سیمای حوزه

وحدت حوزه و دانشگاه، عوامل و آثار آن

نويسنده:حجة‏الاسلام سید جواد حسینی

ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند
تا تو نانی به کف آری و به غفلت نخوری
همه از بهر تو سرگشته و فرمان بردار
شرط انصاف نباشد که تو فرمان نبری
و اتحاد و هماهنگی اعضای انسان باعث رسیدن انسان به اهداف و کارهای بزرگی می‏شود، و سلولهای بدن انسان با وحدت، سلامت بدن انسان را تأمین می‏کنند و … بر این اساس نظام آفرینش نظام توحید و وحدت گرا است.
آفرینش درس وحدت می‏دهد بر عالمی
چون که بنیان جهان شد از بنای اتحاد
رمز وحدت را بجو از « قل هو اللّه احد»
می‏دهد این آیه عالم را صلای اتحاد(1)
اقبال لاهوری می‏گوید:
برگ و ساز کائنات از وحدت است
اندرین عالم حیات از وحدت است(2)
در عالم تشریع هم، جامعه اسلامی و اقشار و اصناف آن باید از قانون وحدت پیروی کند تا همسو با نظام هستی شود.

ضرورت وحدت حوزه و دانشگاه

در قرآن و منابع اسلامی هم وحدت ادیان مطرح است، چنان که می‏خوانیم: «قُل یا اَهلَ الکِتابِ تَعالَوا اِلی کَلِمَةٍ سَواءٍ بَینَنا وَ بَینَکُم اَلّا نَعبُدَ اِلاّ اللّه و لانُشرِکَ بِهِ شَیئاً…؛(3) بگو ای اهل کتاب بیایید به سوی سخنی که میان ما و شما یکسان است تا جز خداوند یگانه را نپرستیم و چیزی را همتای او قرار ندهیم.» و هم وحدت مذاهب در درون جامعه اسلامی چنان که قرآن با فرمان صریح دستور می‏دهد: «وَاعتَصِمُوا بِحَبلِ اللّه جَمیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا وَاذکُرُوا نِعمَةَ اللّهِ عَلَیکُم اِذ کُنتُم اَعداء فَاَلَّفَ بَینَ قُلُوبِکُم فَاَصبَحتُم بِنِعمَتِهِ اِخواناً…؛(4) همگی (مسلمانان) به ریسمان خدا چنگ زنید و پراکنده نشوید و نعمت خدا را به یاد آورید که دشمن یکدیگر بودید و او در میان شما الفت ایجاد کرد و به برکت نعمت او برادر شدید.» و هم وحدت بین اقشار و اصناف جامعه مورد تأکید و سفارش اسلام بوده و هست، علی (علیه السلام) همبستگی جامعه را زمینه ساز ریزش فیض الهی دانسته و همگرایی را یکی از ارمغانهای بعثت پیامبر(صلی الله علیه واله) بیان کرده است.(5) و در قسمتی از سخنان خود می‏فرماید: «وَ لَیسَ رَجُلٌ ـ فَاعلَم ـ اَحرَصَ عَلی جَماعَةِ اُمّةٍ مُحَمّدٍ وَ اُلفَتِها مِنّی اَبتَغی بِذالِکَ حُسنَ الثَّوابِ وَ کَرَم المآب؛(6) این نکته را بدان، هیچ مرد (و کسی) از من حریص‏تر بر اتحاد و همبستگی امّت محمّد (صلی الله علیه واله) نیست که بدان ثواب می‏جویم و فرجام نیک می‏طلبم.»
جای تردید نیست که برای از بین بردن سیاست‏های تفرقه‏انگیز دشمنان اسلام، مخصوصاً جامعه تشیّع، بر دو مغز متفکر جامعه، حوزه و دانشگاه است که برای حفظ عزّت و آزادی جامعه و بالندگی مذهب تشیّع باهم وحدت و اتحاد و همگرایی داشته باشند. علی (علیه السلام) می‏فرماید: «هیچ ملّتی در انجام کاری با هم متحد نشدند، مگر این که خداوند گرفتاری آنان را بر طرف کرد و آن‏ها را از بلای ذلّت نجات داد»(7). و همچنین در روایات فراوانی بر لزوم وحدت در جامعه مؤمنین و تشیّع و بین اقشار مختلف آن تأکید شده است، پیامبر اکرم(صلی الله علیه واله) فرمود: «اَلمُؤمِنُ لِلمُؤمِن کالبنیان بَشیرٌ بَعضُه بَعضاً؛(8)افراد با ایمان نسبت به یکدیگر همانند اجزای یک ساختمانند که جزئی از آن جزء دیگر را محکم(نگاه) می‏دارد.
و فرمود: «المؤمنون کالنّفس الواحدة؛ (9) مؤمنان(و شیعیان) همچون یک روحند و نیز فرمود: «مثل المؤمنین فی توادهم و تراحمهم کمثل الجیر الواحد اذا استکی بعضه تداعی سائره بالسّهر و الحمی؛(10) مثل افراد با ایمان در دوستی و نیکی به یکدیگر همچون اعضای یک پیکر است که چون بعضی از آن (رنجور شود) و به درد آید اعضای دیگر با بیداری و تب (قرار و آرامش نخواهد داشت و آن عضو را) همراهی می‏کنند.

صفحات: 1· 2