سیمای حوزه

زینت پدر

خوش آمدی ای زینت پدر؛ ای مایه فخر عالم؛ ای تسلای دردهای مادر؛ خدا نام تو را زینب نهاد که تو زینت پدری. تو نگین زیبا و درخشان خلقتی؛ گل خوشبوی زیباترین بوستان آفرینشی؛ پدر خود زلال حیات در عالم است و تو زینت و مایه فخر او. در همه نیکی‏ها از پدر میراث برده‏ای، در شجاعت و شهامت، در فصاحت و بلاغت، در ادب و کمال و در عبودیت و تسلیم خدا بودن. پدر به تو فخر می‏کند و تو شایسته این افتخاری.

راهنمای سعادت

امروز روز ولادت بانوی بزرگ اسلام زینب کبری علیهاالسلام ، نمونه کامل زن مسلمان و مسلمان راستین، الگوی خداپرستی و تسلیم امرِ ولایت بودن، اسوه حیا و تقوا، ایمان و اطمینان درونی و عصاره توکل و عشق به خداست. روز میلاد خجسته و نیک او فرصتی است تا جوانان و بانوان ما به راهی که او روشن کرد و شناساند قدم نهند. از دریای وجودش مروارید کمال برگیرند و در نسیم یادش سرمست کمال و سعادت شوند. باشد که این سرمستی بهانه دل‏هامان باشد برای قدم نهادن در وادی سعادت.

فردایی نه چندان دور

زینب کبری ـ که سلام و درود خدا بر او باد ـ امروز می‏آید؛ می‏آید در فردایی نه چندان دور، در روز رحلت جدش پیامبر اکرم صلی ‏الله‏ علیه‏ و‏آله‏ وسلم ، مونس مادر باشد و چند روزی بعد شاهد پهلوی شکسته مادر و رنجوری او گردد. زینب چهار ساله آن‏روز صبر می‏کند و می‏ماند تا در فردایی نه چندان دورتر پرستار فرق شکافته و محاسن بخون خضاب شده پدر باشد. امّا صبر می‏کند و می‏ماند تا در غربت و تنهایی برادرش حسن یاوری استوار و غمخواری همدم گردد. او می‏ماند تا در عاشورا با صبوری خویش صبر را خجل نماید و سرود جاودانه «ما رَأیْتُ الاّ جَمیلاً» را به تاریخ هدیه کند. آری او ماند تا پاسدار حریم آل اللّه باشد و تیماردار کاروانی زخم دیده و مصیبت کشیده، اما سربلند و سرافراز گردد.

بهانه قساوت

عافیت‏طلبی، نشستن در کنج آسایش، شیفته زندگی آرام و دلخواه بودن، دل باختن در برابر برق سکه‏های سرخ و زرد و تمایل به اندکی بیشتر از دنیا بهره بردن، چشم بستن به روی حقایق و گوش سپردن به خواهش نفس، همان انگیزه‏ای بود که کوفیان را به جنگ با خاندان رسول اللّه صلی ‏الله‏ علیه ‏و‏آله ‏وسلم ، کشانید، چنان که در پیِ آن همه سفارش پیامبر صلی ‏الله‏ علیه‏ و‏آله‏ وسلم ، حرمت زینب علیهاالسلام دُردانه پیامبر صلی ‏الله ‏علیه‏ و‏آله ‏وسلم را بشکنند، گوشواره از گوش دختران رسول خدا صلی ‏الله ‏علیه‏ و‏آله ‏وسلم بکشند و در همان حال از آن‏چه بر اهل بیت می‏رود بگریند و در پاسخ حیرت زینب علیهاالسلام ، که فرمود: «اگر می‏دانی و می‏شناسی چرا چنین می‏کنی؟» ابلهانه پاسخ گوید: اگر من گوشواره را نَبَرم دیگری می‏برد! راستی شیطان تا کجا در دل انسان حاکم می‏شود و هوای نفس تا چه حد سرکش و ظلمانی است!

مِهر مادری

مادری که از فرزند دل برکَنَد و او را به وادی شهادت بسپارد و در راه خدا فدا کند، در ایثارگری گوی سبقت ربوده و در فداکاری پرچم فتح برگرفته است. امروز ما میلاد مادری را جشن گرفته‏ایم که معلم فداکاری و آموزگار مکتب ایثار است. در تمام رنج‏ها و مصایب زینب کبری علیهاالسلام ، آن قدر صبوری و بردباری جاری است که کم‏تر از دو فرزند شهید او یاد می‏شود داغ مصایبی که بر دل زینب علیهاالسلام نشست آن قدر سنگین و دشوار بود که داغ دو فرزندش را از یاد می‏برد. سوز مظلومیت بی‏حد مولایش و امام زمانش حسین علیه ‏السلام ، درد جهالت اسلامیان و عافیت‏ طلبی‏شان، رنج مهجوری حق و فزونی باطل، آتشی است که لحظه به لحظه در جانش شعله ‏ور می‏شود و او که در وادی ایثار پیشتاز بود، در شهادت فرزند حتی به سوگ ننشست تا مبادا ذره‏ای شرم یا اندوه بر دل عزیز برادرش حسین علیه‏السلام بنشیند. درود خدا بر او و بر اهل بیت عصمت.

نسیم مهر

روز عاشورا با همه دردها و رنج‏هایش گذشته است. کاروان با تنها امیدی که برایش مانده است به سوی کوفه به راه می‏افتد. امام سجاد علیه ‏السلام ـ تنها حجّت خدا بر زمین، همه امید زینب علیه‏السلام به ماندن و بودن و همه بهانه خلقت در برجا ماندن و پایداری کردن ـ رنجور و داغ‏دیده و بیمار است. آن قدر بیمار که دشمن سنگ دل از کشتن او دست کشیده و به خیال خود به بیماری‏اش وا نهاده‏اند. کاروان به راه می‏افتد و امام به سوی قتلگاه چشم می‏دوزد که این گونه ساکت و آرام است و از آن همه غوغایش دیگر خبری نیست. بدن عزیزترین بندگان خدا را می‏بیند که تکه تکه بر زمین افتاده است؛ اشک امان نمی‏دهد؛ سینه امام تنگ می‏شود؛ زینب علیهاالسلام هراسان خود را به امام می‏رساند؛ اینک او نه تنها از تن بیمار امام پرستاری می‏کند که دل زخم‏دیده امام را نیز مرهم می‏نهد. او با یادآوری حدیثی از رسول خدا صلی ‏الله ‏علیه‏ و‏آله ‏وسلم در رضایت خدا از اهل بیت و پاداش بی نهایت آنها و عذاب دشمنان آنها، روحی تازه در کالبد بی رمق امام جاری می‏کند. اینک زینب علیهاالسلام ، در پس آن همه رنج و مصیبت صبور و مقاوم به امام و اهل کاروان دلداری می‏دهد.

بندگی و تسلیم محض

بنده محض خدا بودن یعنی یکسره تسلیم امر او شدن، از غیر او دل بریدن و به او پناه جستن؛ و زینب کبری علیهاالسلام ، پیشتاز در وادی رضایت و تسلیم و علمدار عبودیت و بندگی محض خدا، تجلی روشن این معناست. آن جا که آن بانوی بزرگ در بند اسارت دشمن، پس از تحمل داغ گران شهادتِ برادران و فرزندان و یاران و پس از آن همه قساوت دشمن با اهل کاروان، پس از آن‏که از سوز درون سر به چوبه محمل زده و به خون سر آتش دل را آرام کرده است، در دربار یزید چنین تسلیم محض خدا بودن را متجلی می‏کند. او می‏گوید: «سپاس و ستایش خدایی را که در ابتدا سعادت عطایمان کرد و در پایان رحمت و شهادت نصیبمان فرمود». آری درون کمال یافته زینب علیهاالسلام چیزی جز نیکی از سوی خدا نمی‏بیند و تواضع زینب او را به سوی سائیدن سرِ تسلیم و سپاس بر درگاه خدا می‏کشاند.

عرفان زینبی

دریای عرفان زینبی آن چنان ژرف و پرگهر است که می‏ارزد همه عمر در آن غوص کنی. اینک همه از عشق بی حد زینب کبری علیهاالسلام به برادرش امام حسین علیه‏ السلام آگاهند. در ظهر عاشورا جز این برادر کسی دیگر برای او نمانده است. حسین علیه ‏السلام محور هستی زینب علیهاالسلام است و بی او جان در بدن زینب علیهاالسلام آرام نمی‏گیرد. امّا در مقام بندگی خدا، زینبِ آسمانی، این بنده پاک و خالص خدا، هیچ جز معبود، نمی‏بیند. پس آن گاه که برادر جان فدای معبود می‏کند، او در برابر معبود زانو می‏زند، و از خدا می‏خواهد که این قربانی را از اهل بیت بپذیرد.

طوفان عفاف

زینب کبری علیهاالسلام بزرگ میراث‏دار حیا و عفت فاطمی و شهامت و فصاحت علوی اسوه حضور پاک و روشن زن مسلمان در جامعه است. آن دم که دفاع از ولایت و زنده داشتن پیام خون برادرش حسین علیه ‏السلام مطرح است او آگاهانه و مقتدر طوفان به پا می‏کند. در مقابل جبّارترین حاکم زمان مردانه می‏ایستد و چنان بر او فریاد می‏زند که مستی پیروزی از سر او برون می‏شود و خوار و بی مقدار زبان به ندامت می‏گشاید. این شیر بیشه شجاعت و این سدّ پولادین دفاع از ولایت و حمایت از اسلام همان زینب عفیف سراپا آزرم است که گاهِ زیارت مزار جدّش در مدینه در پس حجاب حضور دو برادر و در پناه آنان به کوچه قدم می‏نهد. همان فریادگر عفاف و تقوا که از ساربان کاروان اسرا می‏خواهد که سرهای شهدا را از میان کاروان بیرون برد تا مردم کم‏تر به آنان چشم بدوزند. این همان زینب است که در دفاع از اسلام مردانه می‏خروشد و شجاعانه قد علم می‏کند. درود خدا بر او و بر اهل بیت عصمت باد.

آتش ندامت

اینک دُردانه علی مرتضی علیه ‏السلام ، پاره قلب فاطمه زهرا علیهاالسلام ، بانوی قهرمان کربلا، داغدار و مجروح و دل شکسته، امّا لبریز از شهد ولایت و سرشار از عشق به اسلام، در مجلس یزید، در مقابل این حاکم جبّار ایستاده است و آتش ندامت بر دامن او می‏افکند: «هان ای یزید! به خدا قسم که پوست خود را شکافتی و گوشت خود را بریدی. به زودی بر رسول خدا صلی ‏الله‏ علیه ‏و‏آله ‏وسلم وارد شوی در حالی که گناهِ ریختن خون اولاد او برگردن توست و تاوان هَتک حرمت او بر دوش تو»

پرده ‏دار لوح عفاف

این بانوی بزرگ عالم، پرده‏دار لوح عفاف و یکه‏تاز وادی ایمان و توکل، زینب کبری علیهاالسلام است که اینک در برابر فرومایه‏ترین حاکمان زمان ایستاده است در حالی‏که در بند اسارت و سوخته دل از هجران برادر است.
تن رنجور و دل سوخته او هرگز راه بر فریاد عاشورایی او نخواهد بست؛ فریادی که تا امروز در گوش زمان تکرار می‏شود: «ای یزید! اگر امروز ما را غنیمت خود دانستی به زودی این غنیمت تو را به سوی غرامتی سخت خواهد کشاند. آن روز که جز آن‏که پیش فرستادی چیزی نخواهی یافت. خداوند بر بندگانش ستم نمی‏کند و ما شکایت خود را به سوی او می‏بریم. اینک تو هرچه در توان داری در دشمنیِ با ما بکوش و هرچه مکر در توشه داری به کار بر که به خدا سوگند نخواهی توانست که نام ما را محو کنی و حقانیت ما را به پنهان داری و این ننگ را از دامن خود پاک کنی. اندیشه‏ات دروغ و حکومتت کوتاه است و جمعیتت پراکنده است، آن روز که منادی ندا کند که لعنت خدا بر ستمکاران باد.
منبع: دانشنامه حضرت زينب سلام الله عليها- نویسنده: منیره زارعان

صفحات: 1· 2