سیمای حوزه

مواعظ رحمانی

توصیه های اخلاقی حضرت آیت الله مجتبی تهرانی درباره حیا

«حیا» آن ودیعه ی الهی و غریزه انسانیه است که انسان را از اعمال زشت باز می‏ دارد؛ یعنی چه قبل از عمل که انسان عمل را تصویر می‏ کند و چه بعد از عمل، حیا نقش بازدارندگی دارد. به این معنا که روح وقتی با یک عمل زشت روبرو می ‏شود و وقتی که عمل زشت را تصویر می ‎کند، منفعل و منکسر می‎ شود و همین حالت موجب بازدارندگی او است و بعد از عمل هم، این حالت بازدارندگی نسبت به تکرار آن عمل زشت پیدا می‎ شود.
حیایی که انسان نسبت به ناظر دارد، گاهی «حیاء من الخلق» است، گاهی «حیاء من النفس» بوده و گاهی«حیاء من الملائکه» می‏باشد؛ یعنی فرشتگانی که مأمور ضبط اعمال انسان هستند. گاهی «حیاء من اولیاء الله» است. پنجمین نوع آن «حیاء من الله» است، یعنی از خدا خجالت کشیدن و شرم کردن.

در باب «حیاء من الله» ما یک بحث معرفتی داریم و یک بحث تربیتی. در مورد بحث تربیتی، ما روایات متعددی داریم که «حیا من الله» را در روابط گوناگون مطرح می‎فرمایند. یعنی این که انسان باید با توجه به این روابط حیاء داشته باشد.

صفحات: 1· 2