سیمای حوزه

……………..

 الف) بررسی دیدگاه و عملکرد مخالفان

گروهی از علما با وجود فشارهای رژیم یاد شده، از اظهار مخالفت خود با وضع قوانین ضد شرعی یاد شده کوتاه نیامدند. این گروه به دو دسته تقسیم می شدند: دسته اول، آنانی بودند که با در نظر گرفتن مقتضیات زمان، نوعی مخالفت همراه با احتیاط را سرلوحه کار خویش قرار دادند. حاج شیخ عبدالکریم حائری، برجسته ترین شخصیت این دسته بود. فعالیت های شیخ در این مسئله دو شکل داشت.
شکل اول، مخالفت مستقیم حاج شیخ و اطرافیانش با این قوانین بود. ایشان تلگرافی برای رضاخان نوشت و در آن، اوضاع جاری مملکت را مخالف با شرع مقدس و مکتب جعفری دانست و از او خواست به این قضیه فیصله بدهد. این تلگراف در زمانی فرستاده شد که رضاخان در اوج قدرت دیکتاتوری خود قرار داشت. ازاین رو، موضع گیری یکی از علمای برجسته، موجب شگفتی رضاخان شد؛ زیرا او پیش از اعلام رسمی شدن بی حجابی، فضا را به گونه ای آماده ساخته بود که کسی جرئت مخالفت با این قضیه را به خود ندهد. رضاخان در واکنش به این تلگراف، از سوی رئیس الوزرا، جوابیه ای محکم و گستاخانه برای شیخ فرستاد.1 بعضی ها هم می گویند رضاخان پس از ارسال تلگراف، خود، به خانه حاج عبدالکریم در قم رفت و ایشان را تهدید کرد که اگر از رفتارش دست برندارد، حوزه قم را با خاک یکسان خواهد کرد.2 او حتی تعدادی از روحانیان را به بهانه تحریک کردن شیخ تبعید کرد. شیخ هم بعد از این جریان ها، مصلحت را در این دید که چون زمینه اجتماعی برای برخورد مستقیم و جدّی با این قضیه وجود ندارد، به شکل دیگری، با این معضل روبه رو شود.

ادامه »

​مرحوم محدث قمی(صاحب مفاتيح)  فرمودند: درعالم رؤیا مرحوم میرزای قمی اعلی الله مقامه الشریف را دیدم و از ایشان سؤال کردم که: آیا اهل قم ر ا حضرت معصومه سلام الله علیها شفاعت خواهد کرد؟ میرزای چون این سخن را شنید نگاه تندی به من کرد و فرمود: چه گفتی؟  من سؤالم را تکرار کردم. باز با تندی به من فرمود:  یا شیخ تو چرا چنین سؤالی می کنی؟  شفاعت اهل قم با من است، شفاعت عالَم، با فاطمهٔ معصومه علیها السلام است!

شهادت حضرت فاطمه معصومه علیها السلام تسلیت…

 جمعه، روزقراردلهای بی قرار،روزِ رهایی حجت خداازغیبت وغربت وروز حضرت صاحب الزّمان(عجل الله فرجه)و روز نجات مظلومان وچشم امید بی پناهان،و بنام آن حضرت است و این، روزى است كه ايشان در این روز ظهور خواهد فرمود…زیارت کن ایشان راوبگو:

??السَّلامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا عَيْنَ اللَّهِ فِي خَلْقِهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا نُورَ اللَّهِ الَّذِي يَهْتَدِي بِهِ الْمُهْتَدُونَ وَ يُفَرَّجُ بِهِ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ السَّلامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْمُهَذَّبُ الْخَائِفُ السَّلامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْوَلِيُّ النَّاصِحُ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا سَفِينَةَ النَّجَاةِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا عَيْنَ الْحَيَاةِ السَّلامُ عَلَيْكَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ وَ عَلَى آلِ بَيْتِكَ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ السَّلامُ عَلَيْكَ عَجَّلَ اللَّهُ لَكَ مَا وَعَدَكَ مِنَ النَّصْرِ وَ ظُهُورِ الْأَمْرِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا مَوْلايَ أَنَا مَوْلاكَ عَارِفٌ بِأُولاكَ وَ أُخْرَاكَ أَتَقَرَّبُ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى بِكَ وَ بِآلِ بَيْتِكَ وَ أَنْتَظِرُ ظُهُورَكَ وَ ظُهُورَ الْحَقِّ عَلَى يَدَيْكَ، 

سلام بر تو اى حجّت خدا در زمينش،سلام بر تو اى چشم خدا در ميان مخلوقاتش،سلام‏ بر تو اى نور خدا كه هدایت شدگان،به آن نورهدایت مى‏يابند و به آن نور از مؤمنان اندوه و غم زدوده مى‏شود،سلام بر تو اى پاك‏نهادِ‌  هراسان از آشوب دوران!سلام بر تو ای سرپرست خيرخواه!سلام بر تو اى كشتى نجات!سلام بر تو اى چشمه حيات!سلام بر تو،درود خدا بر تو و بر خاندان پاكيزه و و پاكت!سلام بر تو،خدا در تحقق وعده‏اى كه به تو داده،شتاب کند، وخروج توراآسان کند،سلام بر تو اى مولاى من،من دل‏بستهٔ تو و آگاه به شأن دنيا و آخرت توام،و به دوستى تو و خاندانت به سوى خدا تقرّب مى‏جويم و ظهور تو و ظهور حق را به دست تو انتظار مى‏كشم،

وَ أَسْأَلُ اللَّهَ أَنْ يُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ يَجْعَلَنِي مِنَ الْمُنْتَظِرِينَ لَكَ وَ التَّابِعِينَ وَ النَّاصِرِينَ لَكَ عَلَى أَعْدَائِكَ وَ الْمُسْتَشْهَدِينَ بَيْنَ يَدَيْكَ فِي جُمْلَةِ أَوْلِيَائِكَ يَا مَوْلايَ يَا صَاحِبَ الزَّمَانِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْكَ وَ عَلَى آلِ بَيْتِكَ هَذَا يَوْمُ الْجُمُعَةِ وَ هُوَ يَوْمُكَ الْمُتَوَقَّعُ فِيهِ ظُهُورُكَ وَ الْفَرَجُ فِيهِ لِلْمُؤْمِنِينَ عَلَى يَدَيْكَ وَ قَتْلُ الْكَافِرِينَ بِسَيْفِكَ وَ أَنَا يَا مَوْلايَ فِيهِ ضَيْفُكَ وَ جَارُكَ وَ أَنْتَ يَا مَوْلايَ كَرِيمٌ مِنْ أَوْلادِ الْكِرَامِ وَ مَأْمُورٌ بِالضِّيَافَةِ وَ الْإِجَارَةِ فَأَضِفْنِي وَ أَجِرْنِي صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْكَ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِكَ الطَّاهِرِينَ. ??

و از خدا درخواست مى‏كنم بر محمّد و خاندان‏ محمّد درود فرستد و مرا از منتظرین توقراردهد واز پيروان و ياوران تو ،در برابر دشمنانت، و ازکشته شدگان درپیشگاه تودر شمار شيفتگانت قرار دهد،اى سرور من،اى صاحب‏ زمان،درودهاى خدا بر تو و بر خاندانت،امروز روز جمعه است و روز توست‏ روزى كه توقع ظهورتودرآن است و گشايش كار اهل ايمان به دستت در آن روز، و كشتن كافران به سِلاحت‏ اميد مى‏رود. و من، اى آقاى من! در اين روز ميهمان و پناهنده به توام،  و تو اى مولاى من! بزرگوارى از فرزندان‏ بزرگواران و از سوى خدا به پذيرايى و پناه‏دهى مأمورى،پس مرا پذيرا باش و پناهم ده،درودهاى خدا بر تو و خاندان پاكيزه‏ات.??
أین الطالب بدم المقتول بکربلا…

أین معزالاولیاء،ومذل الاعداء….
العجل عزیززهرا…

​▫️دل ما منتظرِ آمدنِ مهدی توست…
تو برای ظهورش دعاکن، که دعای پدر مستجاب است…

يا اباالمهدی!
میلاد ابالمهدی، امام حسن عسکری علیه السلام بر تمامی مدافعین و خادمین مکتب اهل بیت علیهم السلام مبارک

«ای مریم خداوند تو را به کلمه‌ای (وجود با عظمتی) از طرف خودش بشارت می‌دهد که نامش مسیح عیسی پسر مریم است در حالی که در این جهان و جهان دیگر صاحب شخصیت خواهد بود و از مقربان (الهی) است». آل عمران/سوره۳، آیه۴۵.
مریم شگفت‌زده شد، بر خود لرزید و چنین گفت: «پروردگارا ممکن است فرزندی برای من باشد در حالیکه انسانی با من تماس نگرفته است؟! فرمود:
«خداوند اینگونه هر چه را بخواهد می‌آفریند؛ هنگامی که چیزی را مقرر دارد (و فرمان هستی آنرا صادر کند) فقط به آن می‌گوید موجود باشد، آن نیز فوراً موجود می‌شود». آل عمران/سوره۳، آیه۴۷.

مأموریت نظام پژوهشی

مأموریت نظام پژوهشی عبارت است از طراحی، برنامه ریزی، اجرا و نظارت بر اجرای فرایند پژوهش وتوسعه منابع انسانی متناسب با الزامات طرح نظام پژوهش کارآمد حوزه معارف دینی.
اهداف

اهداف اصلی نظام پژوهشی عبارت اند از:
1- آموزش و توانمندسازی منابع انسانی مرتبط با حوزه معارف اسلامی و علوم دینی؛
2- آموزش وتوانمندسازی مدیران پژوهشی در سطوح راهبردی (عالی) اجرایی (میانی) و عملیاتی با محوریت و طرح نظام پژوهشی کارآمد معارف دین و مطالعات فلسفی و الزامات آن؛
3- آموزش و توانمندسازی کارشناسان صف و ستاد بخش های پژوهشی با محوریت نظام پژوهش درجامع معارف دینی و مطالعات فلسفی و الزامات آن؛
4- تربیت مدرس برای سریان دادن آموزه های مورد نیاز در کلیات نظام با یک ادبیات بومی، دینی علمی، کارآمد، مشترک و متفاهم؛
5- آموزش و توجیه عوامل کلیدی اثر گذار بر نظام پژوهشی در حوزه معارف اسلامی و فلسفه.

وظایف مدیریت پژوهش در حوزه معارف دینی

وظایف مدیریت پژوهش در حوزه معارف دین در راستای تحقق بخشیدن به اهداف مورد نظر و مأموریت محوله عبارت اند از:
1- طراحی دوره های آموزشی در قالب برگزاری کلاس، همایش،کارگاه و نشست های منطقه ای؛
2- طراحی دوره های آموزشی غیر حضوری (مجازی) و از راه دور؛
3- نیازسنجی پژوهشی با توجه به الزامات نظام پژوهشی و نیازهای عوامل انسانی مرتبط با آن؛
4- برنامه ریزی دوره های آموزش به صورت کوتاه مدت و میان مدت براساس نیاز سنجی ها؛
5- تربیت مدرس برای برگزاری دوره های مورد نیاز؛
6- اجرای برنامه های آموزشی با استفاده از استادان و صاحب نظران و کارشناسان داخل و خارج؛
7- نظارت بر حسن اجرای برنامه های پژوهشی و ارزیابی کارآمدی و اثر بخشی آنها.
امروزه متأسفانه شاهد هستیم که در مدارس و مراکز تعلیم و تربیت دین ما تعامل گاه یک طرفه است و بعد از سال ها و در سال های فرازین بحث و جدل علمی آغاز می شود و یا پژوهش مورد توجه قرار می گیرد.
با اینکه پژوهش و جست و جو و ارائه ادله و براهین در دوران کمال و پختگی افراد توصیه می شود و استماع و التزام به آموخته های استاد در آغاز راه سفارش می شود، برای پژوهیدن و پژوهشگر شدن روح ناآرام و جست و جو گر از همان قدم اول باید به دنبال یافته های پنهان و فضاهای نهان باشد. این دعوای تاریخی از قبل از میلاد وجود داشته است تا جایی که به یک مناقشه تاریخی نیز اشاره می شود.
جامعیت نظام پژوهش

ادامه »

امام خامنه ای ^{مدظله العالی} : مسأله‌ى وحدت حوزه و دانشگاه به اعتقاد من یكى از اساسى‌ترین و پیچیده‌ترین و عمیق‌ترین مسائل انقلاب است.
بخش‌هایی از بیانات معظم‌له به مناسبت 27 آذر، روز وحدت حوزه و دانشگاه به این شرح است:
وحدت حوزه و دانشگاه، یعنی: وحدت در اهداف كلى، وحدت در كامل ساختن این ملت و این كشور و حركت با یكدیگر و عبور در دو خط موازى، بدون اصطكاك با هم؛ یعنى هر دو، كار خودشان را بكنند؛ اما براى یك هدف و آن هدف، ساختن و كامل كردن ملت و كشور ایران است. این‌طور باید حركت كرد.

ادامه »

مشخصه های نظام پژوهش

در برخی منابع از نظام پژوهش با عنوان «مدیریت در پژوهش» یاد شده است. باید در نظر داشت که مدیریت تنها جنبه فرایندی را در بر می گیرد و چنین تعبیری، از آن حکایت دارد که به کلیه ابعاد تحقیق توجه نشده است. همچنین این نکته حائز اهمیت است که مفهوم مدیریت در گرایش های مربوط به ارتباط دیگران خلاصه می شود؛ در صورتی که نظام پژوهش بینشی است که از ماهیت کار پژوهش و اشتغال به آن ناشی می شود و بر رفتار و نگرش پژوهشگران و روند پژوهش اثر می گذارد. به هر حال مشخصه های نظام پژوهش را می توان چنین برشمرد.
تکامل گرایی

نظام پژوهش زمانی ضرورت می یابد که آگاهی از ماهیت و ابعاد مسائل و راه حل های مربوط به آن، به عنوان یک نیاز مطرح گردد. که این مهم در حوزه معارف اسلامی و فلسفه و معارف دینی به خوبی شهود است.
به عبارت دیگر، پژوهش تلاش آگاهی جویانه ای است که معمولاً به دنبال اعتقاد به کامل نبودن معلومات به آن متوسل می شوند و در حقیقت نقش توسل به پژوهش، اعتراف به کامل نبودن آگاهی را دارد. (1) با تأمل در این نکته، می توان دریافت که لازمه پژوهش، اعتقاد به بازشناسی مسائل و پدیده هاست و پژوهشگرانی که از فرهنگ پژوهش برخوردارند از کنار مسائل به سادگی می گذرند. بنابراین، افرادی که تصور می کنند به عمل نهایی رسیده اند و حاضر نیستند در صحت شناخت های خود تردید داشته باشند، از فرهنگ تحقیق به دورند وحتی در صورت آگاهی از روش های تحقیق، نمی توانند در پژوهش ها از موضع گیری های محققانه برخوردار باشند.
پرهیز از مطلق انگاری

ادامه »

ضرورت پژوهش روشمند در نظام تعلیم و تربیت دینی

برکسی پوشیده نیست که تازگی و نامیرایی آثار دانشمندان بزرگ اسلامی وامدار «تحقیق ژرف» و «روشمند» آنان است. براین اساس نقش انکارناپذیر روش در تحقیقات علمی روشن و این نکته آشکار می شود که هر جامعه علمی، اگر در کارآمد کردن روش خود ناتوان باشد رو به افول خواهد رفت. حوزه علوم دین و معارف اسلامی که دانشگاه بزرگ تاریخی و دینی است، از این امر مستثنی نخواهد بود و با وضعیت فعلی و گرایش یا محدود شدن به چند روش نمی تواند برای آینده و دنیای متحول امروز سخن های نو داشته باشد. البته نباید فراموش کنیم که ساختار تشکیلاتی- به ویژه تا پیش از تحولات اخیر- در
غایت سادگی و کارآمدی بوده است. این ساختار را می توان ترجمان آموزه های دینی و فلسفی در زمینه هویت و جوهره الهی و علم و ضرورت پارسایی و پرهیز از تجمل و وارستگی عالمان دانشگاه دینی و ضرورت سودمندی علم و خدمت عالمان به جامعه دانست. عالمان دینی در قلمرو نفوذ علمی و معنوی خود، دست به تأسیس مراکز آموزشی می زده اند و سیاست ها و برنامه ها و مدرسان را هم خود بر می گزیدند؛ با وجود این، اغلب حوزه ها از نظر محتوا و روش الگویی واحد- اگر چه نامدون – تبعیت می کردند. حوزه ها در اغلب موارد تحت حمایت مالی و معنوی یک مرجع تقلید قرار داشتند (خامنه ای، 1365). ولی حالا زمانه متطور و متحول شده و بازنگری در ساختارهای آموزشی و پژوهشی آن حائز اهمیت فراوانی است. مدارس باید متحول شوند و دانشگاه ها متطور و حوزه ها بالنده تر و لذا بازکاوی ابعاد و شاخصه های امری ضروری است.
واژه کاوی

واژه پژوهش و پژوهیدن یعنی وارسی کردن واقعیت، به حقیقت امری رسیدگی کردن (1) و بررسی و رسیدگی کردن و بازجویی کردن (فرهنگ قریب) آمده است. این واژه بیشتر تحت عناوین «تدقیق» و «فحص» و مشابه به آنها استفاده می شده است. (2)
شاید بد نباشد به شیوه ارسطویی، سخن درباره تحقیق را از تعریف آن آغاز کنیم. اما آیا همان مشکلات و موانعی که بر سر راه تعریف علم است، تعریف تحقیق را نیز دشوار نمی کند؟
گفته اند علم را نمی توان تعریف کرد؛ زیرا همه چیز در پرتو آن روشن و تعریف می شوند، چگونه می توان برای علم تعریفی آورد که از او روشن تر و معرف آن باشد؟
اما اگر به شرح الاسم و تعریف لفظی قانع باشیم، تحقیق یعنی «ردیابی و مواجهه حقیقت جویانه با واقعیت های طبیعی و قراردادی است» و نظام پژوهشی، فرایندی است که این رویارویی و مواجهه را تسهیل می کند. از آنجا که پژوهش در حوزه علوم دین، هم از نوع مواجهه با طبیعیات تکوینی است و هم از سنخ رودررویی با اعتبارات تشریعی، دین، مجموعه ای قدسی از اعلان «هست ها» و ابلاغ «بایدها» است. محقق علوم دینی و نظام تعلیم تربیت اسلامی میان «هست» و «باید» در رفت و آمد است و آن دو (هست و بایدها) دو سر
حلقه تحقیق اند. اینکه پژوهشگر علوم دینی و فلسفی بداند در کجا ایستاده است و زمینی که باید بکاود چه نوع سنگ و خاکی دارد، و ابزار او برای حفاری و کاوشگری چیست، پیش شرط همه پیش نیازهای تحقیق است. (3)

ادامه »