سیمای حوزه

حسن خلق در سيره ي نبوي

حسن خلق، کمندي است که ديگران را در دام محبت اسير مي کند. کيست که از برخورد شايسته، خوشش نيايد و جذب چنين انساني نشود؟ از امام صادق عليه السلام پرسيدند: حد و مرز اخلاق نيک، چيست؟
فرمود: «آن است که: اخلاقت را نرم کني، کلامت را پايزه سازي، و با چهره اي باز و گشاده با برادران ديني ات روبه رو شوي.»(1)
گشاده رويي، از بارزترين صفات رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم بود، که سهمي عمده در جذب مردم به اسلام و شيفتگي آنان به شخص آن حضرت داشت. خداوند درباره اين خصلت مردمي رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم مي فرمايد:
«فبما رحمه من الله لنت لهم و لو کنت فظا غليظ القلب لانفضوا من حولک»؛(2)
به خاطر رحمت الهي بود که براي مردم نرم شدي و اگر تندخو و خشن و سخت دل بودي، از دور تو پراکنده مي شدند.
در ادامه آيه مي فرمايد: پس، از آنان در گذر، بر ايشان استغفار کن، و در کار با آنان مشورت نما.
گويا که «عفو»، «استغفار» و «مشورت»، نمونه هاي ديگري از حسن خلق و رفتار مردم دارانه و جاذب است، چرا که نوعي اعتماد به مردم و به حساب آوردن آنان است و چنين برخوردي، عامل جاذبه شخص مي گردد.
حضرت محمد ابن عبدالله عليه السلام که امين وحي خدا، خاتم پيامبران، سرسلسله ي خوبان و رحمت واسعه ي الهي براي عالميان است؛ الگوي بي نظير خوبي ونيکي براي بندگان و بويژه سالکان براي هميشه زمان است، طبيب دوراي که به طب خويش، دلها را مي ربود و انسان هاي فرورفته در وادي سياهي و ضلالت را به ضيافت فيض ملکوتي فرا مي خواند و آنها را بر خوان نور و رحمت الهي مي نشاند. او که با همه ي بزرگي و مرتبه ي بلند پيامبري، اهل مزاح با مردم بود، با يتيمان مهرباني مي کرد و هرگز سائلي را از آستان مهر خويش رد نکرد، خلق نيکويش بود که دلهاي خلق را واله و شيدا کرده بود.
چنانچه امير مؤمنان علي عليه السلام در سيره و منش آن حضرت چنين فرموده است:
«هرگز نشد رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم با کسي مصافحه کند و آن حضرت جلوتر از طرف، دست خود را از دست وي بکشد، تا اينکه طرف دست آن حضرت را رها سازد و … و نشد کسي با آن حضرت سر صحبت باز کند و او قبل از طرف سکوت نمايد [و زودتر صحبت را تمام نمايد]. ديده نشده پيش روي کسي پاي خود را دراز کند… و در ظلمي که به او مي شد، به مقام انتقام در نمي آمد، مگر اينکه محارم خدا هتک شود که در اين صورت خشم مي کرد و خشمش هم براي خداي تعالي بود. … و چيزي از آن حضرت درخواست نشد که در جواب بگويد: «نه» … از بيهوده گويي برکنار بود و اشخاص آن جناب را به بوي خوش، که از وي به مشام مي رسيد مي شناختند. … نگاه کردنش کوتاه بود و به کسي خيره نمي شد. با هيچ کس سخني که مورد پسند طرف نبود ايراد نمي کرد… مي فرمود: بهترين شما خوش اخلاق ترين شماست … هر کس که موفق به درک حضورش شده بود مي گفت: مانند آن جناب، احدي را نه قبل و نه بعد نديده ام».(3)

پي نوشتها:

1-معاني اخبار، صدوق، ص 253.
2-آل عمران، آيه 159.
3-طباطبائي، سيد محمدحسين؛ سنن النبي (ص): ترجمه و تحقيق به قلم محمدهادي فقهي، انتشارات اسلاميه، چاپ هشتم، 1382 هجري شمسي، به نقل از مکارم، ج 1، ص 22.

منبع: مجله ي خلق پيش شماره سوم

صفحات: 1· 2

سرّ دلبر در حدیث دیگران
نويسنده:دكتر محمدرضا رضوان طلب(عضو هيأت علمي دانشگاه تهران)

خوشتر آن باشد كه سرّ دلبران
گفته آيد در حديث ديگران
در اين مقاله، كوشش بر آن است كه تصريحاتي از اين دست غالباً از دانشمندان و شخصيتهاي فرانسوي
(همانند: منتسكيو، ولتر، ناپلئون، لامارتين)، جمع آوري و به ميزان محك و سنجش پژوهندگان علم و دانش نهاده شود.
برخي از فرهنگنامه ها و دائره المعارف ها از زبان پژوهش نيز در اين ارتباط مورد كاوش قرار گرفته اند كه مهمترين داده هاي اين تحقيقات عبارت است از: پاسخگويي به ابهامات پنجگانه در مورد زندگي نخستين شخصيتهاي جهان اسلام و بيان ولادت معجزه گونه آن حضرت، تحولات جهاني و كيهاني همزمان با ولادت ايشان، دفاع از تعدد زوجات پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، فتح قله هاي جهان از طريق تفوق تربيتي و علمي، احياگري و سعادت بخشي دين پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، موفقيت هاي چشمگير آئين جهاني او عليرغم شرايط دشوار و تبليغات وسيع و گسترده عليه وي، برتري اسلام گرايان، مردمي بودن زندگي پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و مهرباني او با مردم، مصون ماندن آيين و الزامات رفتاري او از تغيير و تحريف در طول قرنهاي متمادي، تكاملي بودن آئين او در شرايط مختلفِ پيشرفت علوم و در نهايت مقاومت و پايداري مثال زدني او و پيروانش در طول تاريخ و نتيجه اين كه: «الفضل ما شهدت به الاعداء».

واكنش هاي گوناگون در برابر تابش خورشيد فقط ميتواند ظرفيت ها و قابليت هاي ما را تعيين و رونمايي كند. انكارها نمي تواند از عظمت خورشيد چيزي بكاهد. همانگونه كه اعتراف خفاش به وجود خورشيد خارج از رصد عدسي محدود او به خفاش عظمت مي بخشد؛ نبرد با خورشيد و معانده با پرتوافشاني آن و انگ آويختن بر آفتاب از
سخيف ترين سعي هايي است كه برخي بر آن نام علم و تمدن يا ژرف انديشي و نوآوري نهاده اند. خورشيدي كه قرن ها تابيده و تاب تارزدگي را از تارك تاريك دلان ربوده است چگونه در اين اوج درخشندگي انسان و بالندگي علم و تمدن مخفي مي ماند. مقاله حاضر فريادهاي زنده اي را ]از تارك تاريك زدگاني كه معمولاً كوشيده اند در مورد خورشيد نبي اعظم اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) خاموش باشند يا خام كاري، غوغاواري و دروغ پردازي كنند[ به گوش بيداردلان مي رساند تا عذر نشناختن را يك بار ديگر از ناباوران بازستاند. بهانة اين بازگويي، مناسبت ايام و سالي است كه به نام پيامبر بزرگوار اسلام مزيّن گرديده است.
تنها به دليل حوزه مطالعاتي نويسنده، اين دفاعيه بيشتر بر سخن تني چند از دانشمندان فرانسوي استوار گرديده است.

هجوم بر نخستين محبوب

صفحات: 1· 2

سیره رسول نور از منظر آیت اللّه جوادى آملى
نويسنده:حجت الاسلام محمد رضا مصطفى پور

مقاله‏اى که در پیش رو دارید در موضوع سیره پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) در دعوت به سوى حق است که با مطالعه آن دریافت مى‏شود، بر خلاف پندار مغرضان، پیشرفت اسلام و موفقیت آن حضرت در گرو منطق قوى است نه چیز دیگر: بنابراین، آنان که مى‏گویند رمز پیشرفت اسلام شمشیر و خشونت بوده، سخنى بى اساس و پندارى غرض ورزانه است. حال خواننده محترم را به مطالعه و دقت در محتواى آن فرا مى‏خوانیم
خداى سبحان در قرآن کریم پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) را با ویژگى هایى معرفى کرده و فرموده است «انا ارسلناک شاهداً و مبشراً و نذیراً و داعیاً الى اللّه باذنه و سراجاً منیراً»(1) اى پیامبر، تو را فرستاده‏ایم که گواه و نوید دهنده و هشدار دهنده و باذن پروردگار دعوت کننده مردم به سوى خدا و چراغ نوربخش براى امت باشى.
با توجه به این آیه یکى از وظائف پیامبر بزرگوار اسلام دعوت مردم به سوى خداست، دعوت مردم به سوى خدا ابزار مى‏طلبد، ابزارى که خداى سبحان براى دعوت معرفى کرده است سه تا است: حکمت، موعظه حسنه، جدال احسن «ادع الى سبیل ربک بالحکمة و الموعظة الحسنه و جادلهم بالتى هى احسن»(2) با حکمت و اندرز نیکو مردم را به سوى پروردگارت دعوت نما و با آن‏ها به طریقى که نیکوتر است استدلال و مناظره کن.
با استفاده از این آیه نخستین گام براى دعوت مردم به سوى خدا استفاده از حکمت و منطق صحیح و استدلال‏هاى حساب شده است، و چون رسالت پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) بیدارى افکار و اندیشه‏ها و شکوفایى گنجینه‏هاى عقلانى است بهترین روش براى تحقق این هدف استفاده از منطق و استدلال و برهان است.
دومین گام براى دعوت استفاده کردن از موعظه حسنه و اندرز نیکوست که به منظور تأثیر گذارى بر عواطف از آن بهره‏بردارى مى‏شود، موعظه زمانى اثر عمیق خود را مى‏بخشد که «حسنه» بوده و به صورت زیبایى اجرا گردد. زیرا اگر دعوت با تحقیر طرف مقابل و حس برترى‏جویى و همراه با خشونت و مانند آن باشد نه تنها اثر مثبت ندارد بلکه به عکس آثار و پى‏آمدهاى منفى خواهد داشت.
سومین گام براى دعوت به سوى خدا مناظره و جدال احسن است یعنى مناظره‏اى که با حق و عدالت و درستى و امانت و صدق و راستى باشد و باطل در آن راه پیدا نکند.
از آن جایى که خداى سبحان داراى حجّت بالغه(3) است، رسالت پیامبرى که از طرف خدا فرستاده شده باید همراه با استدلال بالغ باشد که در نتیجه امت او نیز از محبت بالغه برخوردار باشد.

صفحات: 1· 2

مصلحت اندیشی در حکومت نبوی

يكي از دغدغه هاي انديشه سياسي، مسئله مصلحت مي باشد. در هر فرهنگ و انديشه اي، مصلحت به گونه اي تعبير شده و بر طبق آن، انواع و اقسام ظلمها از طرف حاكمان وقت بر ملت خويش و يا بر ملتهاي ديگر، وارد گشته است.تنها در پرتو تعليمات اسلام ناب است كه مي توان مصالح واقعي را تشخيص داد و تنها در ساية عمل به احكام اين دين مبين است كه مي توان آن مصلحتها را پياده نموده و به منصه ظهور گذاشت.هيچ حكمي از احكام اسلامي - چه ايجابي باشد و چه تحريمي - از مصلحت و يا مفسده خالي نيست و از طرف ديگر تمام احكام فردي و اجتماعي مورد احتياج بشريت از طريق وحي، فرو فرستاده شده است.در نتيجه، تمام مصالح و مفاسد جامعه بشري، بيان گرديده است.احكام حكومتي اسلام نيز از قاعدة فوق بي بهره نبوده و اساساً مشروعيت حكومت و ارزش تلاش در جهت آن، در ساية مصالح است که محقق مي گردد ؛ وگرنه نفس حكومت داري در نزد اولياي دين، ذره اي ارزش نخواهد داشت و البته مصلحتی که مورد تأیید دین مبین اسلام باشد و نه هر مصلحت خود ساخته ای که بهانه ای در جهت انجام اعمال خلاف شرع توسط حاکمان است.مصلحت به معناي سود و منفعت است و در برابر مفسده قرار مي گيرد و به آنچنان چيزي گويند كه صلاح و سود شخص يا گروهي در آن باشد و مصلحت انديشي، در نظر گرفتن خير و صلاح است و تعلق در نيك و بد كارها و از نظر مفهومي با واژة عاقبت انديشي قرابت دارد.مصلحت را از جهات مختلف به دسته هاي گوناگوني تقسيم مي نمايند. از جهتي به مصالح فرديه و نوعيه تقسيم مي شود، از لحاظ ديگري به مصالح دائمي (پايدار) و موقت (ناپايدار) منقسم مي گردد.از جهت ديگر به مصالح معتبره و ملغاه و مرسله تقسيم شده و از لحاظ ديگر به مصالح واقعي، حكومتي و به معناي منفعت، تقسيم بندي شده است.در حكومت داري بايستي تكليف محور بود؛ چرا كه مصلحت انديشي، خود، وسيله اي براي حفظ دين است و نبايستي به بهانة مصلحت حكومت، تكاليف الهي را تعطيل نمائيم؛ زیرا كه نقض غرض شده و حكومت، اعتبار شرعي خود را از دست مي دهد و اولياي دين، هيچگاه تكليف شرعي خود را فداي مصلحت نمي كردند. بلكه قاطعانه بر مواضع اصولي خويش پايبند بودند.نبي مكرم اسلام (صلوات الله عليه و آله) به شيوه هاي مختلف در جهت اصلاح امور امت و حكومت اسلامي تا آخر عمر شريف خويش قدم برداشته و از هيچ كوششي فروگذار ننمود.آن حضرت با

صفحات: 1· 2

عدالت قضايي در سيره نبوي(صلی الله علیه و آله و سلم)

عدالت” از مقدس ترين ارزشهاي بشري است كه در مقايسه با مقوله هايي چون آزادي، دموكراسي و مساوات، برتر و مقدس تر است، زيرا “عدل” تأمين كننده همه آنها به شمار مي رود. عدل همواره در گذر تاريخ، مورد توجه مردم و انديشمندان بوده است. حاكمان عادل و قاضيان عدل گستر، خاطره هاي زيبايي در اذهان مردم بر جاي گذاشته و معياري براي سنجش رفتار ديگران قرار مي گيرند.
قرآن كريم افراد را به برپايي عدالت دعوت مي نمايد. در سوره حديد، يكي از اهداف رسالت پيامبران، برپايي عدالت در جامعه ذكر شده است (ليقوم الناس بالقسط)…. خداوند متعال در كتاب آسماني اش، با صراحت مردم را به عدل و احسان دعوت مي نمايد (ان ا… يامر بالعدل و الاحسان) و درباره قضاوت نيز مي فرمايد: “هر گاه بين مردم داوري مي كنيد، به عدل حكم نماييد". (نساء آيه 58)، از گواهان در محكمه هم خواسته شده اقامه قسط نموده و به عدل گواهي دهند (مائده آيه 8). براي خدا گواهي دهند، اگر چه به ضرر آنها يا به زيان پدر و مادر و خويشان آنان باشد (نساء آيه35).
بنابراين، هم قاضي و داور لازم است به عدل داوري كنند و هم افراد جامعه كه گاه نياز به آنهاست از مسير حق و عدل منحرف نشوند. تنها در اين صورت است كه عدل و داد در جامعه گسترش مي يابد.
مي توان گفت كه بناي قضاوت رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) بر گواهي گواهان و سوگند استوار بوده و هرگز بنا نبود كه ايشان از امور غيرعادي و غيبي بهره ببرند. امام صادق(علیه السلام) نقل كرده كه پيامبرگرامي اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: “گاهي برخي از شما اصرار بيشتري بر دليل خود نسبت به ديگري دارد و ممكن است نتيجه قضاوت به نفع او باشد. مالي كه از اين راه به دست آورد، قطعه اي از آتش است."(1)

عدل و مساوات

واژه “عدل"، هميشه مرادف با مساوات و همسان با آن نيست، اما در قضاوت، “عدل” برابر مساوات در مقابل قانون است. سيره نبوي(صلی الله علیه و آله و سلم) ، بر اجراي حدود درباره همه افراد، چه آنها كه از اشراف و خانواده هاي مشهور و مورد احترام بودند و چه ديگر مردم تأكيد دارد. هيچ گونه شفاعت و واسطه گري درباره آنها پذيرفته نبود. عدل و مساوات در اسلام، نه تنها نسبت به مسلمانان رعايت مي شود، بلكه قرآن دستور داده كه نسبت به دشمن هم نبايد از مسير عدالت خارج شد.
“دشمني گروهي، شما را وادار نكند كه عدالت را زير پا بگذاريد، عدالت را پيشه كنيد كه نزديكتر به تقوا و پرهيزگاري است. ” (مائده آيه8) اسلام براي عدالت مرزي نمي شناسد و اجراي آن را براي دوست و دشمن لازم مي شمارد. گفته اند آيه فوق در هنگام فتح مكه نازل شد؛(2) يعني درباره جمعي كه سالها پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) را آزار نمود و با وي به ستيز پرداخته بودند.

عدالت نسبت به غير مسلمان

امروز دنياي مدعي حقوق بشر، عدالت را نسبت به مردم و طرفداران خويش روا مي شمارد و حقوق شهروندي آنان را مراعات مي كند، اما درباره ديگر ملتها و اديان، هر تصميمي كه گرفته شود، اگر چه مخالف عدل و انصاف باشد، در ديدگاه آنان پذيرفتني است. اسلام در اوج قدرت و عزت خود، اجراي عدالت را درباره همه افراد و براي تمامي اديان لازم مي شمارد.
و آيه قرآن بر پيامبر خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) نازل مي گردد و به صراحت از ايشان مي خواهد كه با خيانتكاران به مقابله برخيزد: “ما اين كتاب را به حق بر تو فرستاديم تا به آنچه خداوند به تو آموخته، در ميان مردم داوري كني و از كساني مباش كه از خائنان پشتيباني كني و از خداوند آمرزش بخواه كه او آمرزنده و مهربان است.” (نساء آيه 105) پس از نزول آيه قرآن و افشاي عملكرد مسلمان خائن، وي به مكه فرار كرد و مرتد از دنيا رفت.(3)
اينها همه نشانگر اوج عدالت در منطق اسلام است؛ عدالتي كه در اجراي آن هيچ گونه مرزي وجود ندارد.

عدالت و بيت المال

از نظر رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) ، هديه هايي كه به فرماندهان و اميران و كارگزاران داده مي شود، “غلول"(4) و خيانت و نارواست. آن حضرت، مردي را براي گردآوري ماليات اعزام كرد. او پس از بازگشت از مأموريت، به پيامبر خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) گفت: اين مال شما و اين مال را به من هديه داده اند. پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) ناراحت شد و در جمع مؤمنان فرمود: “اگر اين فرد در خانه پدر و مادر خود مي نشست، براي او هديه مي آوردند؟ سوگند به كسي كه جان محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) در دست اوست، هيچ يك از شما چيزي را نمي پذيرد، جز اينكه در قيامت بايد پاسخگوي آن باشد،” (5)
حضرت همچنين در اين ارتباط فرموده اند: “هركه را بر كاري گمارديم و حقوقي براي او معين ساختيم. پس اگر پس از آن چيزي برداشت كند، خيانت است.”
“غلول” كه در اين روايت آمده، به معناي خيانت پنهاني در اموال عمومي و برداشت از بيت المال مسلمين است كه به صورتهاي گوناگون، مورد سوء استفاده قرار مي گيرد.
در قرآن مي خوانيم: “هر كس در غنايم جنگي (بيت المال مسلمين) خيانتي كند، در قيامت با خيانت خود همراه خواهد بود.” (آل عمران آيه16).
اين آيه درباره مردي نازل شد كه شيئي كم ارزش از غنايم جنگي را برداشته و در زير خاك نهان كرده بود.(6) وقتي كه يك شي كم ارزش چنين عقوبتي سخت و رسوايي در قيامت در پي داشته باشد، تكليف كساني كه اموال مسلمانان را به غارت مي برند، روشن است. به هر حال، اين درست است كه در باب قضاوت، هميشه يك طرف ناراحت و رنجور است؛ اما وقتي قضاوت عادلانه باشد، افكار عمومي نيز به خوبي صاحبان حق را از متجاوزان تشخيص داده و مفهوم عدالت گستري را مي فهمد.
اميرمؤمنان علي(علیه السلام) در نامه به مالك اشتر، در بحث از طبقه فرودست، به اين نكته اشاره مي كند كه پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) بارها فرمود: “امتي كه در ميان آنان، حق ضعيف، بدون واهمه از قوي گرفته نشود، هرگز پاك و آراسته نخواهند شد.” (7)

پي نوشت ها :

1- وسائل الشيعه، ج 18، ص 169
2- مرتضي مطهري، فلسفه اخلاق، ص 288
3- امين الاسلام طبرسي، مجمع البيان، ذيل آيه شريفه
4- مسند احمد حنبل، ج 5، ص 424، “هدايا العمال غلول”
5- بيهقي، ج 10، ص 138
6- نورالثقلين، ج1، ص 405، ذيل آيه
7- نهج البلاغه، سيد جمال الدين دين پرور، ص 636.

منبع:پایگاه پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلمpayambarazam.ir

صفحات: 1· 2

هنگامى كه پیامبر صلّى اللّه عليه و آله متولّد شد ، بتهاى خانه كعبه به رو در افتادند و چون شب فرا رسيد فريادى از آسمان شنيده شد كه: حق آمد و باطل برفت ، همانا باطل رفتنى است.
همانا كه شكيبايى بس زيباست جز در مرگ تو و بيتابى بس زشت است مگر بر رحلت تو ، اندوهى كه از دورى تو بر دل نشسته بس سنگين است و غمهاى پيش از در گذشت و پس از وفات تو بسيار آسان و سبك.
همانا خداوند محمد صلّى اللّه عليه و آله را برانگيخت تا بندگانش را از بندگى بندگان به بندگى خداى كشاند و از پيمان بندگان به پيمان خداى در آورد و از فرمانبرى بندگان به فرمانبرى خدايش وا دارد.
پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) پيوسته خندان و خوشرو و خوشبو بود.
پیامبر، جز با ياد خدا نمى‏نشست و بر نمى‏خاست.
هرگز ديده نشد كه پیامبر، پاى خود را پيش كسى از همنشينان دراز كند.
او (پیامبر خدا) پيشواى كسى است كه راه پرهيزگارى پويد ، و بينش براى آن كه راهنمايى جويد، چراغى است كه پرتو آن دميد… رفتار او ميانه روى در كار است. و شريعت او راه حق را نمودار ، سخنش جدا كننده حق از باطل است، و داورى او عدالت.
پیامبر طبيبى است كه با مهارت خود در ميان مردم مى‏گردد، مرهمهاى شفابخش خويش را فراهم ساخته و ابزار درمان خود را آماده كرده تا هرجا دلهاى كور باطن و گوشهاى ناشنوا و زبانهاى گنگ را بدان نيازى باشد مداوا كند.
خداى عزّ وجلّ پیامبرش را تربيت كرد و چه نيكو تربيت كرد، پس هنگامى كه مراتب ادب را براى آن حضرت تكميل نمود فرمود: همانا تو بر اخلاقى والا استوار هستى ، سپس امر امّت و دين را به او واگذار كرد تا بر بندگانش حكومت كند و فرمود: آنچه پیامبر براى شما آورد بگيريد و از آنچه شما را نهى نمود، اجتناب ورزيد، و همانا پیامبر كه درود خدا بر او و آلش باد موفّق بود و با تأييدات روح القدس مؤيّد بود كه هرگز راه خطا نمى‏پيمود و در اداره امور مردم هيچ اشتباه نمى‏كرد.

صفحات: 1· 2

سیره‌ رسول نور(صلی الله علیه و آله و سلم) در کلام وحی

نويسنده:حسن منتظري

مقدمه

تمام اعمال، حركات، سكنات، گفته‌ها و اوصاف نفسانی كه سیره و سنت پیامبر نام دارد از طریق وحی انجام می‌گیرد از این رو سنت و سیره آن حضرت حجت است لذا اطاعت از سنت و سیره اطاعت خداوند است، «مَنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّهَ.»[1]
«كسی كه از پیامبر اطاعت كند همانا اطاعت خداوند را نموده» پس بنابراین این دو از هم جدا نخواهند بود، زیرا تمام آنچه را می‌گوید و انجام می‌دهد از ناحیه خداوند است و هرگز از روی هوی و هوس نمی‌باشد، «وَ ما یَنْطِقُ عَنِ الْهَوی إِنْ هُوَ إِلاَّ وَحْیٌ یُوحی[2]» «هرگز از روی هوای نفس سخن نمی‌گوید، آن‌چه آورده چیزی جز وحی نیست كه به او وحی شده است».
إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ ما یُوحی[3] «تنها از آنچه به من وحی می‌شود پیروی می‌كنم».
و چون پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ برای همگان اسوه حسنه است «لَقَدْ كانَ لَكُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَهٌ حَسَنَهٌ»[4] پس باید آنچه كه رسول خدا برای مردم آورده بگیرند و اجراء كنند و آنچه كه از او نهی كرده از آن خودداری كنند. «ما آتاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا[5] آنچه كه پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ برای شما آورده بگیرید و آنچه را كه از آن نهی كرده از آن خودداری كنید.»
این آیه سند روشنی برای حجت بودن سنت رسول خدا[6] ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ است.
سیره پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ در قرآن:
در مورد سیره پیامبر در قرآن بحث گسترده‌ای است ولی ما به طور اختصار به بعضی از آنها اشاره می‌كنیم.

صفحات: 1· 2

تأسی به پيامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) از منظرمقام معظم رهبری

لزوم اقتدای‌مسلمانان‌به پیامبراعظم(صلی الله علیه و آله و سلم)

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم)جدای از خصوصیات معنوی و نورانیت و اتصال به غی ب و مراتب و درجاتی که حتی امثال بنده هم از فهمیدن آن ها قاصر هستیم، از لحاظ شخصیت انسانی و بشری ، یک انسان فوق العاده، طراز اول و بی نظیر است.
یک شخصیت عظیم، با ظرفی ت بی نهایت و با خلق و رفتار و کردار بی نظیر، در صدر سلسله انبیا و اولیا قرار گرفته است و ما مسلمانان موظف شده ایم که به آن بزرگوار اقتدا کنیم چرا که فرمود «لکم فی رسول الله اسوة حسنة».[1] ما باید به پیامبر، اقتدا و تأسي کنیم نه فقط در خواندن چند رکعت نماز بلکه در رفتار، گفتار، معاشرت و معامله‌مان هم باید به او اقتدا کنیم، پس باید او را بشناسیم.

لزوم تبیین ابعاد شخصیت والای پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) از سوی گویندگان و نویسندگان

صفحات: 1· 2