سیمای حوزه

حوزه مسئوليت ولايت فقيه … تنها در محدوده ي اجراي احکام است. در حالي که نبي و امام علاوه بر اجرا ، عهده دار ابلاغ شريعت و يا تبيين مقيدات و مخصصات و قوانين الهي نيز مي باشند. بنابراين هرگز به وسيله ولي فقيه در احکام اسلام حکمي افزوده يا کاسته نمي شود و اگر در مواردي حکم ولي فقيه ي مقدم بر حليت يک حلال يا حرمت يک حرام مي باشد، اين از باب تقييد يا تخصيص حکم الهي نيست ، بلکه از باب حکومت برخي از احکام الهي بر بعضي ديگر است. (4)

ويژگي ها و وظايف ولي فقيه در عصر غيبت

کسي که در عصر غيبت ، ولايت را از سوي خداوند بر عهده دارد ، بايد داراي سه ويژگي ضروري باشد که اين سه خصوصيت از ويژگي هاي پيامبران و امامان عليهم السلام سرچشمه مي گيرد و پرتوي از صفات متعالي آنان است . ويژگي اول ، شناخت قانون الهي است ؛ زيرا تا قانوني شناخته نشود، اجرايش ناممکن است. ويژگي دوم ، استعداد و توانايي تشکيل حکومت براي تحقق دادن به قوانين فردي و اجتماعي اسلام است و ويژگي سوم ، امانتداري و عدالت و اجراي دستورهاي اسلام و رعايت حقوق انساني و ديني افراد جامعه . (5)
همچنين « در عصر غيبت ولي زمان (عج) که مسلمانان و جامعه اسلامي از ادراک برکات خاص ظهور ايشان محرومند، جاودانگي اسلام اقتضا دارد که همان دو شأن تعليم دين و اجراي احکام اسلام تداوم يابد که اين دو وظيفه بر عهده ي نائبان ولي عصر (عج) مي باشد و فقيهان عادل و اسلام شناس از سويي با سعي بليغ و اجتهاد مستمر ، احکام کلي شريعت را نسبت به همه موضوعات و از جمله مسائل جديد و بي سابقه تبيين مي نمايند و از سوي ديگر با اجراي همان احکام استنباط شده ، ولايت اجتماعي و اداره ي جامعه ي مسلمين را تداوم مي بخشند. »(6)

ولايت فقيه ؛ ولايت فقاهت و عدالت

بازگشت ولايت فقيه عادل ، به ولايت فقاهت و عدالت است و شخص فقيه منهاي شخصيت حقوقي خود ، هيچ سمتي ندارد، بلکه در تمام احکام همتاي امت بوده و فاقد تمام مزاياي موهوم و امتيازهاي متوهم و برتري هاي متخيل بوده ، هيچ تميزي بين او و ديگران نخواهد بود و شخصيت حقوقي وي نيز فقط عنوان فقاهت و عدالت است که هرگز افزون طلبي را که عين سفاهت و جهالت بوده، معنا نمي کند و هيچ گاه برتري جويي را که عين خيانت و ضلالت مي باشد، نمي پذيرد. (7)

پي نوشت ها:

1. همان ، صص 17-16.
2. همان ، ص 15.
3.همان.
4. همان ، ص 129.
5. ولايت فقيه ؛ ولايت فقاهت و عدالت ، صص 3-152.
6. همان ، ص 237 و ر.ک : ص 168.
7. ولايت فقيه ؛ رهبري در اسلام ،ص 14.

منبع: فصلنامه ي پويا شماره ي 2

صفحات: 1· 2