فخر قم
آن حضرت در روز اول ماه ذيقعده سال ۱۷۳ هجرى قمرى در مدينه چشم به جهان گشود. آغاز ماه ذيقعده براى حضرت رضا (علیه السلام) و دودمان نبوت، پيام آور شادى مخصوص و پايان يك انتظار عميق و استثنايى است. زيرا حضرت نجمه (سلام الله علیها) فرزندى جز حضرت رضا (علیه السلام) نداشت و مدت ها پس از حضرت رضا (علیه السلام) صاحب فرزندى نشد. زيرا حضرت رضا (علیه السلام) در سال ۱۴۸ هـ.ق متولد شد ولى حضرت معصومه (سلام الله علیها) در سال ۱۷۳ يعنى با ۲۵ سال فاصله با توجه به اين كه امام صادق (علیه السلام) به ولادت چنين بانويى، بشارت داده بود. بنابراين پس از آن كه حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) ايده به جهان گشوده، آن روز براى حضرت نجمه (سلام الله علیها) و حضرت رضا (علیه السلام) روز شادى و سرور وصف ناپذير و روز مهمى از ايام الله بود. به راستى توصيف عظمت هلهله و غريو شادى از دودمان رسالت را به خاطر اين كه امام رضا (علیه السلام) داراى خواهرى شده بود كه سال ها قبل در خبرهاى غيبى به وجود او مژده داده شده بود، نمى توان ترسيم كرد، چرا كه فروغى از كوثر و گلى تابناك از گلشن آل محمد (علیه السلام) چشم به جهان گشوده بود و جهان ملكوت و معنى را صفاى ديگرى بخشيده بود.ديرى نپاييد كه در همان سنين كودكى، حضرت معصومه (سلام الله علیها) مواجه با مصيبت شهادت پدر گرامى خود در حبس هارون و در شهر بغداد شدند، لذا از آن پس تحت مراقبت و تربيت برادر بزرگوارش على بن موسى الرضا (علیه السلام) بزرگ شدند، در سال ۲۰۰ هـ . ق در پى اصرار و تهديد مامون عباسى سفر تبعيدگونه حضرت رضا (علیه السلام) به مرو انجام شد و آن حضرت بدون اين كه كسى از بستگان و اهل بيت خود را همراه ببرند راهى خراسان شدند. يك سال بعد از هجرت برادر، حضرت معصومه (سلام الله علیها) به شوق ديدار برادر به همراه عده اى از برادران و برادرزاده ها به طرف خراسان حركت نمودند و در هر شهر و محلى از طرف مردم مورد استقبال واقع مى شدند. اينجا بود كه آن حضرت نيز همچون عمه بزرگوارشان حضرت زينب (سلام الله علیها) پيام مظلوميت و غربت برادر گرامى شان را به مردم مومن و مسلمان مى رساندند و مخالفت خود و اهل بيت (علیه السلام) را با حكومت حيله گر بنى عباس اظهار مى فرمودند، بدين جهت تا كاروان حضرت به شهر ساوه رسيد، عده اى از مخالفين اهل بيت كه از پشتيبانى مامورين حكومت برخوردار بودند، سر راه را گرفتند و با همراهان حضرت وارد جنگ شدند. در نتيجه تقريبا همه مردان كاروان به شهادت رسيدند، حتى بنابر نقلى حضرت معصومه (سلام الله علیها) را نيز مسموم نمودند. به هر حال يا بر اثر اندوه و غم زياد از اين ماتم و يا بر اثر مسموميت از زهر جفا، حضرت فاطمه (سلام الله علیها) مريض شدند و چون ديگر امكان ادامه راه به طرف خراسان نبود قصد شهر قم را نموده و سوال فرمودند: از اين شهر (ساوه) تا قم چند فرسخ راه است؟ جواب دادند، ده فرسخ. فرمود مرا به شهر قم ببريد، زيرا از پدرم شنيدم كه مى فرمود، شهر قم مركز شيعيان ما مى باشد. بزرگان شهر قم وقتى از اين خبر مسرت بخش مطلع شدند به استقبال آن حضرت شتافتند، در حالى كه «موسى بن خزرج» بزرگ خاندان اشعرى زمام ناقه آن حضرت را به دوش مى كشيد، و عده فراوانى از مردم پياده و سواره گرداگرد كجاوه حضرت در حركت بودند، حدودا روز ۲۳ ربيع الاول سال ۲۰۱ هـ . ق حضرت وارد شهر مقدس قم شدند.آن بزرگوار به مدت ۱۷ روز در اين شهر در محلى كه امروز «ميدان مير» ناميده مى شود، زندگى نمودند و در اين مدت مشغول عبادت و راز و نياز با پروردگار متعال بودند.هم اكنون محل عبادت آن حضرت حجره اى است در مدرسه بيت النور كه محل ارادتمندان آن حضرت است.
وفات حضرت معصومه (سلام الله علیها)
سرانجام آن بزرگوار يادگار اهل بيت (علیه السلام) در روز دهم يا دوازدهم ربيع الثانى سال ۲۰۱ هـ . ق پيش از آن كه ديدگان مباركش به ديدار برادر بزرگوارش روشن شود، در ديار غربت و با اندوه فراوان ديده از جهان فروبست و شيعيان را در ماتم خود به سوگ نشاند. مردم قم با تجليل فراوان پيكر پاكش را به سوى محلى به نام «باغ بابلان» كه قبرستان خانوادگى «اشعريون» بود، تشييع نمودند، همين كه قبر مهيا شد، خاندان اشعرى در اين كه چه كسى بدن مطهر آن حضرت را داخل قبر قرار دهد، دچار مشكل شدند كه ناگاه دو سوارى كه نقاب به چهره داشتند از جانب قبله پيدا شدند و به سرعت نزديك آمدند و پس از خواندن نماز بر آن پيكر پاك يكى از آن دو وارد قبر شد و ديگرى جسد پاك و مطهر آن حضرت را به او داد تا در دل خاك نهان سازد. آن دو نفر پس از پايان مراسم بدون آن كه با كسى سخن بگويند بر اسب هاى خود سوار و از محل دور شدند. سپس موسى بن خزرج سايبانى از بوريا بر فراز قبر شريفش قرار داد تا اين كه پس از سال ها حضرت زينب (سلام الله علیها) دختر امام جواد (علیه السلام) اولين گنبد را بر فراز قبر شريف عمه بزرگوارش بنا كرد و بدين سان تربت پاك آن بانوى بزرگوار اسلام، قبله گاه قلوب ارادتمندان به اهل بيت (علیه السلام) و دارالشفاى دل سوختگان عاشق ولايت و امامت شد.
فضايل و مناقب حضرت معصومه (سلام الله علیها)
شرافت خانوادگى: او بنت رسول الله و بنت ولى الله و دخت ولى الله و عمه ولى الله است و اين امر خود سرچشمه ساير فضايل و كمالات معنوى و روحانى آن بزرگوار است.
عالمه و محدثه اهل بيت (علیه السلام) يكى از والاترين عناوينى است كه نشان دهنده بلندى مرتبه علم و آشنايى كريمه اهل بيت (علیه السلام) با معارف بلند اسلام و مكتب حياتبخش تشيع است و به آن استناد مى نمايند چرا كه آن حضرت جز از افراد مورد وثوق و اطمينان حديث نقل نمى كند.او معصومه است: فاطمه معصومه كه خود پرورش يافته مكتب ائمه طاهرين(علیه السلام) و يادگار صاحبان آيه تطهير است، نمونه عالى اى از طهارت و پاكى است، به حدى كه خاص و عام او را به عنوان معصومه لقب داده اند، چنانچه حضرت رضا (علیه السلام) فرمود: «من زار المعصومه بقم كمى زارانى» كسى كه فاطمه معصومه را در قم زيارت كند، مثل آن است كه مرا زيارت كرده باشد.
از جمله كسانى كه به شفيعه بودنش در روايات و آثار دينى تصريح شده است، فاطمه معصومه (سلام الله علیها) است.امام صادق (علیه السلام) مى فرمايد: به شفاعت او همه شيعيانم، وارد بهشت خواهند شد.
فضيلت زيارت حضرت معصومه (سلام الله علیها) در روايات:
۱ـ امام صادق (علیه السلام) فرمود: براى خدا حرمى است و آن مكه است و براى رسول خدا (ص) حرمى است و آن مدينه است و براى اميرالمومنين (علیه السلام) حرمى است و آن كوفه است و براى ما حرمى است و آن شهر قم است و به زودى زنى از فرزندان من در آنجا دفن خواهد شد كه نامش «فاطمه» است، هر كس او را زيارت كند بهشت بر او واجب خواهد شد.
۲ـ امام رضا (علیه السلام) فرمودند: كسى كه فاطمه معصومه را زيارت كند، در حالى كه معرفت به حق او داشته باشد، پاداش او بهشت است.
۳ـ امام جواد (علیه السلام) فرمود: كسى كه قبر عمه ام را در قم زيارت كند، سزاوار بهشت است.
جلال و جبروت حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها)
حضرت آيت الله مرعشى نجفى (ره) به طلاب مى فرمود: علت آمدنم به قم اين بود كه پدرم آسيدمحمود مرعشى نجفى (كه از زهاد و عباد معروف بود) چهل شب در حرم حضرت امير (علیه السلام) بيتوته نمود كه آن حضرت را ببيند، شبى (در حال مكاشفه) حضرت را ديده بود كه به ايشان مى فرمايد: سيدمحمود چه مى خواهى؟ عرض مى كند: من مى خواهم بدانم قبر فاطمه زهرا (سلام الله علیها) كجاست تا آن را زيارت كنم، حضرت فرموده بود من كه نمى توانم برخلاف وصيت آن حضرت قبر او را معلوم كنم. پدرم عرض كرد: پس من هنگام زيارت چه كنم؟حضرت فرمود: خدا جلال و جبروت حضرت فاطمه (سلام الله علیها) را به فاطمه معصومه (سلام الله علیها) عنايت فرموده است. هر كس بخواهد ثواب زيارت حضرت زهرا (سلام الله علیها) را درك كند به زيارت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) برود.آيت الله مرعشى (ره) مى فرمودند: پدرم مرا سفارش مى كرد كه من قادر به زيارت ايشان نيستم، اما تو به زيارت آن حضرت برو، لذا من به خاطر همين سفارش براى زيارت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) و ثامن الائمه (علیه السلام) آمدم و به اصرار موسس حوزه علميه قم، حضرت آيت الله حائرى در قم ماندگار شدم.
آيت الله مرعشى (ره) در آن زمان مى فرمودند: «شصت سال است كه هر روز من اول زائر حضرتم.
توجه و توسل علما به حضرت معصومه (سلام الله علیها)
احترام به مقدسات مذهبى و تجليل و بزرگداشت آن مقدسات، از امور بسيار مهم اسلامى است كه بزرگان و علماى دين اهميت بسيار مى دادند. نقل شده شاه عربستان وقتى به ايران آمد و هدايايى براى حضرت آيت الله بروجردى (ره) فرستاد، ايشان در ميان آن هدايا، چند قرآن و مقدارى از پرده كعبه را پذيرفت و بقيه را رد كرد. در ضمن شاه عربستان تقاضاى ملاقات با آقاى بروجردى كرده بود، اين تقاضا توسط سفير عربستان به ايشان ابلاغ شد ولى آقاى بروجردى اين تقاضا را رد كرد، وقتى كه از علت اين امر سوال شد گفت اين شخص (شاه عربستان) اگر به قم بيايد (به خاطر اين كه وهابى است، به زيارت مرقد مطهر حضرت معصومه (سلام الله علیها) نمى رود) و اگر به زيارت حضرت معصومه (سلام الله علیها) نرود به مقام ارجمند حضرت معصومه (سلام الله علیها) توهين خواهد شد و من به هيچ وجه چنين امرى را نمى پذيرم و تحمل نمى كنم.
احترام متواضعانه و عميق رهبر كبير انقلاب اسلامى و رهبر معظم انقلاب از حضرت معصومه (سلام الله علیها) و مقدسات دين نيز شاهدى ديگر بر اين مطلب است. امام خمينى (ره) آن بزرگ مرد الهى كنار مرقد مطهر حضرت معصومه (سلام الله علیها) مى آمد و با كمال تواضع و خضوع ضريح را مى بوسيد.
حضرت امام خمينى (ره) در يكى از قصايد خود تحت عنوان «مديحه نورين نيرين» فاطمه زهرا (سلام الله علیها) و فاطمه معصومه (سلام الله علیها) پس از چند شعر مى گويد:
نور خدا در رسول اكرم پيدا
كرد تجلى ز وى به حيدر صفدر
وز وى تابان شد، به حضرت زهرا
اينك ظاهر زدخت موسى جعفر
آبروى ممكنات جمله از اين نور
گرنبرى باطل آمدند سراسر
دختر چون اين دو از مشيمه قدرت
نامد و نايد دگر هماره مقدر
آن يك امواج علم را شده مبدا
وين يك اخواج حلم را شده مصور
آن يك بر فرق انبياء شده تارك
وين يك در ملك كبريايى مشعه
لم يلدم بسته لب وگرنه بگفتم
دخت خدايند اين دو نور مطهر
آن يك بر ملك لايزالى، تارك
وين يك بر عرش كبريايى افسر
آن يك خاك مدينه كرده مزين
صفحه قم را نموده اين يك انور
خاك قم اين كرده از شرافت، خبت
آب مدينه نموده آن يك، كوثر
عرصه قم غيرت بهشت برين است
بلكه بهشتش يساولى است برابر
زيبد اگر خاك قم به عرش كند، فخر
شايد گر لوح را بيابد همسر
خاكى عجب خاك، آبروى خلايق
ملجاء بر مسلم و پناه به كافر
منبع:روزنامه جوان
صفحات: 1· 2