سیمای حوزه

حساس ترين سخنان امام سجاد (عليه السلام ) که در طول اقامت در شام ايراد شده است و تحولي عظيم در محيط سياسي شام و بينش مردم نسبت به دستگاه اموي ايجاد کرد و معادلات يزيد را برهم زد و خط مشي او را نسبت به اهل بيت کاملا تغيير داد، خطبه اي است که آن حضرت در جمع مردم و رجال سياسي و ديني شام ايراد کرد.

از کتاب هاي تاريخي چنين استفاده مي شود که اين خطبه در مسجد جامع دمشق ايراد شده و از حوادثي که در کاخ يزيد رخ داده و سخناني که در محفل خصوصي تر وي ردو بدل شده جداست .

اين خطبه را بايد اوج موفقيت امام سجاد (عليه السلام ) در رسالت تبليغ عاشورا و تداوم خط شهيدان کربلا دانست . اگر اين خطبه ايراد نشده بود، چه بسا ماهيت نهضت حسيني براي ساليان دراز و يا براي هميشه بر اهل اسلام مخفي مي ماند .امام سجاد

 در شام يزيد براي استفاده بيشتر از شهادت حسين بن علي (عليه السلام ) و اسارت خاندان وي در جهت تحکيم پايه هاي حکومتش تصميم گرفت تا از سخنوران دربارش در مذمت خاندان علي و توجيه فجايعي که صورت داده بود، بهره جويد. يزيد از خطيب دربار خواست تا بر منبر رود و نقش خويش را در آن جمع حساس ايفا کند. خطيب در بلندي جاي گرفت و زبان به هتّاکي و بي حرمتي به اهل بيت گشود. امام سجاد از گستاخي و زشتگويي خطيب برآشفت و فرمود:

خداوند جايگاهت را آتش دوزخ قرار دهد.

وقتي سخنان خطيب دربار پايان يافت ، امويان خود را فاتح مي ديدند و مسايل راحل شده مي پنداشتند. اما علي بن الحسين - تنها مرد جوان قافله اسيران - با اندامي که آثار رنج و اسارت از آن پيدا بود از جاي برخاست و به يزيد گفت : خطيب شما آن چه خواست به ما نسبت داد و با مردم گفت ، آيا اجازه مي دهي من هم با مردم سخن بگويم ؟

يزيد رضايت نمي داد، اما اطرافيان و حاضران مجلس و يکي از فرزندان خليفه اصرار ورزيدند تا يزيد پيشنهاد علي بن الحسين (عليه السلام ) را پذيرد. زيرا در وضع و حال او نمي ديدند که بتواند سخني هم پاي سخنور گزيده دربار بگويد!

يزيد ناگزير اجازه داد. امام سجاد (عليه السلام ) از پلکان منبر بالا رفت . در برابر چشمان مردم قرار گرفت وآنچه تا آن روز بر مردم شام پوشيده مانده بود، افشا شد.

صفحات: 1· 2