قساوت‌آمیز دولت نژادپرست آن کشور است.

 در پایان با سلام و صلوات به حضرت بقیّةالله (ارواحنا فداه)، یاد امام راحل را گرامی میدارم و به ارواح طیّبه‌ی شهیدان درود میفرستم و حجّ ایمن و مقبول و مبارک را در آینده‌ی نزدیک برای امّت اسلامی از خداوند متعال مسئلت میکنم.
 
والسّلام علی عبادالله الصّالحین
سیّد‌علی خامنه‌ای        
۷ مرداد ۱۳۹۹           
 
۱) سوره‌ی آل‌عمران، بخشی از آیه‌ی ۱۰۳
۲) سوره‌ی فتح، بخشی از آیه‌ی ۲۹
۳) سوره‌ی هود، بخشی از آیه‌ی ۱۱۳
۴) سوره‌ی نساء، بخشی از آیه‌ی ۱۴۱
۵) سوره‌ی توبه، بخشی از آیه‌ی ۱۲
۶) سوره‌ی ممتحنه، بخشی از آیه‌ی ۱
۷) سوره‌ی ممتحنه، بخشی از آیه‌ی ۸

 
 

امام خامنه اي ^{مدظله العالي}

اسلام اعتراف به گناه را در پيش بندگان مجاز نميداند.

عرفه و عرفات را بدين خاطر چنين اسمي داده اند كه در اين

روز و آن مكان، موقعيتي براي اعتراف به گناه در نزد پروردگار

پيش مي آيد. اگر فردي بخواهد اصلاح شود، بايد گناه و 

عيب خود را بپذيرد و در پيش خود و خدا، به آن اعتراف كند.