ساماندهی «مدیریّت اقتصادی دولت» در جنگ اقتصادی
واکاوی یک مطالبه مهم رهبر انقلاب خطاب به دولت:
ساماندهی «مدیریّت اقتصادی دولت» در جنگ اقتصادی
«مدیریّت اقتصادی کشور» مطالبهی مهمی بود که رهبر انقلاب اسلامی در دیدار اخیر خود با هیئت دولت مطرح کردند. ایشان در همین بیانات از کلیدواژهی «مدیریت قوی» نیز استفاده کردهاند.
اما چرا حضرت آیتالله خامنهای در این بُرهه چنین بحثی را خطاب به رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت مطرح میکنند؟ اساسا جدیتِ دولت در مسئلهی مدیریت اقتصادی کشور چگونه عینی و عملیاتی میشود؟ پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR در متن زیر مطالبات رهبر انقلاب اسلامی دربارهی «مدیریّت اقتصادی کشور» را بازخوانی کرده است.
ارکانِ مدیریّت اقتصادی
با نگاهی به بیانات اخیر رهبر انقلاب متوجه این مهم میشویم که در دیدار شهریور سال گذشته نیز دولت مخاطب این مطالبهی رهبر انقلاب بوده است: «یک مسئلهی مهم در زمینهی مسائل اقتصادی که مناسب است بنده تذکّر بدهم، بحث مدیریّت اقتصادی است؛ دولت باید مدیریّت کند اقتصاد کشور را.» ۱۳۹۷/۰۶/۰۷ و معنای صحیح و موردنظر از طرح این موضوع نیز از سوی ایشان مطرح شده بود: «مدیریّت را با تصدّیگری نباید اشتباه کرد؛ تصدّیگری دولت در امر اقتصاد به ضرر کشور تمام میشود؛ این را ما عملاً در انقلاب تجربه کردیم و میدانیم که تصدّیگری دولت خوب نیست. اصلاً سیاستهای اصل ۴۴ برای این بود که این تصدّیگری انجام نگیرد؛ [پس] آن را بکلّی از حوزهی فکر خارج کنیم، یعنی این مدیریّتی که من میگویم، مطلقاً اشتباه نشود با تصدّیگری در مسئلهی اقتصاد.» ۱۳۹۷/۰۶/۰۷
بنابر این مدیریت اقتصادی «تصدّیگری دولت» نیست بلکه مطالبهای در جهت سامانبخشی بهتر به وضعیت اقتصادی کشور، غلبه بر چالشها و مشکلات و بهبود وضعیت زندگی و معیشت مردم است.
در نگاه رهبر انقلاب مدیریت اقتصادی دولت دارای ۲ رکن اصلی است: «مدیریّت اقتصادی دو رکن مهم دارد؛ یکی این است که ما میدان را باز کنیم برای فعّالیّت فعّالان سالم اقتصادی؛ میدان باز بشود برای اینها و کمکشان بکنیم… بخش دوّم هم مبارزهی با مفسد و بستن منافذ فساد است؛ چشمِ باز مدیران؛ آنچه نیاز است این است.» ۱۳۹۷/۰۶/۰۷
کمک به فعالین اقتصادی و بهبود کسبوکارها
دولت برای مدیریت اقتصادی صحیح در کشور همزمان باید دو وجه «ایجابی» و «سلبی» را در دستور کار خود قرار دهد. در وجه ایجابیِ موضوع باید: «افرادِ صاحبِ فکرِ اقتصادی بنشینند ببینند راههای کمک کردن به فعّال اقتصادی چیست -راههایی وجود دارد- و موانعی که بر سرِ راهِ کارِ درستِ اینها و پیشرفتِ اینها وجود دارد چیست؟ آن موانع را بردارند؛ من حالا یکی دو مثال عرض خواهم کرد؛ یک رکن مدیریّت این است.» ۱۳۹۷/۰۶/۰۷ ضروری است که در این زمینه دولت «بهبود فضای کسبوکار» را با جدیت دنبال کند: «یک گزارشی همین اخیراً به دست ما رسید که در یک موضوع مشخّصی در طول مدّت کوتاهی، مثلاً شاید دو سه ماه، سی بخشنامه صادر شده از طرف مسئولین! خب این فعّال اقتصادی چهجوری میتواند برنامهریزی کند برای آیندهی خودش؟ کسی که میخواهد در این بخش و مربوط به این قضیّه کار کند، چطور میتواند برنامهریزی کند؟ دائماً بخشنامه پشت سرِ بخشنامه، تصمیمگیریهای متعارض و گاهی متناقض دربارهی یک موضوع! اینها باید برداشته بشود؛ یعنی اینها چیزهایی است که مانع کار است؛ این ثبات و آرامشی را که فعّال اقتصادی احتیاج دارد این را [ایجاد کنید].» ۱۳۹۷/۰۶/۰۷ و باید موانع فعالیت مولد اقتصادی از سر راه فعالین و تولیدکنندگان برداشته شود: «ما بتوانیم به کسانی که فعّال هستند از گروههای مردمی کمک کنیم، میدان را برای آنها باز کنیم، موانع را از سرِ راه آنها برداریم.» ۱۳۹۷/۰۶/۰۷
مبارزه جدی با فساد
در بُعد سلبی نیز باید بهشکلی جدی با فساد مقابله و مبارزه کرد. یک مثال روشن در این زمینه موضوعِ «اختصاص ارز دولتی» بود که از سوی رهبری مورد توجه قرار گرفت: «وقتیکه ما میخواهیم ارز را به هر دلیلی وارد بازار کنیم -[چون] این را لازم میدانیم، این را وسیلهای برای پایین آوردن قیمت ارز میدانیم- باید این کار را با چشمِ باز انجام بدهیم تا اینجور نشود که در این شرایطِ سختِ ما، چند میلیارد دلار بیفتد دست یک عدّهی معدودی که یا قاچاق کنند، یا ببرند در کردستان عراق بفروشند، یا در بازار داخلی آن را نقد کنند، یا بهعنوان گردشگری بگیرند جور دیگر عمل کنند -که خب این را همه میدانند- و یا بهعنوان آوردنِ یک کالایی ثبت سفارش کنند [ولی] یک کالای دیگر را بیاورند؛ اینها خب چیزهایی است که مدیریّتها میتوانند اینها را [مراقبت] کنند.» ۱۳۹۷/۰۶/۰۷ و البته در عرصهی مبارزه با مفاسد، دولت باید از شیوههای علمی و کارآمد استفاده کند: «اینجور هم نیست که ما لازم باشد بالای سرِ هر یک نفری یک پلیس بگذاریم که ببینیم چهکار میکند؛ نه، امروز خب شیوههایی وجود دارد، روشهایی وجود دارد، روشهای پیشرفتهای وجود دارد؛ میشود اینها را کنترل کرد.» ۱۳۹۷/۰۶/۰۷
واقعیت این است که امروز ایران اسلامی در یک «جنگ اقتصادی تمام عیار» از سوی دشمنانِ مستکبر و زیادهخواه خود قرار دهد. دشمن بر روی مسئلهی اقتصاد متمرکز شده و به دنبال ضربه زدن به کشور برای «ایجاد نارضایتی در مردم» و «تغییر محاسبات مسئولان» است. مردم علیرغم همهی مشکلات در مقابل زورگوییهای آمریکاییها و همپیمانانشان ایستادگی کرده و میکنند و در این میان قطعا تکلیفی مهم متوجه «دولت» است. دو سال از عمر دولت آقای روحانی باقی مانده است. این دو سال فرصتی مناسب برای جبران کاستیها و نقشآفرینی جدی و اساسی در عرصهی اقدام و عمل است. این نقشآفرینی نیاز به جدیت، اهتمام و کار جهادی از سوی رئیس جمهور و دولتمردان دارد و وظیفهی مهم دولت در این زمینه، دوری از حاشیهها و آفات و پرداختن به اولویتها و مسائل اصلی است: «دو سال باقیمانده از دوران دولت، مدت زمان کمی نیست و باید به دور از گرفتار شدن در برخی آفات، مسائل مهم کشور را «اولویت بندی»، و اولویتها را یک به یک پیگیری کرد.» ۱۳۹۸/۰۵/۳۰