سیمای حوزه

عصر تهاجم فرهنگي

عصر امام باقر و امام صادق (علیه السلام) را مي توان به حق عصر تهاجم فرهنگي ناميد كه هويت جامعه اسلامي و تمدن اسلامي را در معرض نيستي و نابودي قرارداده بود. هر چند كه در عصر پيامبر (صلی الله علیه و آله) تا عصر امام سجاد (علیه السلام) تنوع فرهنگي با فتح سرزمين هاي ديگر و يا روي آوري مردم به اسلام، خود را به خوبي نشان داده بود و افزون بر فرهنگ تمدني مجوسي و مسيحي، فرهنگ هاي كلان و عمده ديگري چون فرهنگ مشركان و يهوديان و نيز خرده فرهنگ هاي جزيي و علمي و روشي ديگر نيز وجود داشت بطوري كه برخي از آن ها حتي انتسابي به آسمان نداشته و تنها متأثر از دانشمندي و يا فيلسوفي بوده است مانند انديشه هاي فلاسفه اسكندريه در مصر و پهلويان ايراني و بوداييان هندي و كنفسوسيان چيني، اما با اين همه حضور سريع و رشد و شكوفايي ناگهاني اسلام به فرهنگ ها و تمدن هاي ديگر اين فرصت را نداده بود تا خود را براي مقابله مهيا كنند.
موج اسلام چنان قاره كهن را در نورديد كه حتي شعاع آن بخشهايي از اروپا را نيز فراگرفت حضور اين فرهنگ تازه نفس و مردم مؤمن و قوي و با اراده در كنار رشد تمدني و شكوفايي اقتصادي و صنعتي موجب شده بود تا دشمنان، غافل گير شوند و بسياري از فرهنگ ها چون فرهنگ مصري و شمال آفريقايي به طور كلي در برابر تمدن اسلام مضمحل شوند.

صفحات: 1· 2